Mũi cao, làn da không tì vết và đôi môi hồng căng mọng từ lâu đã xuất hiện trong các clip trên TikTok, trở thành những yếu tố phổ biến của cái đẹp hiện đại.
Tuy nhiên, không phải ai cũng sở hữu những đặc điểm này. Nhưng bên cạnh những clip hướng dẫn trang điểm, chương trình tập thể dục hay phẫu thuật thẩm mỹ, nhiều người dùng trên nền tảng này lại lan truyền những clip hứa hẹn “giải quyết” mọi vấn đề về vẻ ngoài. Đó là các âm thanh được cho là được tạo ra để đánh vào tiềm thức của người nghe, lặp đi lặp lại, theo VICE.
Các clip này được gọi là “Subliminal” (thông điệp cao siêu hay thông điệp kích thích tiềm thức). Dù đã khá phổ biến trên YouTube, Subliminal mới bắt đầu xuất hiện trên nền tảng TikTok. Chúng hứa hẹn giúp người nghe hiện thực hóa những ước muốn, như tóc mọc nhanh hơn, một nụ cười hoàn hảo hay thay đổi kích thước vòng eo.
Các “thông điệp khẳng định” ẩn trong clip sẽ được phát lặp đi lặp lại, có thể là các âm lượng nhỏ được chèn vào các tệp âm thanh có tiếng to để chúng ta không thể nghe thấy.
Trong khi đó, màn hình clip sẽ hiện hình ảnh những phụ nữ có vẻ ngoài hấp dẫn, như Lily Rose Depp, Emily Ratajkowski hay Kylie Jenner. Dù không thể nghe thấy, những thông điệp ẩn này cơ bản có mục đích giúp người xem clip đạt được mong muốn của mình thông qua tiềm thức.
Nhiều clip dạng Subliminal xuất hiện trên TikTok. |
Nói cách khác, Subliminal giống như một dạng thôi miên, được thu thành một dạng sóng âm cực nhỏ, tai khó nghe thấy, đưa những câu khẳng định vào não hoặc tiềm thức, làm não tin những khẳng định đó là thật và khiến cơ thể làm theo.
Một trong những clip về Subliminal nổi tiếng là của tài khoản có tên Lolabvnny với 1,4 triệu lượt xem có chú thích “Kết quả Subliminal tuyệt vời của tôi”. Bên dưới, nhiều người cũng chia sẻ về trải nghiệm của bản thân, như lỗ mũi trở nên nhỏ hơn, mũi cao hơn hay có người nói Bella Hadid đã thích tác phẩm nghệ thuật của mình.
“Nói một cách ngắn gọn thì lợi ích ở đây là bạn có được bất cứ thứ gì mong muốn trong một khoảng thời gian khá ngắn mà hầu như không cần nỗ lực”, Lolabvnny nói.
Lolabvnny tuyên bố rằng bằng cách sử dụng và tạo ra các thông điệp kích thích tiềm thức, cô đã thay đổi diện mạo và giúp người khác có bạn trai, tình yêu, sự chú ý hay nổi tiếng.
“Nó khá đơn giản, mọi thứ chúng ta nói hoặc nghĩ đều được gửi đến vũ trụ thông qua năng lượng. Tôi chắc rằng nhiều người đã gặp phải hiện tượng khi họ nghĩ về điều gì đó trong một khoảnh khắc ngắn hoặc nghĩ về điều gì đó xảy ra và sau đó nó diễn ra giống hệt như họ nghĩ”.
Tuy nhiên, nhiều chuyên gia lại cho rằng điều này là nhảm nhí.
Tranh cãi
Subliminal từ lâu đã trở thành một chủ đề gây tranh cãi khi thường xuyên xuất hiện trên các ứng dụng đang là xu hướng.
Daniel Little, phó giáo sư tại Đại học Melbourne, đã nghiên cứu và thử nghiệm hiệu quả của thông điệp kích thích tiềm thức trong vài năm. Ông nói chưa tìm thấy bất kỳ bằng chứng nào cho thấy chúng thực sự có hiệu quả, đặc biệt là khi nói đến việc thay đổi ngoại hình.
Các video Subliminal thường để hình nền là người nổi tiếng có cơ thể đẹp. |
“Nó xuất hiện trước công chúng và được lan truyền bởi những tuyên bố tuyệt vời. Những tuyên bố đó sẽ bị bóc mẽ nhưng vẫn sẽ tồn tại. Một phần lý do là vì khi bất kỳ loại thông tin sai lệch nào được lan truyền, rất khó để đính chính nó”.
Một số người gọi đây là “hiệu ứng ảnh hưởng liên tục”, ám chỉ những người phụ thuộc vào thông tin sai lệch ngay cả khi các tuyên bố đã bị lật tẩy.
Khi nói đến các thông điệp kích thích tiềm thức, ông không cho rằng chúng có tác dụng, đây chỉ là hiệu ứng giả dược tác động lên tâm lý, có khả năng khiến suy nghĩ tích cực hơn (nhưng chắc chắn không thay đổi các thuộc tính thể chất).
Simon Ruch, nghiên cứu sinh sau tiến sĩ tại Đại học Tübingenin ở Đức, nói rằng việc có thể thay đổi vẻ ngoài thông qua các thông điệp kích thích tiềm thức là “nực cười”.
“Theo kinh nghiệm của tôi, việc tiếp cận bộ não với thông tin không thể nhận thức một cách có ý thức là rất khó. Một số trình duyệt web, màn hình hay tai nghe có thể không hiển thị thông tin”, ông nói.
Chủ nhân các video Subliminal tuyên bố mọi người có thể sở hữu điều mong muốn về ngoại hình sau khi xem nhiều lần các video này. |
Dù nhiều người khẳng định các video Subliminal mang lại tác dụng, không ít người cho rằng chúng chỉ là một cách câu view, quảng cáo và thu nhập lệch lạc bằng cách giải tỏa sự bất an của mọi người.
“Xem video này 3 lần để có kết quả tốt nhất”, là gợi ý thường thấy dưới các bài đăng. Dù vậy, vẫn có rất nhiều người tin tưởng những video này và thậm chí kêu gọi không chia sẻ cho quá nhiều người để phòng những cá nhân có ý đồ bất chính.
“Tôi nghĩ rằng khoa học đã có lời giải thích ổn thỏa rồi. Đã có rất nhiều nghiên cứu cho thấy các thông điệp kích thích tiềm thức không hề có hiệu quả. Mỗi cá nhân được quyền theo đuổi hạnh phúc của riêng họ và tôi cảm thấy thật tệ khi phải là người nói rằng: ‘Nó có lẽ không tác dụng đâu’. Không phải bạn nên biết về thế giới theo cách nó vốn vậy, hơn là một thế giới theo ý bạn muốn sao?”, phó giáo sư Daniel nói.