Năm 2009, bà L. (33 tuổi, ngụ quận 10, là giáo viên), có đơn yêu cầu TAND quận 10 tuyên bố ông Nguyễn Văn Quang (59 tuổi) cha của bà đã chết. Tại phiên họp giải quyết yêu cầu của bà L., liên quan đến vụ án còn có 4 người chị em khác của bà và người giám hộ cho em út của bà (21 tuổi, lúc này chưa thành niên).
Trình bày với tòa, bà L. cho biết cha bà là ông Quang và mẹ là P. (59 tuổi) sống với nhau có 5 người con. Bà là con thứ 3. Năm 1995, sau khi mẹ bà qua đời, một năm sau cha bà cũng bỏ nhà đi cho đến nay không biết đi đâu.
Sau khi tìm kiếm nhiều nơi nhưng không có tin tức, bà đã làm thủ tục thông báo nhắn tin tìm kiếm trên các phương tiện thông tin đại chúng nhưng không thấy ông Quang về.
Vì vậy, bà yêu cầu tòa tuyên bố ông Quang đã chết để giải quyết một số vấn đề có liên quan. Đồng tình với ý kiến, 4 chị em gái của bà L. cũng đề nghị tòa tuyên bố cha đã chết.
Căn cứ vào đơn yêu cầu của bà có xác nhận của phường, TAND quận 10 nhận định có đủ cơ sở xác định ông Quang đã bỏ nhà đi từ năm 1999. Gia đình đã tìm kiếm nhưng quá thời gian theo quy định của pháp luật ông vẫn không trở về, không biết còn sống hay đã chết.
 |
| Ông Quang trong một lần đến tòa án. |
Vì vậy, việc bà L. yêu cầu tòa tuyên cha đã chết là phù hợp với quy định của pháp luật nên tòa chấp nhận. Do bà không xác định được ngày tháng biết được tin tức cuối cùng của ông Quang nên căn cứ theo Bộ luật Dân sự, tòa xác định ngày chết của ông là ngày 1/1/2005.
Ngoài ra, quyết định tuyên bố ông Quang đã chết còn nêu: "Kể từ ngày quyết định có hiệu lực pháp luật thì các quan hệ về hôn nhân gia đình và các quan hệ nhân thân khác của ông Quang được giải quyết như đối với một người đã chết. Các quan hệ về tài sản của ông Quang được giải quyết theo pháp luật thừa kế".
Trong khi đó, theo lời trình bày của ông Quang với tòa án, sau khi vợ ông chết, việc làm ăn không thuận lợi nên ông về quê ở Cần Thơ chăm mẹ già. Năm 2009, ông xuống Kiên Giang nuôi tôm. Do công việc thường xuyên ở lại cơ sở nên thỉnh thoảng ông mới về thăm nhà trên đường Nguyễn Kim.
Trong thời gian ông vắng mặt tại địa phương, các con ông đã cắt hộ khẩu và không cho ông vào nhà. Do buồn phiền các con nên ông càng ít về thăm.
Sau đó, các con đã làm thủ tục yêu cầu tuyên bố ông đã chết để chiếm đoạt tài sản. Đến năm 2012, trong một lần về thăm nhà, ông Quang mới biết đã bị các con khai tử nên đã yêu cầu TAND quận 10 hủy quyết định tuyên bố ông đã chết.
Từ yêu cầu của ông Quang và xác nhận của chính quyền địa phương, ngày 18/8/2013, TAND quận 10 ra quyết định hủy bỏ quyết định tuyên bố ông Quang đã chết mà tòa này đã ra trước đó.
Sau quyết định này, theo tòa, mọi quan hệ nhân thân của ông Quang, người được tuyên bố là đã chết được khôi phục và có quyền yêu cầu những người đã nhận tài sản thừa kế trả lại tài sản, giá trị tài sản hiện còn.
Tuy nhiên, được biết sau khi bị các con khai tử, những người con của ông Quang đã bán căn nhà duy nhất là tài sản của vợ chồng ông chia nhau.
Nhiều năm nay, ông Quang không có nơi cư trú, sống lang thang. Hiện, ông làm thuê ở tỉnh Long An.
