Sở Y tế TP.HCM vừa đăng tải bài dịch dựa trên bản gốc “The Major Causes of Death in Children and Adolescents in the United States”, Tạp chí The New England Journal of Medicine, 12/2018, về nguyên nhân gây tử vong ở trẻ em và vị thành niên tại Mỹ.
Theo bài báo này, tai nạn xe cơ giới là nguyên nhân hàng đầu gây tử vong cho trẻ em và thanh thiếu niên, chiếm 20% tổng số ca tử vong. Kế đến là các chấn thương liên quan đến vũ khí. Trong các trường hợp tử vong do súng, gần 60% là các vụ giết người, 35% là do tự sát.
Ung thư là nguyên nhân gây tử vong phổ biến đứng hàng thứ ba tại Mỹ mặc dù đã có nhiều tiến bộ trong chăm sóc ung thư ở trẻ em. Nguyên nhân gây tử vong đứng hàng thứ tư là nghạt thở, chiếm 7% tổng số ca tử vong. Các ca ngạt thở chủ yếu do khăn trải giường, túi nhựa, tắc nghẽn đường thở, treo hoặc bị siết cổ thay đổi tùy theo ý định (giết người, tự tử hoặc không cố ý).
Sáu nguyên nhân gây tử vong còn lại chiếm chưa đến 25% tổng số tử vong ở trẻ em và thanh thiếu niên trong năm 2016.
 |
| Tai nạn do vũ khí là nguyên nhân gây tử vong rất phổ biến ở Mỹ. Ảnh: The Trace |
Các nguyên nhân hàng đầu gây tử vong có khác nhau giữa trẻ nhỏ và trẻ lớn tuổi. Trong số trẻ em từ 1 đến 4 tuổi, đuối nước là nguyên nhân gây tử vong phổ biến nhất, sau đó là các bất thường bẩm sinh và tai nạn xe cơ giới. Trẻ em thường bị chết đuối nhất trong bể bơi (1 đến 4 tuổi) và sông, hồ.
Ở độ tuổi đi học (từ 5 đến 9 tuổi), tử vong là tương đối hiếm, chỉ chiếm 12% tổng số ca tử vong ở trẻ em và thanh thiếu niên. Trong nhóm tuổi này, bướu ác là nguyên nhân hàng đầu gây tử vong, sau đó là tai nạn xe cơ giới và dị tật bẩm sinh. Không giống như ở trẻ em từ 1 đến 4 tuổi, đuối nước chỉ là nguyên nhân gây tử vong đứng hàng thứ tư ở nhóm trẻ 5 đến 9 tuổi. Điều này có khả năng phản ánh việc đào tạo bơi rộng rãi ở trẻ em trong độ tuổi đi học.
Phần lớn các trường hợp tử vong ở trẻ em và vị thành niên xảy ra trong thời niên thiếu (chiếm 68%). Trong số những trẻ vị thành niên (từ 10 đến 19 tuổi), chấn thương do tai nạn xe cơ giới, súng đạn và nghạt thở là ba nguyên nhân hàng đầu gây tử vong. Những phát hiện này phản ánh các yếu tố xã hội và phát triển có liên quan đến tuổi vị thành niên, bao gồm hành vi chấp nhận rủi ro gia tăng, ảnh hưởng của phụ huynh và bắt đầu sử dụng chất gây nghiện.
Mặc dù nguyên nhân tử vong có chủ ý cũng là một yếu tố ngày càng quan trọng trong tuổi thiếu niên nhưng có sự khác nhau về mục đích. Cụ thể, khoảng 61% trường hợp tử vong do súng cố ý (1.733 trong số 2.835) là do giết người và 98% trường hợp tử vong do ngạt thở có chủ ý (1.103 trong số 1.128) là do tự tử.
