Sáng 17/1, Ngày hội Toán học Mở 2021 do Viện Nghiên cứu cao cấp về Toán phối hợp Sở GD&ĐT TP.HCM và ĐH Văn Lang (TP.HCM) tổ chức, đã diễn ra tại ĐH văn Lang với chủ đề "Toán học làm cho thế giới tốt đẹp hơn".
GS Ngô Bảo Châu giao lưu trực tuyến với học sinh, sinh viên trong ngày hội Toán học Mở. Ảnh: M.N. |
Toán học có khác biệt đặc thù
GS Ngô Bảo Châu, với tư cách là giám đốc khoa học của Viện Nghiên cứu cao cấp về Toán, cũng tham gia ngày hội bằng kết nối trực tuyến. Mở đầu, nhiều học sinh giao lưu trực tuyến với GS Ngô Bảo Châu (từ Mỹ) về việc học và dạy Toán hiện nay.
Bạn Nguyễn Đình Quốc Bảo, lớp 10 chuyên toán, trường THPT chuyên Lê Hồng Phong (TP.HCM), hỏi GS Ngô Bảo Châu việc học giỏi Toán có gì khác các môn khác.
Theo GS Châu, xét về mặt kỷ luật học tập, việc học Toán cơ bản không có gì khác so với các môn khác nhưng có một số đặc thù. Trong đa số môn xã hội hay khoa học tự nhiên, trước một vấn đề, bước đầu tiên là miêu tả sự việc, tiếp theo là tư duy trên cơ sở những số liệu mô tả đó. Trong khi các môn khoa học khác chỉ dừng lại mở mức độ suy diễn hợp lý, Toán học phân biệt rõ ràng giữa suy diễn hợp lý và suy diễn đúng.
"Trong Toán học, chỉ hoàn toàn đúng, chính xác mới được công nhận, còn trong các môn khoa học khác, chân lý có thể chấp nhận ở mức độ hợp lý và tương đối đúng", GS Châu giải thích.
Giáo sư cho rằng chính sự đòi hỏi như vậy cũng là khó khăn của người học Toán. Khi gặp vấn đề trong cuộc sống, họ luôn muốn suy diễn một cách chính xác nhưng thực tế cuộc sống không như Toán học. Có những vấn đề, chúng ta phải chấp nhận những suy luận hợp lý, gần đúng.
"Ở khía cạnh ngược lại, tôi nghĩ đó cũng là điểm mạnh của người giỏi Toán. Họ phân biệt được đâu là suy luận hợp lý và đâu là suy luận chính xác. Họ tỉnh táo hơn", ông đánh giá.
Học sinh đặt câu hỏi về việc học Toán cho GS Ngô Bảo Châu. Ảnh: M.N. |
Bạn Hoàng Yến, trường Quốc tế Nam Mỹ, thắc mắc cuộc sống đang dần bị chi phối bởi công nghệ số, kiến thức Toán học nào cần thiết cho học sinh để thích ứng với yêu cầu hiện nay.
GS Châu thừa nhận công nghệ số đang tác động ngày càng lớn đến đời sống con người và Toán học đóng vai trò chủ chốt trong phát triển công nghệ số. Ngành khoa học có liên quan trực tiếp nhất đến công nghệ số là thống kê và xác suất. Đó là nền tảng cơ bản trong công nghệ, trí tuệ nhân tạo. Ngoài ra, nhiều ngành khoa học khác đã và sẽ cần cho công nghệ số như khoa học thuật toán.
"Trong cuộc sống công nghệ số, tôi nghĩ việc an toàn thông tin là việc tối quan trọng nên khoa học về an toàn thông tin, khoa học mật mã cũng rất cần thiết. Khoa học mật mã cũng dựa trên cơ sở Toán học. Đó là những điều cơ bản, còn trong tương lai rất khó dự đoán điều gì, kiến thức nào là cái mà chúng ta cần nhất, nhưng chắc chắn Toán học sẽ phát triển để đáp ứng yêu cầu trong cuộc sống số đưa ra", GS Châu nêu quan điểm.
Các bạn học sinh hứng thú với trò chơi về Toán học. Ảnh: M.N. |
Giỏi Toán có thể làm lãnh đạo?
Trong phần giao lưu với GS Ngô Bảo Châu, bạn Huỳnh Thị Thanh Thảo, học sinh trường THPT Phú Lâm (TP.HCM) khiến hội trường bất ngờ, xôn xao với câu hỏi nếu muốn làm lãnh đạo hoặc trở thành người thành công, học sinh có cần học giỏi Toán không.
GS Châu cho biết trong thời gian 10 năm qua, ông nhiều lần về Việt Nam công tác, được gặp gỡ nhiều lãnh đạo Nhà nước và các doanh nghiệp. Giáo sư cũng bất ngờ khi được biết có những lãnh đạo cao cấp xuất thân là học sinh chuyên Toán, giỏi Toán.
Giỏi Toán có thể trở thành lãnh đạo nhưng họ không chỉ giỏi Toán mà cần có những yếu tố khác nữa.
Ông cho biết ở Việt Nam có rất nhiều lãnh đạo doanh nghiệp là người giỏi Toán. Tư duy Toán học giúp họ phần nào đó trong công việc. Đặc biệt, người giỏi Toán có tư duy, suy luận phân tích, đánh giá thông tin giúp họ có những quyết định đầu tư chính xác.