Chỉ còn 3 giây nữa là hết giờ, đội Notre Dame Fighting Irish (Mỹ) đã nắm quyền kiểm soát bóng và cận kề cơ hội giành chức vô địch bóng rổ nữ đầu tiên.
Trong giây phút đầy gay cấn, bóng được chuyền đến cho Arike Ogunbowale, cô vượt qua hàng phòng ngự, rê bóng hai lần khi di chuyển xuống đường biên, và tung cú ném 3 điểm để ấn định chiến thắng trước Mississippi State.
Ngồi nép mình trong một góc của quán bar thể thao ở Portland, (tiểu bang Oregon), Jenny Nguyen và những người bạn của cô vỡ òa trong niềm phấn khích, cùng vỗ tay ăn mừng cho đội bóng rổ yêu thích, trong khi những vị khách khác nhìn về phía họ với vẻ bối rối.
Câu chuyện đó đã diễn ra cách đây 6 năm, trong trận chung kết giải bóng rổ nữ NCAA vào ngày 1/4/2018.
Lúc đó, trong quán bar thể thao chỉ có một chiếc tivi chiếu trận chung kết bóng rổ nữ, ở chế độ tắt tiếng. Hơn 20 màn hình còn lại đều đang chiếu các trận bóng rổ và bóng chày nam.
Việc phải theo dõi một trấn đấu kịch tính mà không có âm thanh là một trong những bất công lớn đối với những khán giả theo dõi thể thao nữ tại hầu khắp quán bar ở Mỹ - nơi chủ yếu trình chiếu các giải đấu nam.
Trải nghiệm này đã thôi thúc Jenny Nguyen tạo ra bước ngoặt.
4 năm sau, vào tháng 4/2022, Nguyen đã thực hiện được tham vọng giúp người hâm mộ thể thao nữ "có một nơi của riêng mình": cô mở The Sports Bra, được cho là quán bar đầu tiên trên thế giới chỉ phát sóng các chương trình thể thao dành cho phụ nữ.
 |
| Người hâm mộ thể thao thưởng thức đồ ăn, đồ uống và thể thao dành cho phụ nữ tại The Sports Bra ở Portland, Oregon. |
Doanh số 1 triệu USD chỉ sau 8 tháng
Nhưng việc đưa The Sports Bra đi vào hoạt động không hề dễ dàng. Có những người phản đối gay gắt, nói rằng dự án chắc chắn thất bại, họ tuyên bố "không ai thèm đến bar để xem thể thao dành cho phụ nữ".
Thêm vào đó, huy động vốn rất khó khăn vì các ngân hàng thắt chặt cho vay trong đại dịch Covid-19, trong khi Nguyen là một đầu bếp đang thất nghiệp và là một doanh nhân chưa có uy tín.
Vì vậy, cô đã rút hết tiền tiết kiệm của mình và kêu gọi thêm vốn trên Kickstarter, một nền tảng gây quỹ cộng đồng tập trung vào ý tưởng sáng tạo. The Sports Bra đã đạt được mục tiêu là 48.700 USD sau 8 ngày và cuối cùng huy động được hơn 105.000 USD.
8 tháng sau khi mở cửa, doanh số của Sports Bra đã vượt mức 1 triệu USD.
Ý tưởng này không chỉ truyền cảm hứng cho các doanh nhân khác mở quán bar thể thao dành cho phụ nữ, mà The Sports Bra còn sắp trở thành thương hiệu nhượng quyền toàn quốc, nhờ khoản đầu tư từ Alexis Ohanian, đồng sáng lập mạng xã hội Reddit và là chồng của Serena Williams, nữ ngôi sao quần vợt nổi tiếng toàn cầu.
"Các quán bar thể thao đã tồn tại hơn 40 năm nhưng có vẻ như chúng không thay đổi nhiều. Chúng dường như được xây dựng chỉ phục vụ cho một nửa thế giới hoặc ít hơn. Chúng tôi (người hâm mộ thể thao nữ) không được để tâm", Nguyen nói với CNN.
 |
| The Sports Bra đạt doanh số ấn tượng chỉ sau vài tháng khai trương. |
Bóng rổ là tình yêu số 1 của Jenny Nguyen. Cô lớn lên cùng với ký ức về đội Portland Trail Blazers vào thời kỳ hoàng kim của họ. Cô cắt ảnh các VĐV ra khỏi tạp chí và treo đầy tường phòng ngủ.
Với tính cách mạnh mẽ, cô cũng hòa mình vào môn thể thao này.
"Tôi thực sự không muốn chơi bất cứ thứ gì khác. Bố tôi thì thích bóng đá. Ông lớn lên với môn bóng đá ở quê hương Việt Nam, vì vậy ông cố gắng thúc đẩy tôi theo hướng đó", cô kể.
"Jenny the Basketball Player" (Jenny - cô nàng chơi bóng rổ) trở thành biệt danh của cô ở trường, đi theo cô suốt thời cấp hai, cấp 3 và đại học. Cô quen hầu hết bạn bè của mình thông qua bóng rổ, và vì thế các buổi tụ tập của họ đều diễn ra tại một quán bar thể thao nào đó.
"Chúng tôi thực sự chỉ muốn xem bóng rổ nữ", cô bày tỏ, nhấn mạnh rằng làm điều đó ở quán bar thể thao chẳng dễ dàng gì.
Nhân viên quán thường ngần ngại khi chuyển kênh sang một trận đấu của nữ, dù ở đó có rất nhiều tivi. Và việc được xem một trận đấu nữ có phát âm thanh là "kỳ tích lớn".
Cô từng nghĩ chuyện này chỉ xảy ra ở khu vực nơi cô sống. "Nhưng sau khi mở The Sports Bra, tôi phát hiện rõ ràng là mọi người ở khắp nơi đều có những trải nghiệm như chúng tôi ở đây".
Truyền cảm hứng
The Sports Bra chỉ chiếu những trận thể thao của nữ, nhưng đối tượng khách hàng tìm đến họ là mọi người, ở mọi giới tính và độ tuổi.
 |
| Jenny Nguyen đam mê nhất là bóng rổ. |
"Rất nhiều người đến Bra. Khi các chàng trai đến đây, họ thừa nhận là trước đây, khi bước vào một quán bar thể thao, họ chưa từng để ý đến việc đó toàn là bar thể thao dành cho nam giới", Jenny Nguyen kể.
Sự xuất hiện và thành công The Sports Bra diễn ra khi thể thao dành cho phụ nữ đang trong thời kỳ phục hưng: kỷ lục về lượng người xem, số lượng khán giả và tài trợ đang bị phá vỡ; các giải đấu chuyên nghiệp mới về khúc côn cầu, bóng rổ và bóng chày nữ được thành lập; các giải đấu hiện tại mở rộng với các đội mới, bao gồm một đội WNBA ở Portland sẽ ra mắt vào năm 2026; và mức lương của các VĐV nữ đang được cải thiện.
Cheryl Cooky, giáo sư nghiên cứu về phụ nữ, giới tính và tình dục tại Đại học Purdue, cho biết phạm vi đưa tin về thể thao nữ trên truyền hình từ lâu đã bị lép vế so với thể thao nam.
Cooky đã nghiên cứu về giới, thể thao, truyền thông và văn hóa trong hơn 35 năm, đặc biệt là thông qua một nghiên cứu theo chiều dọc bắt đầu từ năm 1989 và được cập nhật 5 năm một lần bằng cách theo dõi nội dung đưa tin trên truyền hình về thể thao của nam và nữ.
 |
| Bức tường đầy những hiện vật liên quan đến thể thao nữ ở The Sports Bra. |
Tính đến năm 2019 (dữ liệu năm nay dự kiến công bố vào năm 2025), phạm vi đưa tin về thể thao nữ trên tivi vẫn chỉ chiếm một phần nhỏ so với phạm vi đưa tin về thể thao nam, với chỉ 5,1% thời lượng phát sóng tin tức thể thao trên truyền hình dành cho thể thao nữ. Thời lượng phát sóng đạt đỉnh 8,7% vào năm 1999, khi cộng đồng hâm mộ bóng đá nữ lên đến đỉnh cao trong World Cup.
Cooky dự đoán phạm vi phủ sóng sẽ tăng trong năm nay khi các VĐV như ngôi sao thể dục dụng cụ Simone Biles, VĐV quần vợt Coco Gauff và các cầu thủ bóng rổ A'ja Wilson, Caitlin Clark và Angel Reese liên tục tạo nên lịch sử trong môn thể thao của họ, giúp tăng độ nhận diện của VĐV nữ trong quá trình này.
"Các phương tiện truyền thông truyền thống không thể phủ nhận sự quan tâm đến thể thao nữ nữa, vì điều đó đang được thể hiện rõ ràng", Cooky nói, giải thích thêm rằng giờ đây công chúng có thể theo dõi các trận đấu qua livestream mạng xã hội, podcast...
A Bar of Their Own, một quán bar thể thao dành cho phụ nữ mới mở năm nay tại Minneapolis (bang Minnesota), đã đăng ký khoảng 15 dịch vụ phát trực tuyến khác nhau và thường xuyên liên hệ với các nhà cung cấp để đảm bảo quyền phát trực tiếp thương mại, người sáng lập Jillian Hiscock chia sẻ với CNN.
"Chúng ta phải tạo điều kiện thuận lợi hơn để mọi người có thể trở thành người hâm mộ thể thao nữ", cô nói.
 |
| A Bar of Their Own được truyền cảm hứng từ quán bar của Jenny Nguyen. |
Sau 9 tháng mở quán bar thể thao nữ, Hiscock đã chứng kiến tình hình được cải thiện.
Đầu tháng này, ESPN đã phát sóng trận bóng rổ nữ của UConn và Notre Dame, trận đấu cuối cùng lập tỷ lệ người xem cao nhất trong mùa giải cho bóng rổ nữ của trường đại học.
Hiscock cho biết Nguyen, người truyền cảm hứng cho A Bar of Their Own, đã đóng vai trò quan trọng trong việc thúc đẩy sự mở rộng đó.
Khi The Sports Bra ngày càng có sức ảnh hưởng hơn, nó cũng mang về các nguồn doanh thu khác như bán hàng, tài trợ, quan hệ đối tác kinh doanh và hiện nay là nhượng quyền thương mại.
Nguyen nói với CNN rằng có "sự quan tâm tích cực áp đảo" từ các bên nhượng quyền tiềm năng và The Sports Bra đang trong quá trình "lựa chọn cẩn thận và chu đáo những cá nhân và thành phố" để cùng công ty tham gia vào giai đoạn tăng trưởng tiếp theo.
AI có cướp đi công việc của chúng ta?
Trong cuốn AI chuyện chưa kể, tác giả Tomoe Ishizumi cho rằng đây chỉ là công cụ tối ưu không hơn không kém. Có một điều chắc chắn rằng AI có thể thay thế phần lớn công việc mà con người đang làm hiện nay. Tuy nhiên, chúng ta không nên nghĩ máy móc sẽ cướp đi công việc của con người mà hãy nghĩ rằng máy móc sẽ làm những công việc vất vả để con người có thời gian sáng tạo hơn.
