Tôi có cơ địa dị ứng. Vậy tôi có nên tiêm vaccine Covid-19 không?
Quang Huy, Hà Nội
Trung tâm Kiểm soát Bệnh tật Mỹ (CDC) đưa ra hướng dẫn phân loại nguy cơ phản ứng với vaccine Covid-19 thông qua 4 câu hỏi:
1. Bạn có từng bị phản ứng nặng với thuốc tiêm (tiêm tĩnh mạch, tiêm bắp, tiêm dưới da)?
2. Bạn có từng bị phản ứng nặng với vaccine trước đây không?
3. Bạn có từng bị phản ứng nặng với các chất gây dị ứng khác (thức ăn, côn trùng, cao su tự nhiên...)?
4. Bạn từng có phản ứng tức thời (trong vòng 4 tiếng) hoặc phản ứng nặng với thuốc, vaccine có chứa Polyethylene Glycol (PEG), Polysorbate?
Nguy cơ phản ứng cao: Người trả lời "Có" cho câu hỏi 4.
Đây là những người có tiền sử phản vệ với thuốc tiêm hoặc vaccine chứa PEG, dẫn xuất chứa PEG, Polysorbate mà không chứng minh được đã dung nạp, PEG dạng uống (ví dụ thuốc nhuận tràng).
Để xử trí, bạn cần tới chuyên khoa dị ứng để được hỏi bệnh kỹ, cân nhắc làm xét nghiệm. Bác sĩ sẽ đưa ra giải pháp phù hợp cho từng cá nhân.
Nguy cơ trung bình: Người trả lời "Có" cho một trong 3 câu hỏi 1-2-3.
Đây là những người có tiền sử phản vệ với vaccine hoặc thuốc tiêm không chứa PEG, Polysorbate; tiền sử phản vệ với thức ăn, thuốc, côn trùng, hoặc latex; tiền sử phản vệ không rõ nguyên nhân.
Sau khi tiêm vaccine, nhóm người thuộc nguy cơ này nên được theo dõi ít nhất 30 phút.
Nguy cơ thấp: Người trả lời "Không" với cả 4 câu hỏi.
Đây là những người có tiền sử dị ứng thức ăn, thuốc, nọc ong, côn trùng, latex nhưng không phản vệ; dị ứng với vaccine khác nhưng không phản vệ; có bệnh lý hoạt hoá tế bào mast; viêm mũi dị ứng và hen phế quản.
Sau khi tiêm vaccine, nhóm người thuộc nguy cơ này nên được theo dõi ít nhất 30 phút.
Hiện một số bệnh viện có thử phản ứng dị ứng trước khi tiêm vaccine Covid-19.
Thông tin do bác sĩ Nguyễn Thu Anh, Giám đốc Viện Nghiên cứu Y khoa Woolcock tại Việt Nam, thuộc nhóm 5FTEAM cung cấp và đã được đăng tải trên website vacxin-covid.com.
PEG và Polysorbate 80 là các chất ổn định có trong vaccine, giúp giữ được hoạt tính trong quá trình bảo quản. PEG cũng được sử dụng rất nhiều trong các loại mỹ phẩm dùng hàng ngày (xà bông, kem đánh răng, dưỡng ẩm) và thuốc thông dụng. PEG là một đa phân tử, có chứa các đoạn cấu trúc giống với các đoạn cấu trúc có trong Polysorbate. Do đó, các nhà khoa học cho rằng một người dị ứng với PEG cũng có thể dị ứng chéo với Polysorbate 80.