Người Việt 'cuồng' IELTS đến mức cho rằng mức 6.0 là thấp

Cơn sốt IELTS lan rộng tại Việt Nam và ngày càng được đánh giá cao. Ảnh: BC.

“Trường mình yêu cầu đầu ra tiếng Anh B1 nhưng mình dự tính thi IELTS và đặt mục tiêu đạt mục tiêu cao hơn, cụ thể là mức điểm 6.0 để sau này dễ tìm việc. Thế nhưng, bạn mình bảo 6.0 IELTS thấp lắm, không công ty nào nhận đâu”.

Khi được hỏi về chuyện thi IELTS để chuẩn bị tìm việc sau này, Hồ Trang, sinh viên đại học tại TP.HCM, nói rằng cô đang băn khoăn về mục tiêu của mình.

Đánh giá năng lực hiện tại của bản thân, Trang nhận thấy cô có thể thi đạt mức điểm 6.0. Nhưng khi chia sẻ mục tiêu này với người khác, cô lại nhận về những phản hồi như “6.0 là còn thấp”, “6.0 khó tìm việc”...

Học ở Mỹ cũng không cần IELTS cao như ở Việt Nam

Không chỉ bạn bè, người thân của Trang cũng nói rằng mức điểm 6.0 là thấp so với mặt bằng chung hiện nay. Nữ sinh lấy ví dụ trong gia đình, nhiều người em họ của cô dù mới học THPT nhưng đã đạt đến 7.0 IELTS để xét tuyển đại học. Người thân đạt điểm cao, cô càng thêm khó xử vì dễ bị đưa ra so sánh.

“Mình thấy mức IELTS 6.0 ở người Việt là phổ biến, nhưng trong mắt nhiều người lại thấp. Chính điều này khiến mình càng hoài nghi về năng lực của bản thân, càng sợ IELTS thấp khó xin việc”, Trang nói với Tri Thức - Znews.

Hồ Trang lo lắng điểm IELTS thấp sẽ khó tìm việc. Ảnh minh họa: Pro Docs Express.

Lắng nghe những nỗi lo của Hồ Trang, chị Minh Tú (sống tại TP.HCM) - người từng du học thạc sĩ tại Mỹ và từng đạt 8.0 trong bài thi IELTS - cho biết mỗi môi trường đều có quy định về trình độ tiếng Anh tối thiểu.

Ví dụ, với bậc cử nhân tại Mỹ, các trường đại học cũng thường yêu cầu IELTS từ mức 6.0 trở lên và mức 7.0 sẽ là “an toàn” để có thể học tập tốt trong môi trường sử dụng 100% tiếng Anh.

Còn nếu chỉ học và làm việc tại Việt Nam, cá nhân chị Tú cho rằng mức IELTS 6.0 là quá ổn để thích nghi. Một số công việc liên quan ngôn ngữ, yêu cầu giao tiếp, nghiên cứu bằng tiếng Anh có thể sẽ yêu cầu cao hơn một chút.

“Nhiều người sống cả đời không biết IELTS là gì, nhưng vẫn có thể dùng tiếng Anh để làm việc, trao đổi cùng đối tác, thậm chí thoải mái đi du lịch mà không sợ bất đồng ngôn ngữ. Chị gái của tôi là một ví dụ”, chị Tú kể, đồng thời cho biết những người không có IELTS, hoặc đạt điểm thấp trên các bài thi đôi khi lại có khả năng giao tiếp hiệu quả hơn những người điểm cao. Họ giỏi trong giao tiếp và không ngại dùng những phương thức khác nhau để truyền đạt suy nghĩ của mình.

Lý do IELTS ngày càng bị "thần thánh"

Trao đổi với Tri Thức - Znews về việc nhiều người cho rằng IELTS 6.0 là thấp, thầy Đinh Quang Tùng, giáo viên IELTS tại Anh ngữ ZIM, nói rằng suy nghĩ này đến từ hai nguyên nhân.

Thứ nhất, những người cho rằng IELTS 6.0 là thấp chưa thực sự hiểu ý nghĩa của các band điểm trong bài thi IELTS. Họ chỉ đơn thuần nhìn thang điểm 0-9 trong bài thi IELTS tương tự thang điểm 0-10 trong trường học, nơi mà điểm 5-6 hoặc thậm chí 7 cũng có thể bị coi là thấp.

Thầy Đinh Quang Tùng nêu lý do người Việt ngày càng "thần thánh hóa" IELTS. Ảnh: NVCC.

Thứ hai, suy nghĩ này có thể xuất phát từ việc khoe điểm 7.0, 8.0 hay 8.5 IELTS trên mạng xã hội, dẫn đến nhiều người coi đó là tiêu chuẩn hiện nay. Trên thực tế, theo thầy Tùng, chỉ có 1% tổng số bài thi trong năm 2023-2024 đạt 8.5 IELTS và 5% đạt 8.0.

“Đây là con số tính trên tổng số bài thi, tức là tỷ lệ thí sinh thực tế có thể thấp hơn (vì một người có thể đi thi nhiều lần)”, thầy Tùng nói.

Ngoài ra, thầy Tùng nhận định trong những năm gần đây, IELTS ngày càng phổ biến và thí sinh có xu hướng trẻ hóa.

Phần lớn người thi hiện nay là các học sinh THPT và sinh viên do nhu cầu xét tuyển vào đại học hoặc tốt nghiệp. Trong khi cách đây 7-10 năm, số lượng sinh viên và người đi làm chiếm tỷ trọng cao hơn do chủ yếu cần IELTS để du học hoặc định cư.

Về việc ngày càng nhiều người đạt IELTS cao, thầy Tùng cho rằng có nhiều yếu tố thúc đẩy, ví dụ như những bạn trước giờ đã có vốn tiếng Anh tốt nhưng chưa có nhu cầu thì nay quyết định đi thi. Hoặc một yếu tố khác là trình độ tiếng Anh trung bình của các bạn trẻ ở Việt Nam hiện nay cao hơn so với trước.

Ở góc độ người học, thầy Tùng cho rằng việc đánh giá thấp điểm 6.0 có thể khiến các thí sinh tốn nhiều thời gian, công sức và tiền bạc hơn cho việc học IELTS. Việc hướng đến một mục tiêu mà bản thân không thật sự cần sẽ làm giảm nguồn tài nguyên cho những việc khác mà họ cần hơn.

Tuy nhiên, thầy giáo đánh giá việc này không hẳn xấu bởi đôi khi, đặt ra mục tiêu cao hơn cũng sẽ giúp cho người học có động lực để vượt qua được những giới hạn của chính mình.

Trước việc nhiều người Việt Nam đặt nặng vấn đề điểm số IELTS thay vì chú trọng vào khả năng sử dụng tiếng Anh thực tế, thầy Tùng cho rằng vấn đề này xuất phát đầu tiên từ tâm lý nặng thành tích trong quá trình học tập của các bạn học sinh, sinh viên hiện nay.

Bản thân các bạn và phụ huynh vẫn đặt nặng yếu tố điểm số khi học trên trường và áp dụng luôn tâm lý đó vào bài thi IELTS. Bên cạnh đó, như đã nêu trên, nhiều người chưa thật sự hiểu ý nghĩa của các band điểm trong IELTS nên chỉ nghĩ đơn giản là điểm càng cao thì càng tốt.

Do đó, thầy Tùng khuyên các thí sinh nên dành thời gian tìm hiểu ý nghĩa của các band điểm trong IELTS để có mục tiêu học tập phù hợp cho bản thân. Ở trên trang web của Hội đồng Anh hay IDP hay Cambridge đều ghi rất rõ những thông tin này.

“Ngoài ra, các bạn hãy tập trung vào mục tiêu của mình, vào cái mình cần để giải quyết công việc của mình, đừng so sánh với những người khác trên mạng xã hội”, thầy Tùng nói.