Hôm 15/9, tạp chí Variety đưa tin doanh thu phòng vé với tựa đề “Mulan không phải là người hùng tại Trung Quốc với thành tích ra mắt 23 triệu USD”.
Dù Mulan vẫn đứng đầu phòng vé quốc gia tỷ dân, con số thực tế chỉ hơn bộ phim đứng thứ hai - The Eight Hundred - khoảng 1,3 triệu USD. Tác phẩm chiến tranh đang tiến tới cột mốc 400 triệu USD vốn ra rạp từ 21/8 bất chấp việc nhà rạp Trung Quốc mới chỉ được bán 50% lượng ghế trong phòng chiếu.
Hồi tuần trước, nguồn tin của Reuters tiết lộ chính phủ Trung Quốc muốn hạn chế báo chí nước nhà đưa tin về Mulan. Sau khi được đưa lên hệ thống Disney+, bộ phim vấp phải luồng dư luận phản đối từ quốc tế khi ê-kíp từng đến ghi hình ở Tân Cương - một điểm nóng chính trị.
Tuy nhiên, sau tất cả, người Trung Quốc lạnh nhạt với Mulan bởi bản thân chất lượng tác phẩm, chứ không phải hàng loạt lùm xùm hậu trường.
 |
| Mulan đứng trước nguy cơ không thu nổi 40 triệu USD tại Trung Quốc. |
“Phiên bản Mộc Lan tệ nhất”
Giữa bối cảnh dịch Covid-19, Disney thực hiện phép thử với Mulan: phát hành phim trên Disney+ tại Bắc Mỹ với giá thuê 29,99 USD, đồng thời vẫn đưa tác phẩm ra rạp tại những nơi dịch vụ chiếu phim trực tuyến chưa xuất hiện.
Quan ngại về việc phim bị lọt sớm lên mạng Internet lập tức trở thành hiện thực. Tại Trung Quốc, Mulan khởi chiếu từ 11/9. Nhưng những ý kiến trái chiều xoay quanh bộ phim đã xuất hiện từ hôm 3/9 - thời điểm phim xuất hiện trên Disney+. Trung Quốc vốn là một trong nhiều nơi mà dịch vụ chưa đi vào hoạt động.
Trên trang bán vé Maoyan và Tao Piaopiao, Mulan lần lượt nhận điểm 7,5 và 7,6/10. Vẫn có những bình luận tích cực về bộ phim, như “tác phẩm mang đậm màu sắc màu nhiệm của Disney dù kể lại một câu chuyện dân gian Trung Quốc”. Hay “Mộc Lan trong phim là một người hùng, một công chúa dám sống đúng bản thân”.
Song, những ý kiến ủng hộ như thế không chiếm số đông. Trên Douban - trang web tương tự IMDb tại quốc gia tỷ dân, Mulan chỉ được chấm điểm 4,9/10. Trong đó, ý kiến Mộc Lan của Lưu Diệc Phi “là phiên bản tệ nhất” nhận được nhiều sự đồng tình.
 |
| Có khán giả đem cả Trường Thành ra để mỉa mai Mộc Lan. |
Một người dùng viết: “Người Mỹ mời cả dàn sao Hoa ngữ, xây dựng nội dung dựa trên truyện dân gian Trung Quốc, để rồi tạo ra một thảm họa điện ảnh. Bộ phim chứa đựng toàn những định kiến của phương Tây về Trung Quốc, đặc biệt là Trung Quốc cổ đại”.
Tồi tệ hơn, nhiều người đưa ra so sánh Mulan còn kém hơn cả Trường Thành - bom tấn được Trương Nghệ Mưu thực hiện nhằm chinh phục khán giả ở cả hai bờ Thái Bình Dương. Một người dùng Douban mỉa mai: “Trường Thành còn hay hơn phim này. Xem xong Mulan, tôi muốn xin lỗi ông Trương Nghệ Mưu và Cảnh Điềm”.
Số đông không hài lòng khi Mộc Lan do Lưu Diệc Phi thể hiện từ nhỏ đã sở hữu khả năng như… siêu anh hùng, nhờ có “Khí”. Rốt cuộc, nhân vật không có đất để phát triển và khiến khán giả khó lòng cảm thấy đồng cảm.
“Mộc Lan hình như sinh ra đã có 8 múi. Cô ấy không phải trải qua thách thức nào cả. Nếu có, chúng cũng trôi qua rất nhanh. Phiên bản hoạt hình năm 1998 còn đem tới một Mộc Lan phức tạp hơn nhiều. Họ cũng chẳng buồn giải thích ‘Khí’ trong phim là gì”, một người dùng khác hài hước nhận định.
 |
| Mộc Lan được xây dựng như siêu anh hùng trong phim. |
Nhiều khía cạnh nội dung khác trong phim cũng bị đem ra chỉ trích, như tâm lý nhân vật phù thủy Tiên Nương của Củng Lợi thay đổi đột ngột, hay phản diện trong phim quá ngốc nghếch khi chui vào bẫy của Mộc Lan…
Trước hôm 3/9, nhiều tờ báo quốc tế ca ngợi Mulan, đặc biệt ở phần hành động và kỹ xảo. Nhưng một khán giả Trung Quốc lạnh lùng khẳng định: “200 triệu USD cho phần kỹ xảo như thế là đáng xấu hổ. Trông phim còn kém cả Đội bóng Thiếu Lâm của Châu Tinh Trì ra đời cách đây 20 năm. Các pha hành động thì chẳng khác gì phim truyền hình của chúng ta từ 10 năm trước”.
Nghịch lý khen - chê
Trên Rotten Tomatoes, đến 75% từ 267 bài bình luận dành cho Mulan là tích cực. Tuy nhiên, điểm từ hơn 8.000 người dùng chỉ là 51%. Trên IMDb, điểm hiện tại của bộ phim là 5,4/10 - con số một phần bị ảnh hưởng bởi luồng dư luận tẩy chay bộ phim sau những phát ngôn liên quan tới chính trị của Lưu Diệc Phi hồi 2019.
Tuy nhiên, không thể phủ nhận rằng có một sự chênh lệch lớn trong góc nhìn về Mulan giữa báo chí quốc tế và công chúng, đặc biệt là khán giả Trung Quốc. Người phương Tây ca ngợi bộ phim trị giá 200 triệu USD khi sử dụng toàn diễn viên châu Á hoặc gốc Á. Nhưng ở phía bên kia bờ Thái Bình Dương, điều đó chẳng có gì đặc biệt.
Đi sâu hơn vấn đề, những lời khen của báo phương Tây chỉ dừng lại ở mức bề nổi. Đơn cử như trong phim, cụm “loyal, brave, true” (trung, dũng chân) liên tục được nhắc đi nhắc lại. Nhưng một khán giả Trung Quốc viết: “Lời thoại như được dịch bằng Google từ tiếng Trung Quốc. Bộ phim khiến nó trông như một khẩu hiệu rỗng tuếch, vô giá trị”.
 |
| Nhiều tờ báo phương Tây vẫn khen Mulan, trong khi công chúng không ngừng chỉ trích tác phẩm. |
Hay trong câu kết của bài thơ dân gian nhắc đến chuyện không thể phân biệt giới tính hai con thỏ khi chúng chạy cùng nhau, như một ẩn ý về bình đẳng giới. Trong phim, Mộc Lan cũng thấy hai con thỏ chạy qua cánh đồng và đưa ra lời bình luận tương tự. Với người Trung Quốc, đó chỉ là một chi tiết gượng ép.
Cuối cùng, các ngôi sao của Mulan cũng không thoát khỏi dư luận trái chiều. Có một số tờ báo phương Tây khen ngợi Lưu Diệc Phi, nhưng khán giả không thể đồng tình khi gương mặt cô gần như chỉ có đúng một biểu cảm từ đầu tới cuối. Gạt qua những lùm xùm hậu trường, “thần tiên tỷ tỷ” không đủ sức cáng đáng một vai diễn phức tạp. Hay Lý Liên Kiệt trong vai Hoàng thượng thì bị so sánh trông như “hình nhân”.
Sau Crazy Rich Asians (2018)và The Farewell (2019), Mulan tiếp tục cho thấy sự khác biệt giữa văn hóa giữa phương Tây và phương Đông. Nhưng phim đồng thời cho thấy để thực sự khắc họa một nền văn hóa khác, các ê-kíp tại Hollywood cần thêm người bản địa ở những vị trí đằng sau camera, chứ chỉ dàn diễn viên thôi là chưa đủ.
Còn với Disney, họ đang đứng trước nguy cơ Mulan không thu nổi 40 triệu USD tại Trung Quốc - nơi mà hãng kỳ vọng bộ phim thắng lớn để phần nào giảm bớt gánh nặng thua lỗ từ đầu năm do dịch bệnh. “Nhà chuột” hiện chưa thông báo số tiền thu được trên Disney+ của bộ phim, và nó nhiều khả năng không bao giờ được công bố.
