Một buổi chiều tháng 3, chúng tôi đến một số điểm “nóng” thường xuyên tụ tập của dân nghiện hút chích tại huyện Tiểu Cần (Trà Vinh), nơi được cơ quan công an xác định là địa điểm đầu tiên xuất hiện những người nghiện chích thuốc Di-Angesic tại địa phương này.
Một thanh niên pha chế thuốc Di-Angesic tại Bưu điện thị trấn Cầu Quan, huyện Tiểu Cần, tỉnh Trà Vinh. |
Theo chân dân nghiện Di-Angesic
Tại một bưu điện cách trung tâm thị trấn Cầu Quan (huyện Tiểu Cần) không xa, nhiều thanh thiếu niên chạy xe ra vào tụm năm tụm bảy bên trong.
Xung quanh bưu điện, từ mé cỏ bên ngoài đến các nền sát tường, chậu trồng hoa kiểng dày đặc kim tiêm cùng những vỉ thuốc Di-Angesic đã qua sử dụng thời gian dài.
Một số thanh thiếu niên thấy người lạ tới đã lẳng lặng bỏ đi, nhưng cũng có nhiều người ngồi lại không chút ngán ngại, bảo nhau: “Chích thuốc tây thôi, sợ cái gì”.
Một thanh niên tên Hoàng, từng đi trại cai nghiện ma túy trở về địa phương, ngồi pha chế thuốc tại góc cửa chính bưu điện.
Hoàng gỡ hai vỉ thuốc 20 viên Di-Angesic hình con nhộng xanh trắng, trút bột thuốc vào trong một lọ nước lọc, dùng kim tiêm khuấy đều rồi bỏ đầu lọc thuốc lá vào lọ.
Đợi nước lắng, Hoàng dùng kim tiêm chích ngay đầu lọc thuốc, rút dung dịch nước thuốc vào xilanh. “Đơn giản thôi, chích vào một cái lâng lâng liền” - Hoàng nghênh mặt nói.
Thuộc dạng “đàn anh” trong giới nghiện hút tại địa phương, Hoàng kể: “Tụi này từng dính ke (heroin) nên đỡ sốc, chứ bọn trẻ tập tành chơi dễ sốc lắm, nặng là đi luôn, “lụm” hai thằng rồi”.
Theo Hoàng, các con nghiện thường chích thành nhóm, luôn mang theo trái chanh phòng khi bị sốc thuốc sẽ nặn chanh để uống, tự cấp cứu (!?)
Cách trung tâm hành chính huyện Tiểu Cần không xa, một khu nghĩa địa gần đó cũng không yên ổn. Bên trên những ngôi mộ xuất hiện đầy kim tiêm, vỏ thuốc Di-Angesic nằm dưới lớp cỏ dại.
Chúng tôi gặp nhiều dân nghiện chích thuốc Di-Angesic, xăm trổ đầy người, tay chân sưng phù, mặt xanh xao vật vờ nơi đây.
Một người nghiện tên Được, đang làm phụ hồ, thừa nhận nghiện chích thuốc tân dược hơn hai năm nay. Được tâm sự: “Em không nghiện hút ma túy. Buồn quá nghe bạn chỉ cách chích thuốc này phê lắm nên chơi luôn. Thấy tụi nó sốc chết nên giờ em giảm “đô” nhưng nghiện thuốc thì chưa bỏ được".
Kim tiêm và vỏ thuốc Di-Angesic nằm dày đặc trong một ngôi chùa tại trung tâm thị trấn Càng Long. |
Những gương mặt bơ phờ, vật vờ của những thanh niên thường xuyên phóng xe máy ra vào. Họ tụm thành nhóm ở nhiều góc chùa, loay hoay pha thuốc chích, cười nói rổn rảng chẳng ngại ai.
Xung quanh ngôi chùa, kim tiêm, vỏ thuốc Di-Angesic qua sử dụng nhiều đến nỗi một cán bộ công an cho biết: “Mỗi lần đi dọn phải gom cả bao kim tiêm và vỏ thuốc”.
Dễ mua Di-Angesic, khó xử lý
Trung tá Lê Văn Việt, Phó trưởng phòng tham mưu Công an tỉnh Trà Vinh, cho biết hiện trên địa bàn tỉnh có nhiều người (chủ yếu từ 18-30 tuổi) dùng thuốc tân dược gây nghiện loại Di-Angesic (có chất codein chiếm 30% - nằm trong danh mục chất gây nghiện).
Một thanh niên pha chế thuốc Di-Angesic tại Bưu điện thị trấn Cầu Quan, huyện Tiểu Cần, tỉnh Trà Vinh. |
Theo những người dùng, thuốc này được bán rất nhiều và dễ dàng tìm mua tại các tiệm thuốc tây. Hiện công an các huyện đang gặp khó khăn trong xử lý người nghiện chích thuốc tân dược do chưa có quy định cũng như hướng dẫn cụ thể.
Nhiều ngày đi ghi nhận thực tế, chúng tôi ghé vào những tiệm thuốc tây hỏi mua thuốc Di-Angesic thì tiệm nào còn thuốc cũng đều bán rất dễ dàng.
Đại diện Đội cảnh sát phòng chống tội phạm về ma túy Công an huyện Tiểu Cần cho biết năm 2011 đã phát hiện một số trường hợp chích thuốc Di-Angesic, nhưng từ năm 2013 đến nay hiện tượng này bùng phát thành phong trào.
“Công an huyện nghe thông tin vài trường hợp bị sốc thuốc Di-Angesic chết nhưng gia đình giấu, an táng sớm nên công an không có hồ sơ từng vụ cụ thể”, một cán bộ công an cho biết.
Công an không thể xử lý người chích "ma túy mới" bởi đây là tân dược chứ không phải ma túy, dù khi kiểm tra nước tiểu của họ thì cho kết quả dương tính với chất ma túy.
Theo quy định, thuốc chỉ được bán theo toa kê đơn của bác sĩ, thế nhưng do ham lợi (giá khoảng 10.000 đồng/hộp 20 viên nhưng bán 50.000 đồng/hộp) nên nhiều tiệm thuốc vẫn bán vô tư.
Tuy nhiên theo ông Chiêu, rất khó bắt quả tang, xử lý việc mua bán sai quy định này. Chỉ khi công an khai thác người nghiện, yêu cầu nói ra nơi bán thuốc, sau đó nhờ thanh tra sở đến “bắt nguội” thì cơ quan quản lý mới có thể xử phạt.
"Tới nay, thanh tra sở mới chỉ xử phạt được hai cơ sở tư nhân kinh doanh thuốc vì bán lẻ thuốc chứa chất gây nghiện không đúng người với mức phạt 15 triệu đồng", ông Chiêu nói.
Trong khi đó, thượng tá Trần Hữu Danh, Phó trưởng Phòng cảnh sát điều tra tội phạm về ma túy Công an tỉnh Tiền Giang, cho biết gần đây công an tỉnh phối hợp Công an tỉnh Long An phát hiện một số người mua bán, sử dụng ma túy dưới dạng chất lỏng codein (tiền chất gây nghiện) để sẵn trong ống chích đi giao hàng tận nơi.
Không chỉ sử dụng thuốc Di-Angesic mà có thể người nghiện sẽ sử dụng các loại tân dược khác có tiền chất gây nghiện, sau đó chiết xuất ra sử dụng như một loại “loại ma túy” mới. Do đó các cơ quan chức năng cần nghiên cứu và cảnh báo về việc này.
Đại tá Đỗ Văn Hạt, Trưởng Phòng cảnh sát điều tra tội phạm về ma túy Công an Bến Tre, xác nhận có tình trạng nhiều người dùng Di-Angesic và một số thuốc tân dược khác có chất gây nghiện thay cho ma túy tại địa phương. Ông đề nghị ngành y tế cần siết chặt trong việc buôn bán các loại thuốc trên.
Thượng tá Trần Văn Quảng, Phó trưởng Phòng cảnh sát điều tra tội phạm về ma túy Công an tỉnh Đồng Tháp, chia sẻ trên địa bàn tỉnh thời gian qua cũng có tình trạng sử dụng thuốc tân dược có chất gây nghiện thay ma túy nhưng chưa đến mức phổ biến như một số tỉnh khác.
Dễ chết vì sốc Di-Angesic
Ông Trang Nhơn Đức, Phó phòng nghiệp vụ dược Sở Y tế tỉnh Trà Vinh, cho biết việc chích thuốc Di-Angesic là quá nguy hiểm đến tính mạng.
Theo ông Đức, thuốc Di-Angesic có hai loại, loại chứa chất gây nghiện dextropropoxyphene đã cấm sử dụng do tính an toàn của hoạt chất nên trên thị trường hiện phổ biến loại Di-Angesic Codein 30mg.
Khi sử dụng quá liều sẽ suy hô hấp, đờ đẫn hoặc hôn mê, mềm cơ, da lạnh, đôi khi mạch chậm và hạ huyết áp. Trường hợp nặng sẽ ngừng thở, trụy mạch, ngừng tim, có thể tử vong.
Hơn nữa, việc sử dụng thuốc dạng viên uống chuyển sang chích là sai về cách thức và mục đích sử dụng, dễ xảy ra sốc thuốc, khả năng tử vong cao.