Những virus bệnh truyền nhiễm lây qua nụ hôn

Một số virus có thể hiện diện trong nước bọt và lây truyền qua nụ hôn. Ảnh minh họa: Pexels.

Nước bọt có vai trò làm sạch tự nhiên nhờ hoạt động làm sạch. Bên cạnh đó, trong nước bọt cũng có kháng thể và các protein kháng khuẩn khác (chẳng hạn lysozyme). Hệ thực vật bình thường trong miệng (vi khuẩn "tốt") cũng giúp ngăn chặn sự phát triển của vi khuẩn "xấu".

Sự thật là cơ thể chúng ta có đủ loại virus tự nhiên, kể cả trong miệng. Mọi người dễ bị nhiễm trùng miệng hơn khi sức đề kháng tự nhiên trong miệng bị giảm. Hôn mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe nhưng cũng có thể truyền vi khuẩn và virus gây bệnh khi một người đang bị ốm.

Nụ hôn có thể lây truyền virus gì?

- Cảm lạnh (nhiễm trùng đường hô hấp trên)

Nhiều loại virus khác nhau có thể gây ra cảm lạnh thông thường. Cảm lạnh được cho là lây lan qua tiếp xúc trực tiếp với virus. Bạn có thể bị cảm lạnh từ những giọt nhỏ trong không khí hoặc do tiếp xúc trực tiếp với chất tiết (chất lỏng và chất nhầy) từ mũi và cổ họng của người bị nhiễm bệnh.

- Sốt tuyến (mono) hay còn gọi là bệnh hôn

Sốt tuyến là thuật ngữ phổ biến để chỉ một bệnh nhiễm virus được gọi là bệnh bạch cầu đơn nhân nhiễm khuẩn do virus Epstein-Barr gây ra. Virus lây lan qua nước bọt và nhiễm trùng xảy ra qua tiếp xúc.

Bệnh bạch cầu đơn nhân nhiễm khuẩn do siêu vi khuẩn Epstein-Barr (EBV) có đặc điểm là mệt mỏi, sốt, viêm họng và hạch to.

- Nhiễm herpes

Các loại virus được coi là một phần của họ herpes bao gồm Epstein-Barr, varicella-zoster (gây thủy đậu) và herpes simplex (gây vết loét lạnh). Virus herpes simplex có thể lây lan qua tiếp xúc trực tiếp với virus khi hôn.

Herpes dễ lây sang người khác nhất khi các mụn nước đang hình thành hoặc đã bùng phát. Virus có thể bị 'phát tán' (lây sang người khác) từ vị trí vết phồng rộp ngay cả khi chúng đã lành. Bệnh thủy đậu rất dễ lây từ người này sang người khác qua tiếp xúc trực tiếp, giọt bắn hoặc lây qua không khí.

Về mặt hoạt động tình dục, hành động hôn dường như khá vô hại, tuy nhiên, nhiều người không nhận ra là hôn có thể lây truyền các bệnh lây truyền qua đường tình dục (STD) và các nhiễm trùng lây truyền qua đường tình dục (STIs).

Điều này không có nghĩa là bạn cần ngừng hôn, nhưng bạn cần nhớ để phòng tránh khi mình hoặc đối tác nhiễm virus herpes simplex (HSV) có thể truyền STIs cho bạn tình khi hôn.

Virus qua giọt bắn rất dễ lây lan

Theo Trung tâm Thông tin Công nghệ sinh học Quốc gia Mỹ (NCBI), nghiên cứu xuất bản trực tuyến thuộc sở hữu của Đại học Santiago de Compostela (USC), Santiago de Compostela, Tây Ban Nha và Đại học Cao đẳng London (UCL), Vương quốc Anh: Nhiễm virus có thể lây truyền bằng nhiều con đường khác nhau. Ở một mức độ cực đoan, nhiễm virus qua không khí hoặc qua giọt bắn (ví dụ bệnh thủy đậu, ebola) rất dễ lây lan.

Nhiều loại virus có thể lây lan bằng cách chạm vào các bề mặt bị nhiễm virus và sau đó chạm vào miệng hoặc mắt. Các cuộc tụ tập đông người, nơi chăm sóc, quản lý bệnh mạn tính có thể là "điểm nóng" lây lan virus khi lây truyền qua khí dung, giọt nhỏ hoặc đồ vật (bề mặt bị ô nhiễm).

Các yếu tố môi trường thường quan trọng đối với sự tồn tại của virus có thể bao gồm độ ẩm, nhiệt độ và độ pH của môi trường mà chúng tồn tại. Vì vậy, nhiều virus chỉ tồn tại vài giờ trong môi trường và thường dễ dàng bị bất hoạt bằng các kỹ thuật vệ sinh thông thường, sử dụng xà phòng và nước và một số chất tẩy rửa, khử trùng, sát trùng.

Nhiễm virus có thể được thấy đặc biệt ở những người bị suy giảm miễn dịch và có thể gây tử vong. Một số loại virus, chẳng hạn virus herpes simplex, cũng có thể gây tổn thương miệng rõ ràng. Một số chủ yếu ảnh hưởng đến động vật nhưng có thể truyền sang người (zoonoses) và virus có thể biến đổi.

Nhiều loại virus khác nhau thường trú trong miệng con người và có thể hiện diện trong nước bọt với số lượng đủ để lây nhiễm cho người khác. Ngay cả trong trường hợp nước bọt ống có thể không chứa vi khuẩn, toàn bộ nước bọt có thể chứa các tác nhân lây nhiễm từ các vị trí khác.

Nụ hôn có thể là tác nhân gây bệnh

Hôn nhau có thể lây lan tác nhân virus từ người sang người nếu người nhận dễ bị nhiễm bệnh. Hôn nhau trong quan hệ tình dục, đặc biệt là hôn sâu, và có thể có sự tiếp xúc qua đường sinh dục và lây truyền virus.

Mặc dù bằng chứng còn ít nhưng SARS-CoV-2 dường như lây truyền chủ yếu qua các giọt nước bọt. Hôn nhau có thể là con đường lây truyền.

Sự lây truyền Ebola từ người sang người chủ yếu thông qua tiếp xúc trực tiếp với các mô, máu, dịch tiết hoặc các chất dịch cơ thể khác, bao gồm cả nước bọt, của vật chủ bị nhiễm bệnh.

Một nghiên cứu tiến cứu về những người tiếp xúc trong gia đình với bệnh nhân mắc hantavirus đã kết luận nguy cơ lây truyền tăng lên ở những người hôn sâu hoặc quan hệ tình dục với người bị nhiễm bệnh. Bằng chứng cho thấy hantavirus có thể lây truyền qua nụ hôn sâu.

Virus Nipah (NiV) là một loại virus paramyxovirus, có vật chủ chứa chính là dơi ăn quả, được xác định lần đầu tiên ở Malaysia và Singapore trong đợt bùng phát bệnh viêm não và bệnh hô hấp ở nông dân và những người tiếp xúc gần gũi với lợn. Nó có khả năng gây tử vong.

Mặc dù không phổ biến, việc lây truyền NiV từ người sang người có thể xảy ra chủ yếu qua dịch tiết đường hô hấp và dịch cơ thể, bao gồm cả nước bọt. Mặc dù nhóm nghiên cứu không tìm thấy bằng chứng đáng tin cậy nào về việc truyền NiV qua nước bọt, khả năng này rất có thể xảy ra.

Virus rubella gây nhiễm trùng chủ yếu ở trẻ em có thể không có triệu chứng hoặc phát ban, sốt và đôi khi có các triệu chứng hoặc dấu hiệu khác bao gồm nổi hạch và ban xuất huyết ở vòm miệng.

Nhiễm rubella bẩm sinh có thể dẫn đến hội chứng TORCH. Trong bệnh rubella, RNA của virus có thể được tìm thấy trong nước bọt. Mặc dù nhóm nghiên cứu không tìm thấy bằng chứng đáng tin cậy nào về việc lây truyền rubella qua nước bọt, họ đánh giá rất có thể xảy ra.