 |
Làm việc trong lĩnh vực xuất nhập khẩu cho cùng lúc 6-7 công ty, Cường Nguyễn (32 tuổi, sống tại TP.HCM) ưu tiên workcation (làm việc kết hợp du lịch) để thay đổi không khí. Trước đây, anh làm việc cố định ở công ty. Từ sau đại dịch Covid-19, anh chuyển sang làm việc tự do. Đây cũng là lúc những chuyến workcation xuất hiện nhiều hơn.
"Do phần lớn công việc liên quan đến thủ tục hành chính điện tử, những ngày không ra cảng, tôi có thể xử lý công việc từ xa, tùy trạng thái đơn hàng. Với tôi, những chuyến đi chỉ thay đổi chỗ ăn, chỗ ngủ, chỗ làm, không phải trải nghiệm nhiều hoạt động du lịch. Vì vậy, nhiều việc để làm tôi càng vui vì có thêm thu nhập để bù vào chi phí du lịch", Cường chia sẻ.
Khoảng 8 năm qua, anh đã thực hiện nhiều chuyến đi kéo dài 3-4 ngày đến những thành phố lớn như Đà Lạt (Lâm Đồng), Nha Trang (Khánh Hòa) và Đà Nẵng. Khi xác định chuyến du lịch chủ yếu làm việc, anh chỉ đi một mình để có thể tự quản lý thời gian và không ảnh hưởng đến trải nghiệm của bạn đồng hành.
Không chỉ toàn niềm vui
Theo báo cáo Leading the Charge in Blended Travel - Dẫn đầu Xu hướng Du lịch Kết hợp Công việc của Crowne Plaza by IHG, một trong những thương hiệu khách sạn cao cấp trên thế giới, xu hướng du lịch kết hợp có sự thay đổi lớn trong năm 2025. Cụ thể, sự linh hoạt giờ giấc trong công việc được đề cao, nhất là Singapore.
Khoảng 42% người Singapore tin rằng việc kết hợp công việc với những chuyến nghỉ dưỡng giúp họ hạnh phúc hơn. Đặc biệt, 56% cho rằng hình thức du lịch này mang đến cơ hội khám phá điểm đến mới.
Điển hình là Cenpai (25 tuổi, quốc tịch Philippines).
Khi được Tri Thức - Znews hỏi, nữ du khách đang ngồi làm việc trên dãy núi Sierra Madre cách xa quê nhà hàng trăm km và tận hưởng thiên nhiên. Những năm qua, cô đã ghé thăm hơn 10 quốc gia trên thế giới. Tháng 3/2024, cô thực hiện chuyến workcation 10 ngày đến 4 quốc gia Đông Nam Á, trong đó có Việt Nam.
"Tôi chọn vừa đi vừa làm, tranh thủ khám phá thế giới, trải nghiệm văn hóa, ẩm thực địa phương. Làm việc theo dự án nên tôi không lên lịch trình, chỉ đặt trước vé máy bay và khách sạn. Tôi ưu tiên chọn quốc gia có thể xin thị thực dễ dàng, chi phí vừa phải", Cenpai bày tỏ.
Những năm gần đây, số người du lịch kết hợp làm việc, công tác tăng lên đáng kể. Tuy nhiên, workcation không quá thoải mái như nhiều người nhầm tưởng, chuyến đi này đòi hỏi sự tính toán để cân bằng giữa công việc và nghỉ ngơi.
 |
| Laptop là vật bất ly thân với Cường trong những chuyến workcation. Ảnh: Cường Nguyễn. |
Như trường hợp của Cường Nguyễn, công việc tự do cho phép anh chủ động lịch trình và nơi làm việc, miễn sao đúng tiến độ, nhưng anh luôn mang theo laptop bên mình để xử lý công việc bất cứ lúc nào.
"Có lần đang tắm biển ở Nha Trang, tôi nhận được cuộc gọi của khách hàng yêu cầu bổ sung giấy tờ thông quan trọng. Tôi lập tức lên bờ, mở laptop để gửi, trong khi cả người ướt sũng. Đôi khi có việc phát sinh, tôi phải nhờ người ở TP.HCM hỗ trợ trong vài ngày, những chuyến workcation đòi hỏi tôi phải có khả năng dự phòng và linh hoạt xử lý tình huống", anh kể.
Đó cũng là lý do Cường thường chọn ở thành phố lớn, nơi cơ sở vật chất hiện đại và có thể lập tức bay về TP.HCM trong ngày. Ngoài ra, anh cũng chấp nhận trả mức phí cao để đặt khách sạn view đẹp, chất lượng tốt để có thể vừa làm việc vừa ngắm cảnh.
"Không phải lúc nào cũng là niềm vui" - đó là chia sẻ thực tế từ Anh Dương (25 tuổi, sống tại TP.HCM), một video editer tự do, sau nhiều chuyến workcation. Trung bình 1-2 tháng, anh lại mang laptop đến một vùng biển, chi phí mỗi chuyến từ 4-5 triệu đồng.
 |
| Những chuyến workcation giúp Dương bớt căng thẳng so với ngồi văn phòng. Ảnh: Anh Dương. |
Điều Dương quan tâm nhất là làm sao để cân bằng giữa công việc và nghỉ ngơi. Trước chuyến đi, anh phải sắp xếp việc cá nhân, lên kế hoạch rõ ràng. Chuyến đi của anh thường bắt đầu từ thứ 5 trong tuần, sau đó tận dụng ngày cuối tuần để vui chơi.
"Đến địa điểm mới, ai cũng muốn khám phá ngay, nhưng như vậy công việc sẽ tồn đọng. Tôi thường biên tập video tại homestay vào đêm khuya, ban ngày dành thời gian đi chơi hoặc làm xong mới ra khỏi phòng. Đôi lúc, những cuộc gọi bất ngờ vào cuối tuần khiến tôi tuột hứng. Thậm chí, có lần tôi phải chỉnh sửa video trên bãi cát. Tôi thích làm việc, nhưng vẫn mê xê dịch, workcation giúp tôi đáp ứng cả 2 sở thích", anh bộc bạch.
Song, Dương lại công nhận rằng những chuyến workcation giúp anh có nhiều ý tưởng, thư giãn đầu óc. Ngoài ra, anh còn có thêm thời gian ăn trưa hoặc bắt đầu giờ làm muộn hơn.
Trải nghiệm như Dương ngày càng phổ biến. Trong cuộc khảo sát 12.184 người tham gia workcation của YouGov, công ty phân tích dữ liệu và nghiên cứu thị trường dựa trên Internet quốc tế, 35% người cho biết họ sống lành mạnh, giảm căng thẳng đáng kể nhờ workcation.
Không phải nơi nào ở Việt Nam cũng lý tưởng cho workcation
Chia sẻ với Tri Thức - Znews, tiến sĩ Hyejin Park, giảng viên ngành Quản trị Du lịch và Khách sạn, Khoa Kinh doanh, Đại học RMIT Việt Nam, cho biết đa số công ty Việt Nam vẫn ưu tiên mô hình làm việc tại văn phòng khiến xu hướng workcation chưa thực sự phổ biến.
Lợi thế hiện có lớn nhất của Việt Nam là sinh hoạt phí thấp hơn đáng kể so với những nước phương Tây và châu Á. Song, đối với khách quốc tế, Việt Nam gặp thách thức về chính sách thị thực và cơ sở hạ tầng, đặc biệt là khi so với visa du mục kỹ thuật số (digital nomad visa) của Thái Lan.
"Việt Nam chưa có thị thực riêng cho dân du mục kỹ thuật số, hầu hết người làm việc từ xa phải dựa vào visa du lịch hoặc e-visa 3 tháng, thường phải 'chạy visa' (ra khỏi đất nước và quay lại) để gia hạn. Điều này gây bất tiện cho những du khách muốn lưu trú lâu dài", tiến sĩ Hyejin Park lý giải.
 |
| Visa du mục kỹ thuật số là điểm hạn chế của Việt Nam khi muốn trở thành điểm đến workcation trong mắt khách quốc tế. Ảnh: Phương Lâm. |
Vị tiến sĩ cho biết thêm mật độ giao thông dày đặc ở những thành phố lớn có thể khiến khách quốc tế choáng ngợp. Việc cải thiện chính sách visa và hạ tầng là yếu tố then chốt giúp Việt Nam trở thành điểm đến workcation hấp dẫn.
Ở góc độ du khách, Aadhya (26 tuổi, quốc tịch Ấn Độ) cho rằng không phải địa điểm nào ở Việt Nam cũng phù hợp để kết hợp làm việc và du lịch. Ở khu vực xa trung tâm thành phố, chất lượng cơ sở lưu trú vẫn còn hạn chế, Internet cũng không ổn định.
"Tháng 8/2024, tôi đến Hà Giang làm việc 3 tuần. Workcation rất quan trọng đường truyền, nhưng Internet ở đây khá chập chờn khiến tôi rơi vào trạng thái bị động. Sau đó, tôi phải di chuyển đến Hà Nội để giải quyết những công việc chưa hoàn thành trước đó. Tôi nghĩ nếu workcation ở Việt Nam nên chọn thành phố lớn, tốt nhất là lưu trú ngay trung tâm", cô nói.
Mặt khác, xét về ngành du lịch và khách sạn, việc kết hợp làm việc và du lịch tại những điểm đến cũng đóng góp đáng kể vào nền kinh tế địa phương, bởi những người tham gia workcation thường ở lại lâu và chi tiêu nhiều hơn. Những loại hình lưu trú dài hạn như căn hộ dịch vụ hưởng lợi lớn với nhu cầu thuê tăng cao, theo tiến sĩ Hyejin Park.
Workcation ghép bởi từ “work” (làm việc) và “vacation” (kỳ nghỉ), nghĩa là kỳ nghỉ kết hợp làm việc từ xa. Workcation bắt nguồn từ châu Mỹ và châu Âu từ từ những năm 2000, sau đó lan rộng khắp châu Á và tạo thành xu hướng mạnh mẽ trong giới công sở, đặc biệt là sau đại dịch Covid-19. Dù không quá mới, xu hướng này hiện vẫn chưa hạ nhiệt.
Du lịch là để tận hưởng hay sống ảo?
Theo TS Đặng Hoàng Giang - tác giả cuốn sách Vẻ đẹp của cảnh sắc tầm thường - việc chạy theo những gì được cho là đẹp theo tiêu chuẩn số đông đang phá vỡ sự nguyên sơ, gây tổn hại nghiêm trọng đến hệ sinh thái tự nhiên.
Mục Du lịch - Ẩm thực giới thiệu nội dung buổi chia sẻ của tác giả Đặng Hoàng Giang về quan điểm du lịch đang khiến con người quên đi việc tận hưởng vẻ đẹp của thiên nhiên.
> Đọc tiếp: Hệ luỵ của du lịch 'sống ảo'
