Ngày 17/7, Thanh tra Chính phủ ban hành kết luận thanh tra về việc quản lý, sử dụng đất, đầu tư xây dựng và khai thác khoáng sản của tỉnh Thái Nguyên giai đoạn 2010-2018.
Chỉ ra nhiều tồn tại ở các dự án khai thác tài nguyên ở địa phương, Thanh tra Chính phủ còn xác định một số sai phạm có nguy cơ gây thất thu ngân sách Nhà nước.
Nguy cơ thất thu ngân sách
Tại mỏ khai thác vonfram đa kim Núi Pháo (huyện Đại Từ), việc xác định tạm tính tiền cấp quyền khai thác khoáng sản theo quyết định ngày 4/3/2015 do ông Nguyễn Văn Thuấn (cựu Tổng cục trưởng Tổng cục Khai thác khoáng sản) ký mới tính phần khai thác lộ thiên hơn 55 triệu tấn, không tính phần trữ lượng hầm lò 28 triệu tấn.
Cơ quan thanh tra xác định nội dung liên quan quyết định do ông Thuấn ký thừa ủy quyền của Bộ trưởng Tài nguyên và Môi trường là chưa phù hợp, có nguy cơ thất thu ngân sách Nhà nước.
 |
| Công trường một dự án tại Núi Pháo. Ảnh: P.M. |
Riêng sản phẩm tinh quặng vàng do doanh nghiệp chưa lắp đặt dây chuyền chế biến, đang kê khai nộp phí bảo vệ môi trường của sản phẩm khoáng sản kim loại khác đã vi phạm Điều 4 Luật Khoáng sản 2010 về nguyên tắc hoạt động khoáng sản.
Để xảy ra những vi phạm trên, trách nhiệm thuộc Bộ Tài nguyên và Môi trường, ông Nguyễn Văn Thuấn và các cơ quan có liên quan.
Tại dự án khai thác, chế biến thiếc Tây Núi Pháo ở huyện Đại Từ, Thanh tra Chính phủ xác định Công ty cổ phần Kim Sơn bắt đầu khai thác từ ngày 1/7/2012 khi chưa được cơ quan chức năng giao đất, vi phạm Điều 94 Luật Đất đai 2003.
Ngoài ra, Công ty Kim Sơn kê khai sản lượng năm 2013, 2014 và áp mức phí trái với Thông tư 158/2011 của Bộ Tài chính. Chênh lệch chi phí bảo vệ môi trường công ty này còn phải nộp là hơn 1,7 tỷ đồng. Với sai phạm trên, trách nhiệm thuộc về UBND tỉnh Thái Nguyên, Sở Kế hoạch và Đầu tư, Sở Tài nguyên và Môi trường và Công ty Kim Sơn.
Cũng theo thanh tra, tại mỏ thiếc Đông Núi Pháo từ tháng 7/2015, công ty chưa thực hiện thủ tục để cơ quan chức năng giao và cho thuê đất, chưa khai thác mỏ. Doanh nghiệp còn đang nợ đọng hơn 1 tỷ đồng.
Đề nghị công an điều tra
Kết luận thanh tra cũng chỉ ra nhiều sai phạm về quản lý, sử dụng đất, chất lượng của công tác lập, thẩm định, phê duyệt quy hoạch còn thấp, tình trạng sử dụng đất sai với quy hoạch, kế hoạch được duyệt vẫn xảy ra.
Tại dự án khai thác, chế biến khoáng sản Núi Pháo do Công ty TNHH khai thác chế biến khoáng sản Núi Pháo làm chủ đầu tư, Thanh tra Chính phủ xác định hơn 19,7 ha được UBND tỉnh Thái Nguyên giao cho công ty này nhưng hiện chưa hoàn thành công tác bồi thường, hỗ trợ, tái định cư cho 11 hộ gia đình, cá nhân.
Bên cạnh đó, hàng chục ha đất được giao cho các dự án không còn nhu cầu sử dụng nhưng chưa hoàn chỉnh thủ tục, bàn giao cho địa phương quản lý và sử dụng theo quy định.
Cơ quan thanh tra cho rằng trách nhiệm để xảy ra những sai phạm trên thuộc UBND tỉnh Thái Nguyên và các sở, ngành, UBND thành phố và các huyện có liên quan.
Từ những sai phạm trên, Tổng thanh tra Chính phủ kiến nghị Thủ tướng chỉ đạo UBND tỉnh Thái Nguyên khắc phục triệt để các tồn tại; thu hồi chứng nhận đầu tư, giấy phép khai thác khoáng sản tiến tới thu hồi đất đối với các dự án sai phạm.
Thanh tra Chính phủ giao Thanh tra tỉnh Thái Nguyên rà soát để thu hồi hơn 51 tỷ đồng tiền thuế, phí doanh nghiệp nợ đọng và tiền sai phạm được phát hiện trong quá trình thanh tra.
Cơ quan thanh tra cũng giao UBND tỉnh Thái Nguyên kiểm điểm, làm rõ trách nhiệm tập thể, cá nhân để xảy ra hàng loạt sai phạm; chỉ đạo công an tỉnh làm rõ dấu hiệu vi phạm pháp luật về đầu tư của Công ty cổ phần đầu tư Apec Thái Nguyên, xử lý theo quy định.
