Bác sĩ Lê Quang Hào, Viện Dinh dưỡng quốc gia, cho biết hiện nhiều người cho rằng ăn chay đơn giản là ăn cơm cùng rau, củ, không ăn động vật. Từ đó, người ăn dễ bị thiếu chất, suy kiệt, thậm chí mắc bệnh.
Do đó, chuyên gia khuyến cáo người ăn nên áp dụng 3 chế độ sau:
- Ăn các loại rau củ quả, ngũ cốc và trứng
- Ăn các loại rau củ quả, ngũ cốc và sữa
- Ăn các loại rau củ quả, ngũ cốc và trứng, sữa
“Một số chất quan trọng chỉ có trong chất đạm có nguồn gốc từ động vật, do đó, người dân nên dùng thêm trứng, hoặc sữa, hoặc đồng thời cả hai để đảm bảo sức khỏe, đảm bảo cân đối khẩu phần ăn đồng thời chế độ ăn như vậy cũng không phạm các điều cấm kỵ, sát sinh”, bác sĩ Hào khuyến nghị.
Ngoài ra, người ăn chay nên giảm năng lượng từ ngũ cốc, tăng cường từ các chất béo có lợi cho cơ thể, sử dụng thêm omega-3, omega-6 giúp giảm nguy cơ mắc các bệnh về tim mạch, cao huyết áp, ung thư.
Chế độ ăn chay kèm trứng, sữa rất có lợi cho sức khỏe. Ảnh: Livestrong. |
Tiến sĩ Từ Ngữ, Phó chủ tịch, Tổng thư ký Hội dinh dưỡng Việt Nam, cho biết nhiều người khi bắt đầu tìm hiểu về ăn chay thường lo ngại vì không có thịt, khiến cơ thể thiếu đạm nghiêm trọng. Thực chất, nguồn đạm có trong thực vật còn cao hơn rất nhiều so với đạm có trong động vật.
Người ăn chay biết phối hợp các loại đạm thực vật với nhau sẽ tạo nên sự cân bằng và đáp ứng nhu cầu của cơ thể. Nguồn cung cấp chất đạm cho người ăn chay chủ yếu là từ các loại hạt thuộc họ đậu.
“Nghiên cứu đã chỉ ra rằng nếu phối hợp các loại đậu đỗ trong bữa ăn hàng ngày, các axit amin thu được không khác gì so với trứng gà và trứng vịt. Điển hình là đậu xanh, đậu đen, đậu nành, đậu đỏ, đậu lăng”, TS Từ Ngữ cho hay.
Bên cạnh đó, người ăn chay cần phải đảm bảo đủ bữa để tránh tình trạng mệt mỏi cho cơ thể. Ngoài ba bữa chính, người ăn chay có thể bổ sung thêm hai bữa phụ với hoa quả, các loại hạt. Một số thực phẩm có chứa nhiều năng lượng được chuyên gia dinh dưỡng gợi ý là dầu thực vật, các loại hạt (hạt dẻ, hạt điều, hạnh nhân, óc chó, lạc, mè…).
Người ăn chay vẫn có thể lựa chọn những thực phẩm giàu chất béo tốt cho cơ thể trong các loại hạt có tinh dầu, hạt họ đậu, hạt hướng dương, hạt vừng, lạc. Vitamin và khoáng chất có nhiều trong rau xanh và hoa quả tươi.
Chuyên gia lưu ý thêm khi đã có chế độ ăn hợp lý và cân đối, người dân vẫn cần phải theo dõi cân nặng thường xuyên. Điều này giúp điều chỉnh lại thực đơn hàng ngày. Bên cạnh đó, việc kiểm tra sức khỏe định kỳ 6 tháng/lần cũng có ý nghĩa rất quan trọng trong việc đánh giá được chế độ ăn đã phù hợp hay chưa.
Người mới bắt đầu chế độ ăn chay nên dựa vào tư vấn của chuyên gia dinh dưỡng. Bởi con người có tính cá thể, chế độ ăn cần phải xây dựng riêng cho từng người.