Hollywood tràn đầy hứng khởi bước vào mùa phim hè sau khi lần lượt Split, Get Out, Logan, Beauty and the Beast và Fast & Furious 8 liên tiếp giành thắng lợi lớn tại phòng vé trong bốn tháng đầu năm. Nhưng đời không như mơ: hàng loạt phim “bom xịt” sau đó khiến doanh thu tại riêng Bắc Mỹ trong mùa hè 2017 kém 16% so với cùng kỳ năm 2016.
Cũng kể từ 2006, ngành công nghiệp điện ảnh Hollywood mới lại không thu nổi 4 tỷ USD nội địa trong ba tháng bận rộn nhất năm tại các rạp chiếu phim. Còn nếu tính trên lượng vé bán ra, năm 2017 chứng kiến mùa hè kém cỏi nhất trong vòng 25 năm qua tại thị trường điện ảnh lớn nhất thế giới.
Chưa chắc đã phải là đáy
Sáng 28/8, báo chí quốc tế đồng loạt đưa tin phòng vé Bắc Mỹ có kỳ nghỉ cuối tuần tồi tệ nhất trong vòng 16 năm qua. Các tác phẩm điện ảnh thu tổng cộng 67 triệu USD, và bộ phim dẫn đầu là The Hitman’s Bodyguard chỉ có thành tích vỏn vẹn hơn 10 triệu USD.
Theo tính toán, đây là tuần lễ tệ nhất trong vòng 16 năm qua kể từ thời điểm nước Mỹ phải hứng chịu vụ khủng bố 11/9 hồi mùa thu 2001 và không nhiều người còn tâm trí ra rạp xem phim.
Thành tích tồi tệ cuối tuần qua cũng có nhiều lý do khách quan: trận quyền Anh trị giá hàng tỷ USD giữa McGregor và Mayweather, cơn bão Harvey ở bang Texas, và tập cuối Game of Thrones mùa bảy lên sóng.
Nhưng trên thực tế, điều cốt lõi vẫn là việc các studio không trình làng bất cứ dự án đinh nào trong tháng 8. Tính riêng cuối tuần qua, những cái tên như Leap!, All Saints hay Birth of the Dragon không đủ sức lôi kéo khán giả tới rạp. Còn trước đó, The Dark Tower là nỗi thất vọng tràn trề đối với cả fan nguyên tác văn học lẫn khán giả đại chúng.
Năm 2014, Guardians of the Galaxy bất ngờ tạo ra cơn sốt tại phòng vé và giúp Marvel Studios khẳng định vị thế vào tháng 8. Ngay cả Teenage Mutant Ninja Turtles cùng thời điểm cũng là thắng lợi về mặt doanh thu, bất chấp phần nội dung nghèo nàn.
Câu chuyện tương tự xảy ra với Suicide Squad - bộ phim siêu anh hùng của Warner Bros. và DC - vào tháng 8/2016. Đó là những “cú nước rút” ấn tượng về doanh thu của Hollywood khi mùa phim hè trong năm dần khép lại.
 |
| New Line Cinema và Warner Bros. có thể hài lòng với thành tích của Annabelle: Creation. Nhưng bộ phim kinh dị không thể cứu vãn nổi toàn khu vực Bắc Mỹ. Ảnh: Warner Bros. |
Annabelle: Creation và The Hitman’s Bodyguard là những tác phẩm quán quân trong tháng 8, có doanh thu ở mức ổn đối với nhà đầu tư, nhưng lại không đủ sức để vực dậy cả thị trường Bắc Mỹ. Lúc này, một số studio có thể cảm thấy tiếc nuối khi đã không để dành phim của mình đến tháng 8 mà lại lao đầu vào thời điểm đầu mùa hè quá chật chội.
Mọi chuyện có lẽ sẽ trở nên tồi tệ hơn nữa trong tuần 1/9, bởi đây là thời điểm không có bất cứ bộ phim mới nào ra rạp trên diện rộng tại Bắc Mỹ. The Hitman’s Bodyguard nhiều khả năng lập cú hat-trick, nhưng có thể là với thành tích thấp kỷ lục đối với một tác phẩm quán quân.
Chỉ khi IT ra rạp từ 8/9, cơn khát phim ăn khách mới chấm dứt đối với thị trường điện ảnh lớn nhất thế giới. Và tác phẩm kinh dị của Warner Bros. đang đứng trước cơ hội tạo ra kỷ lục trong tháng 9 - quãng thời gian vốn luôn bị coi là ảm đạm nhất năm đối với ngành điện ảnh trong quá khứ.
Thất bát sân nhà, thu lời sân khách
Có nhiều lý do dẫn đến việc phòng vé Bắc Mỹ trở nên hết sức ảm đạm trong mùa hè năm nay. Nhưng một nguyên nhân lớn chính là chuyện khán giả không còn mặn mà với các phim phần tiếp theo, phim thương hiệu, ngoại trừ dòng siêu anh hùng.
Tại quê nhà, Transformers: The Last Knight chỉ thu 132 triệu USD, The Mummy mở đầu Dark Universe chỉ có 80,1 triệu USD, hay như Pirates of the Caribbean: Salazar’s Revenge cán đích ở mức 172 triệu USD.
Trong thời đại Internet, các bài phê bình trở thành “con dao hai lưỡi” đối với nhà sản xuất. Cả ba tác phẩm trên, hay quả “bom xịt” King Arthur: Legend of the Sword, đều bị truyền thông ghẻ lạnh. Số điểm sớm trên Rotten Tomatoes hay Metacritic quá thấp khiến công chúng trở nên ái ngại với tác phẩm ngay từ khi mới đang quyết định có mua vé hay không.
 |
| Bị giới phê bình thì rất dễ "toi" ở phòng vé. Nhưng ngay cả khi được khen như Alien: Covenant, điều ngược lại chưa chắc đã xảy ra. Ảnh: Fox. |
Nhưng ngay cả với những bộ phim được báo chí có phần ưu ái như Alien: Covenant hay War for the Planet of the Apes, chúng cũng chỉ nhận được sự quan tâm vừa phải từ phía khán giả, và có thành tích thua kém những tập trước của thương hiệu.
Sự thất bát còn đến từ chuỗi phim hài gắn nhãn R (không dành cho khán giả dưới 17 tuổi) kém ăn khách. Ngoại trừ Girls Trip thu hơn 100 triệu USD, lần lượt Baywatch, The House và Rough Night đều thất bại trên sân nhà dù sở hữu các ngôi sao hàng đầu như Dwayne “The Rock” Johnson, Amy Poehler, Scarlett Johansson.
King Arthur: Legend of the Sword chính là cú ngã thảm hại nhất của mùa phim hè năm nay, khi hãng Warner Bros. chỉ thu về 140 triệu USD toàn cầu so với ngân sách sản xuất lên tới gần 180 triệu USD. Con số khiến giấc mơ biến đây thành thương hiệu điện ảnh mới coi như tiêu tan.
Còn nhiều bộ phim khác tuy bị xếp là “bom xịt” tại Bắc Mỹ, nhưng thực tế không khiến studio mất nhiều tiền như người ta tưởng tượng.
Tin vui đến từ chính sự tăng trưởng ở mức 3% của các thị trường quốc tế. Sức mạnh của Trung Quốc được chứng tỏ khi quốc gia tỷ dân đóng cửa với phim ngoại trong tháng 8, mở đường cho Chiến lang 2 của Ngô Kinh tới nay thu hơn 800 triệu USD.
 |
| The Mummy bị gắn mác "bom xịt", nhưng tới nay đã cán mốc 400 triệu USD toàn cầu. Ảnh: Universal. |
Trước đó, các phim phần tiếp theo vẫn được khán giả bên ngoài nước Mỹ đón nhận, như Cướp biển Caribbean 5 thu 618 triệu USD, Transformers 5 thu 604 triệu USD, hay The Mummy có được 328 triệu USD nhờ tên tuổi Tom Cruise.
Riêng trường hợp của phần năm Transformers thêm một lần nữa cho thấy tiếng nói quan trọng của Trung Quốc. Khi quốc gia tỷ dân quay lưng với thương hiệu, tập phim không thể chạm mốc 1 tỷ USD toàn cầu như mong muốn của Michael Bay và Paramount.
Theo các chuyên gia tại comScore, Hollywood đã mất khoảng hơn 500 triệu USD tại phòng vé nội địa bởi chuỗi tác phẩm thất bại trong mùa hè năm nay. May mắn là chuỗi phim siêu anh hùng gồm Guardians of the Galaxy Vol. 2, Wonder Woman và Spider-Man: Homecoming vẫn đủ sức lôi kéo khán giả tới rạp, và khiến các nhà rạp tại Mỹ nay mong chờ Thor: Ragnarok và Justice League vào tháng 11 chẳng kém gì fan.
Nhưng nếu tính trên bình diện quốc tế, có sáu phim Hollywood thu hơn 600 triệu USD toàn cầu trong mùa hè năm nay. Con số này tương đương mùa hè 2015, kém hơn một phim so với hè 2014, nhưng vẫn nhiều hơn hai phim so với hè 2016.
Không thiếu những điểm sáng
Trở lại với danh sách chiến thắng, cả ba phim siêu anh hùng đều được đánh giá cao về mặt nội dung. Wonder Woman khiến công chúng khôi phục niềm tin ở DCEU sau hai tác phẩm nghèo nàn là Batman v Superman: Dawn of Justice và Suicide Squad.
Spider-Man: Homecoming mang đến hình ảnh Người Nhện trẻ trung, hoạt bát và rất phù hợp với những gì MCU hướng tới. Còn Guardians of the Galaxy Vol. 2 vẫn chứa đựng đầy đủ những yếu tố của một tác phẩm giải trí hấp dẫn.
Trong tổng cộng 3,521 tỷ USD mà thị trường Bắc Mỹ thu về trong mùa hè năm nay, nhóm ba phim siêu anh hùng đã chiếm tới 1,114,5 tỷ USD, tức 31% con số tổng.
 |
| Các siêu anh hùng chiếm tới 31% doanh thu phòng vé Bắc Mỹ trong mùa hè 2017. Ảnh: Outnow. |
Khi Cars 3 của Pixar và Disney vẫn đang chật vật tiến đến cột mốc 350 triệu USD, thì các Minion khẳng định sức hấp dẫn qua Despicable Me 3. Tác phẩm mới nhất của xưởng Illumination và Universal tới nay thu 971 triệu USD, và rất có thể trở thành phim thứ ba trong năm nay vượt mức 1 tỷ USD sau Beauty and the Beast cùng Fast & Furious 8.
Bên ngoài dòng siêu anh hùng và hoạt hình, vẫn có không ít bộ phim thú vị và đạt chất lượng về mặt nội dung trong mùa hè năm nay, như War for the Planet of the Apes, Baby Driver, Dunkirk, hay Annabelle: Creation.
Khán giả không hề bỏ rơi chúng, như thành tích 412 triệu USD của Dunkirk đã nói lên. Nhà làm phim Christopher Nolan có nhiều sáng tạo trong cách kể chuyện dành cho sự kiện cuộc di tản Dunkirk hồi Thế chiến II, và phim hiện là ứng cử viên sáng giá cho nhiều hạng mục tại Oscar 2018, trong đó có Đạo diễn xuất sắc.
 |
| Sau khi chinh phục phòng vé, giờ là lúc Dunkirk của Christopher Nolan tiến đến đường đua Oscar 2018. Ảnh: Warner Bros. |
Baby Driver là ý tưởng nguyên gốc của đạo diễn Edgar Wright và được giới phê bình ca ngợi hết lời. Phim hiện tiến gần tới mức 200 triệu USD toàn cầu, trong khi nguồn kinh phí sản xuất chỉ là 34 triệu USD. Điều đó khiến Sony không giấu giếm ý định đặt hàng Wright thực hiện tiếp phần hai cho tác phẩm hành động - tốc độ.
Hãng Fox có thể mong muốn nhiều hơn 359,8 triệu USD sau khi War for the Planet of the Apes trình làng. Nhưng không ai có thể phủ nhận ý nghĩa sâu sắc đằng sau nội dung tác phẩm, và tập phim biến loạt tái khởi động thương hiệu Hành tinh khỉ trở thành một trong những bộ ba phim (trilogy) xuất sắc mọi thời đại.
Còn Annabelle: Creation tiếp nối vững chắc truyền thống “chi ít, thu nhiều” mà New Line Cinema và Warner Bros. dành cho Vũ trụ kinh dị The Conjuring. Đây cũng là bước tiến rõ rệt về nội dung sau tập Annabelle (2014) đầy tẻ nhạt. Chỉ có kinh phí sản xuất 15 triệu USD, tác phẩm kể về sự ra đời của con búp bê ma Annabelle tới nay đã mang về hơn 215 triệu USD toàn cầu.
Xu hướng làm phim tại Hollywood không thể thay đổi nhanh chóng. Và sự đón nhận mà các thị trường quốc tế dành cho phim phần tiếp theo sẽ khiến các nhà sản xuất còn thực hiện tiếp những Transformers 6 hay Cướp biển Caribbean 6 trong tương lai gần.
Mà thực tế thì mùa hè 2018, những niềm hy vọng lớn nhất tại phòng vé vẫn là phim hậu truyện hoặc ngoại truyện như Jurassic World: Fallen Kingdom, Han Solo, The Incredibles 2, và đặc biệt là Avengers: Infinity War.
