Văn phòng Chính phủ cho biết, việc ban hành Nghị định 67/2015 nhằm sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định 110/2013 của Chính phủ, quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực bổ trợ tư pháp, hành chính tư pháp, hôn nhân gia đình, thi hành án dân sự, phá sản doanh nghiệp, hợp tác xã.
Trong nội dung Nghị định 67 quy định, phạt tiền từ 1 đến 3 triệu đồng đối với một trong các hành vi: đang có vợ hoặc chồng mà kết hôn với người khác, chưa có vợ hoặc chồng mà kết hôn với người mà mình biết rõ là đang có chồng hoặc có vợ.
Đang có vợ hoặc chồng mà chung sống như vợ chồng với người khác. Chưa có vợ hoặc chồng mà chung sống như vợ chồng với người mà mình biết rõ là đang có chồng hoặc đang có vợ.
Kết hôn hoặc chung sống như vợ chồng giữa những người có họ trong phạm vi 3 đời. Kết hôn hoặc chung sống như vợ chồng giữa cha mẹ nuôi với con nuôi. Kết hôn hoặc chung sống như vợ chồng giữa người đã từng là cha, mẹ nuôi với con nuôi, bố chồng với con dâu, mẹ vợ với con rể, bố dượng với con riêng của vợ, mẹ kế với con riêng của chồng.
Bên cạnh đó, phạt tiền từ 10 đến 20 triệu đồng đối với một trong các hành vi: lợi dụng việc ly hôn để trốn tránh nghĩa vụ tài sản, vi phạm chính sách, pháp luật về dân số hoặc để đạt được mục đích khác mà không nhằm mục đích chấm dứt hôn nhân. Kết hôn hoặc chung sống như vợ chồng với người có cùng dòng máu về trực hệ.
Theo quy định pháp luật hiện hành, hành vi chung sống như vợ chồng với người khác có thể có dấu hiệu của tội phạm hình sự về tội Vi phạm chế độ một vợ, một chồng, theo quy định của BLHS.
Theo Điều 147 BLHS, người nào đang có vợ, chồng mà kết hôn hoặc chung sống như vợ chồng với người khác hoặc người chưa có vợ, chồng mà kết hôn hoặc chung sống như vợ chồng với người mà mình biết rõ là đang có chồng, vợ gây hậu quả nghiêm trọng hoặc đã bị xử phạt hành chính về hành vi này mà còn vi phạm, thì bị phạt cảnh cáo, cải tạo không giam giữ đến một năm hoặc phạt tù từ 3 tháng đến 1 năm.
Phạm tội trong trường hợp đã có quyết định của tòa án tuyên hủy việc kết hôn hoặc buộc phải chấm dứt việc chung sống như vợ chồng trái với chế độ một vợ, một chồng mà vẫn duy trì quan hệ đó, thì bị phạt tù từ 6 tháng đến 3 năm.
Theo hướng dẫn tại Thông tư liên tịch số 01/2001 giữa Bộ Tư pháp - Bộ Công an - TAND tối cao - VKSND Tối cao - hướng dẫn áp dụng Chương XV “Các tội xâm phạm chế độ hôn nhân và gia đình” của BLHS, quy định: hành vi “chung sống như vợ chồng” là việc người đang có vợ, có chồng chung sống với người khác.
Hoặc người chưa có vợ, chồng mà lại chung sống với người mà mình biết rõ là đang có chồng, vợ một cách công khai. Không công khai nhưng cùng sinh hoạt chung như một gia đình (có con chung, được hàng xóm và xã hội xung quanh coi như vợ chồng, có tài sản chung đã được gia đình cơ quan, đoàn thể giáo dục mà vẫn tiếp tục duy trì quan hệ đó...).
Những hành vi này có thể truy cứu trách nhiệm hình sự về tội này khi thuộc một trong các trường hợp: Vi phạm chế độ một vợ, một chồng gây hậu quả nghiêm trọng (làm cho gia đình của một hoặc cả hai bên tan vỡ dẫn đến ly hôn, vợ hoặc chồng, con vì thế mà tự sát...).
Người vi phạm chế độ một vợ, một chồng đã bị xử phạt hành chính về một trong những hành vi được liệt kê trong Điều 147 BLHS, nhưng chưa hết thời hạn để được coi là chưa bị xử phạt hành chính, mà tái phạm những nội dung của Điều 147.
