Luật sư Nguyễn Thị Hồng Liên (Đoàn luật sư TP HCM) chia sẻ, trong hơn 20 năm làm nghề luôn bị ám ảnh với những vụ án trẻ em bị lạm dụng. Không nhớ mình đã tham gia bảo vệ quyền lợi cho bao nhiêu nạn nhân, nhưng người phụ nữ được ví là "luật sư của trẻ em" khẳng định, nhắc đến trường hợp nào bà cũng thuộc diễn biến.
Những đứa trẻ ám ảnh
"Năm 1995, khi bắt đầu tham gia các hoạt động bảo vệ quyền trẻ em, luật pháp ngày đó chưa quy định đầy đủ, chặt chẽ như bây giờ" - luật sư Liên mở đầu buổi trò chuyện.
Hành trình đồng hành với những đứa trẻ bị xâm hại, bạo hành của bà bắt đầu chông gai do hệ thống pháp luật, quan niệm lạc hậu của xã hội, thậm chí là nạn nhân.
Tình trạng trẻ em bị xâm hại tình dục ngày càng tăng, tính chất càng nghiêm trọng, độ tuổi của trẻ em bị xâm hại ngày càng giảm.
LS Nguyễn Thị Hồng Liên
Nhớ lại một vụ án ở Đồng Tháp, xảy ra đã lâu, luật sư Hồng Liên bảo nạn nhân là bé gái 8 tuổi, bị hại đến nỗi bộ phận sinh dục tổn thương phải phẫu thuật tái tạo. "Đứa bé đó bị chấn động tâm lý, bé câm nín, không tiếp xúc với ai" - nữ luật sư nói.
Bà Liên nói khi phát hiện vụ việc, đáng ra gia đình phải đưa bé đến trung tâm y tế giám định thương tích, giúp thu thập chứng cứ nhưng cha mẹ nạn nhân không biết lại đưa trẻ đi tắm, thay đồ cho con.
 |
|
Luật sư Nguyễn Thị Hồng Liên, Phó chủ nhiệm Đoàn Luật sư TP HCM. Ảnh: H.Hương. |
"Chính gia đình chưa có nhận thức đầy đủ để bảo vệ con mình khi bị xâm hại. Luật sư khi tới nơi cũng trễ rồi. Có lời khai mà không có bằng chứng thì như không" - bà Hồng Liên day dứt.
Vụ án sau đó bị đình chỉ do không tìm được thủ phạm. Phải chờ vài năm sau đó, kẻ xấu này mới bị bắt trong một vụ án xâm phạm tình dục khác và khai ra tội ác hắn phạm với bé gái 8 tuổi.
Nạn nhân chọn cách bỏ đi thay vì tố cáo
Sau hàng chục năm làm nghề, nữ luật sư chia sẻ có những vụ án xâm hại tình dục trẻ em mình thấy bất lực.
"Ranh giới giữa dâm ô và hiếp dâm rất nhỏ. Hiếp dâm trẻ em có thể là thực hiện hành vi nhưng không đạt về mặt sinh lý. Dâm ô cũng được hiểu tựa như vậy. Nhiều khi kết tội dâm ô trẻ em là để vớt cho thủ phạm chứ thật ra đó là hiếp dâm trẻ em" - luật sư Liên nêu quan điểm.
Sáu năm trước, luật sư Hồng Liên bào chữa cho một bé gái bị “thiêu sống” ở Tân Hưng (Long An). Theo lời khai, bé gái đi học về bị một người đàn ông chặn lại giở trò sàm sỡ. Bị phản ứng lại, ông này quăng em vào đống rơm đang cháy. Toàn bộ cơ thể bé gái bị bỏng nhiều mảng.
Vụ án sau đó được cơ quan chức năng tạm đình chỉ điều tra. Luật sư Liên kể bà và gia đình nạn nhân có tới công an xin quyết định đình chỉ nhưng bị từ chối.
Nhiều năm sau đó, nạn nhân bị "thiêu sống" may mắn tìm được người đàn ông yêu, nhưng bà bảo tới nay, mỗi khi nhớ lại vụ việc luôn trăn trở.
"Bé gái bò ra khỏi đống rơm, chỉ rõ đích danh thủ phạm. Bất kể lý do nào cũng khởi tố vụ án giết người được. Nhưng cơ quan điều tra đình chỉ do quá thời hạn điều tra mà không xác định được thủ phạm dù anh ta sống sờ sờ" - bà Liên nói đó là những trường hợp thần kỳ vì nạn nhân đã vượt qua nỗi đau trong quá khứ. Theo bà, có nhiều em khác đến nay không tiếp xúc với người ngoài.
Ranh giới giữa dâm ô và hiếp dâm cũng rất nhỏ. Nên nhiều khi, kết tội dâm ô trẻ em là để vớt cho thủ phạm chứ thật ra đó là hiếp dâm trẻ em.
LS Nguyễn Thị Hồng Liên
Những đứa bé bị đó luôn mang mặc cảm, xa lánh mọi người xung quanh. Muốn phục hồi tổn thương cần thời gian và sự hỗ trợ tích cực của cha mẹ. Tuy nhiên, qua nắm bắt cuộc sống các nạn nhân, bà Liên cho rằng không phải bố mẹ nào cũng có điều kiện hỗ trợ con phục hồi.
Thêm vào đó, có vụ án xâm hại tình dục trẻ em không được xét xử kín, khiến tổn thương của các em càng thêm sâu.
Ngoài chia sẻ với những đứa trẻ, luật sư Liên bảo mình còn thường xuyên giúp đỡ phụ huynh có con bị xâm hại. "Những vụ việc trầm trọng họ mới làm lớn để cơ quan chức năng vào cuộc, xử lý. Còn vụ nhỏ thì người ta ém đi" - bà chia sẻ tâm lý, suy nghĩ của một số phụ huynh.
Phần đông những gia đình có điều kiện chọn cách dời đi chỗ khác sống, đổi địa chỉ, đổi trường để con có môi trường sống lành mạnh hơn. Người không có điều kiện thì chọn cách im lặng, khi mà trách họ được.
Bà Liên cũng cho hay, trước đây các vụ bé trai bị lạm dụng đã ghi nhận nhưng không nhiều, còn hiện nay đã gia tăng. "Bé trai thường bị xâm hại bởi người nước ngoài. Các em bị dụ cho tiền, đưa đi chơi rồi bị lạm dụng - nữ luật sư nói.
