Làng mốt quốc tế có rất nhiều câu chuyện phản ánh mặt trái của nghề người mẫu như tình trạng thu nhập thấp, bị đối xử tệ bạc, bị lạm dụng... Đằng sau ánh hào quang của sàn catwalk là cuộc sống bấp bênh, tối tăm và không sung sướng như nhiều người vẫn nghĩ.
Chân dài Emily Fox tiết lộ thu nhập mỗi năm của cô chỉ khoảng 20.000 USD trước thuế. Trong khi đó, một cựu mẫu cho biết sự nghiệp của người mẫu thời trang cao cấp thường kéo dài tối đa 5 năm. Điều này khiến 20% người mẫu ở cùng công ty lâm vào cảnh nợ nần vì phải lo chi phí ban đầu khi mới bước chân vào nghề.
Vậy thực tế thu nhập của người mẫu Việt ra sao? Họ có nhận mức cát-xê bèo bọt hay lâm vào cảnh nợ nần?
Thu nhập thấp vì việc ít, người mẫu nhiều
Cũng như những lĩnh vực giải trí khác, người mẫu nhận được những mức cát-xê khác nhau, phụ thuộc vào độ nổi tiếng, kinh nghiệm và sự phủ sóng của họ. Thông thường, dàn mẫu trưởng thành từ Vietnam's Next Top Model, được đông đảo khán giả biết đến sẽ có thù lao cao hơn những người mẫu bình thường.
Hoặc các chân dài đi biểu diễn ở nước ngoài rồi trở về như Trang Khiếu, Hoàng Thùy, Lê Thúy, Thùy Trang, Kha Mỹ Vân... chắc chắn được trả cát-xê tốt hơn.
 |
| Tuần lễ thời trang không phải cơ hội kiếm bộn tiền của giới chân dài. Ảnh: BTC. |
Theo nguồn tin trong giới, thù lao diễn show cũng chia thành nhiều khung. Với mỗi show tại tuần lễ thời trang (Vietnam International Fashion Week), mức cát-xê chung khoảng 1,8-2 triệu đồng.
Chỉ những gương mặt thường được các nhà thiết kế mời riêng - tức là không cần qua khâu casting của chương trình - thì cát-xê dao động trong khoảng 3-4 triệu đồng.
Với show cá nhân của nhà thiết kế, người mẫu thường được trả 2-3 triệu đồng. Một số chân dài đã có tên tuổi tự đưa ra mức thù lao nhỉnh hơn (4 triệu đồng). Theo họ, đây là cách để giữ cho mình một khung cát-xê ổn định để các nhà thiết kế, khách hàng có thể tôn trọng giá trị lao động của họ.
Show của các nhãn hàng có mức cát-xê cao nhất, khoảng 10-20 triệu đồng. Tuy nhiên, theo chia sẻ của người mẫu Chà Mi, show thời trang của nhãn hàng rất ít, thường chỉ diễn ra một hoặc 2 lần mỗi năm.
"Show của nhãn hàng ít và không phải người mẫu nào cũng được gọi diễn. Mỗi bộ sưu tập chỉ cần 20 hoặc 30 người mẫu, trong khi số lượng mẫu của thị trường Việt khoảng 200 người", Chà Mi cho biết.
Riêng một số gương mặt đặc biệt được mời diễn vị trí vedette, chẳng hạn như Hà Anh, Hoàng Yến, Hoàng Thùy..., có thể nhận 500-1.500 USD cho mỗi lần xuất hiện.
 |
| Chà Mi cho rằng không thể làm giàu bằng nghề người mẫu. Ảnh: FBNV. |
Nói về thu nhập được cho là thấp và bấp bênh của nghề mẫu, á quân Vietnam's Next Top Model 2017 tâm sự: "Có thể công nhận rằng thu nhập của người mẫu thấp hơn so với các nghề khác trong showbiz, nhưng nếu chịu khó làm việc thì sẽ đủ tiền trang trải cuộc sống. Tuy nhiên, bạn không thể làm giàu nếu như chỉ đi theo nghề này".
"Chính vì vậy, nhiều người mẫu phải làm những công việc bên ngoài như làm văn phòng, kinh doanh, "cày" chụp lookbook hoặc chụp tạp chí...", cô khẳng định.
Cũng chung quan điểm với Chà Mi, chân dài Đỗ Hà nói: "Việc chụp lookbook hoặc chụp hình cho chiến dịch quảng cáo của nhãn hàng dường như mang đến nguồn thu nhập nhiều nhất cho người mẫu. Còn cát-xê chụp tạp chí không cao, dao động trong khoảng 500.000 đồng đến hơn 1 triệu".
Một người mẫu ít tên tuổi cho hay cô có thể nhận show với số tiền 800.000 đến 1 triệu đồng. Nếu chạy show đều đặn, thu nhập một tháng của cô được khoảng 10-15 triệu đồng, nhưng cũng có khi chỉ kiếm được 5-6 triệu đồng/tháng. Với mức lương này, họ phải dành dụm vài tháng mới dám mua một chiếc túi xách đẹp.
Quán quân Next Top Model cát-xê cao nhất 20 triệu đồng
Sau hai năm hoạt động trong làng mốt, quán quân Vietnam's Next Top Model 2014 Nguyễn Oanh cho rằng thị trường đang bị loãng vì quá nhiều người mẫu. Thu nhập của cô cũng chỉ đủ trang trải, chứ không dư dả. Nguyễn Oanh tiết lộ mức cát-xê cao nhất cô từng nhận là 15-20 triệu đồng.
Với cô, danh hiệu quán quân vừa là lợi thế, lại vừa hạn chế. So với các người mẫu khác, cát-xê của cô có thể chênh gấp đôi hoặc gấp 3. Nhưng lại hạn chế số lượng show.
Chân dài 9X lý giải: "Ví dụ, khi diễn bộ sưu tập, một người mẫu chuyên nghiệp có thể yêu cầu cát-xê 5 triệu đồng, nhưng một vài bạn khác chỉ lấy cát-xê 1 triệu. Nhãn hàng thấy cát-xê thấp thì họ sẽ mời người mẫu kia diễn".
"Tôi không chảnh nhưng không thể nhận show cát-xê quá thấp. Nếu chấp nhận như vậy, những khách hàng khác sau sẽ dựa vào đó, khiến mình khó giữ được mức ổn định", cô nhấn mạnh.
Từng có khoảng thời gian làm việc ở Dubai, Nguyễn Oanh tâm sự môi trường quốc tế khắc nghiệt nhưng tiền nhận được xứng đáng với công sức bỏ ra.
"Ở Việt Nam, một ngày làm việc không cực khổ lắm thì cát-xê thấp. Ở quốc tế, mỗi ngày đều gần như bị vắt kiệt sức, từ 7-23h. Người mẫu chỉ có thời gian nghỉ ngơi, chứ không được nhởn nhơ", cô kể.
"Để nói có thể làm giàu thì không. Nhưng sau khi trừ chi phí vé máy bay, đi lại, ăn ở, mình vẫn có một khoản tiền để mang về, chi tiêu trong những tháng tiếp theo".
Nhớ lại quãng thời gian đầu lập nghiệp, cả Nguyễn Oanh và Chà Mi đều từng bị khủng hoảng tài chính. Chà Mi kể: "Khoảng nửa năm đầu tiên, mỗi tháng tôi chỉ nhận một show và vài công việc chụp hình cho báo. Nhiều khi bạn bè rủ đi ăn, mình từ chối vì không có tiền, rồi về nhà ăn mỳ tôm".
 |
| Nguyễn Oanh - quán quân Next Top Model 2014. Ảnh: NVCC. |
Nguyễn Oanh tâm sự: "Có thời điểm tôi bị bệnh, không đi làm được, mẹ tôi cũng ốm. Tôi liên tục đi về giữa hai miền, lại lo tiền nhà, chi phí ăn ở. Đó là thời gian kinh khủng nhất cuộc đời tôi".
Khi được hỏi về vấn nạn lạm dụng tình dục vốn được cho là phổ biến và được các siêu mẫu thế giới rầm rộ lên án gần đây, các chân dài Chà Mi, Đỗ Hà, Nguyễn Oanh hay Thùy Trang đều khẳng định họ may mắn chưa từng gặp trường hợp như vậy.
Thùy Trang từng chia sẻ: "Những người mẫu theo tiêu chuẩn quốc tế như chúng tôi - cao, gầy, ngực lép, thần thái sắc lạnh, cá tính - thì không phải gu để người ta có thể nhìn ngắm theo kiểu thích lạm dụng.
Quan điểm của tôi là nếu gặp trường hợp mà bản thân không thể tin tưởng, mọi người hãy cùng chung mục tiêu, mạnh dạn lên tiếng, tố cáo kẻ lạm dụng để bảo vệ chính mình và những người xung quanh".
Với Nguyễn Oanh, cô luôn đề cao cảnh giác bằng cách không nhận việc bừa. Khi hợp tác, cô cần phải biết ê-kíp chụp hình là ai và chụp với mục đích gì.
Ai cũng biết nghề mẫu "tuổi thọ" ngắn và không trải hoa hồng, nhưng các cô gái khẳng định họ vẫn sẽ theo đuổi khi còn đam mê, còn tình yêu với thời trang.
Như Nguyễn Oanh, quán quân Next Top Model 2017, tâm sự: "Không ai làm mẫu được mãi. Bây giờ còn trẻ, tôi vẫn đam mê thì sẽ theo đuổi. Một vài năm nữa, có nhiều người mẫu trẻ xuất hiện, cơ hội cho mình không còn. Lúc đó, tôi có thể dùng tiền tiết kiệm để kinh doanh, phát triển thêm".
