Ngôi làng 'mất trí nhớ' ở Pháp

Landais Alzheimer nằm tại phía tây nam thành phố Dax (Pháp), cách thủ đô Paris khoảng 3 tiếng rưỡi đi tàu điện.

Giống như những nơi khác, ngôi làng này cũng có quán cà phê, nhà hàng, tiệm làm tóc, phòng gym và thư viện. Người dân thường trò chuyện trên sân hiên, gặp nhau tại công viên hoặc phòng tập thể dục trước khi trở về nhà riêng.

Tuy nhiên, họ không phải là những cư dân bình thường. Tất cả 120 dân làng đều mắc hội chứng suy giảm trí nhớ Alzheimer, một căn bệnh chưa có phương pháp nào cứu chữa.

Chiếc xích đu là "địa điểm" hấp dẫn nhất đối với các bệnh nhân trong làng.

Ngôi làng có 240 người chăm sóc y tế và tình nguyện viên luôn sẵn sàng hỗ trợ người dân trong công việc hàng ngày, điều mà nhiều người khó có thể thực hiện được do tình trạng bệnh.

Các nhân viên không cần mặc áo khoác trắng như những người chăm sóc y tế ở viện dưỡng lão. Còn dân làng được khuyến khích theo đuổi lối sống cá nhân càng nhiều càng tốt.

“Mỗi cư dân có một phòng riêng và sống tùy ý họ. Nhờ đó, người dậy sớm từ 6 giờ sáng không gây ảnh hưởng đến những ai thích ngủ ngày”, Aurelie Bouscary, một người trong nhóm hỗ trợ, chia sẻ với AFP.

Thay đổi nhận thức xã hội

Lấy cảm hứng từ một dự án tương tự ở Hà Lan, ngôi làng này được các chuyên gia y tế ở Nhật Bản và Italy, những quốc gia có dân số già và đang tìm kiếm các mô hình chăm sóc người cao niên mới, theo dõi chặt chẽ.

Mục đích chính của Landais Alzheimer là cho phép cư dân duy trì mối quan hệ thân thiết với những người thân yêu và không bị tách rời khỏi thế giới.

“Thật vậy, dự án Landais muốn thay đổi nhận thức xã hội về bệnh Alzheimer, từ đó chuyển cách nhìn nhận của cộng đồng về hội chứng này”, trích bản giới thiệu trên trang web của dự án.

Các cư dân thực hiện bài tập thể dục nhẹ nhàng, tăng cường thể chất.

Trong số 120 dân làng, có khoảng 10 người dưới 60 tuổi. Bệnh nhân trẻ nhất là 40 tuổi. Hội chứng suy giảm trí nhớ chủ yếu ảnh hưởng đến những đối tượng cao niên, cứ 4 người trên 85 tuổi thì có một người mắc bệnh.

Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), khoảng 10 triệu người mỗi năm được chẩn đoán mắc chứng suy giảm trí tuệ, trong đó bệnh Alzheimer chiếm tới 2/3 trường hợp. Con số này có xu hướng tăng khi tuổi thọ ngày càng được kéo dài nhờ những tiến bộ của nhân loại.

Các triệu chứng thường tiến triển từ đãng trí nhẹ đến mất trí nhớ nghiêm trọng, tới mức bệnh nhân không còn nắm được thời gian và địa điểm hiện tại, thậm chí cả cách ăn uống. Họ gần như phải sống phụ thuộc vào người khác.

Ủng hộ lối sống tích cực, có động lực

Làng Landais Alzheimer rộng 5 ha, gồm 4 “khu phố”, mỗi khu có 4 ngôi nhà, mỗi nhà khoảng 8 người. Cư dân không được phép rời khỏi ngôi làng, nhưng người thân và bạn bè của họ có thể tới thăm tùy lúc. Họ có quyền sử dụng các tiện ích tại đây như đường đi bộ yên tĩnh, hồ nước và công viên.

Các bệnh nhân có thể dùng bữa tại phòng ăn tập thể và được bố trí thực hiện một số công việc nhẹ nhàng dưới sự hỗ trợ của một nhân viên.

Toàn cảnh ngôi làng rộng 5 ha.

"Nhiệm vụ của tôi vẫn là trông nom họ. Nhưng nó hoàn toàn khác với các mô hình hiện có. Tôi cảm giác như có thể làm tốt công việc của mình hơn", Bouscary cho biết.

Trong thời gian đại dịch Covid-19 hoành hành, người dân ở làng Landais bị hạn chế tiếp xúc với người ngoài. Khoảng thời gian dài phải xa cách người thân khiến họ cảm thấy đặc biệt khó khăn. Ngôi làng mới mở cửa vào tháng 6 vừa qua, chỉ vài tuần sau khi Pháp nới lỏng lệnh giãn cách xã hội kéo dài 2 tháng.

“Kể từ tháng 6, các cư dân đã lấy lại sự thoải mái, tự do và yên bình. Họ tìm được động lực và tiếp tục hoạt động thường ngày. Vì luôn có người túc trực để giúp giải quyết các cơn lo âu hoặc trầm cảm, họ bình tĩnh nhanh hơn. Do đó, các đơn thuốc điều trị được giảm bớt”, Nathalie Bonnet, một nhà tâm lý học tại ngôi làng, cho biết.

Chính phủ Pháp đầu tư 33 triệu USD để xây dựng ngôi làng và chi phí vận hành hàng năm là khoảng 7,8 triệu USD, theo AFP. Các cơ quan chính phủ đài thọ chi phí thuê phòng cho mỗi cư dân là 75 USD/ngày.