Nỗi khổ 'bán thân dài hạn' của sao Hoa ngữ

Chỉ cần đặt bút ký, họ dễ dàng bị trói vào một “hợp đồng nô lệ” không biết khi nào mới dứt nổi.

“Trói người”

Các công ty quản lý nghệ sĩ ở Trung Quốc rất có kinh nghiệm trong việc “trói người” bởi điều kiện thời gian trong hợp đồng rất dài, thường từ 5-10 năm, mức thông dụng là 8 năm. Các ngôi sao nhí được đào tạo từ nhỏ còn bị ký hợp đồng dài hơn, như Lương Lạc Thi bị “gắn” với Công ty Anh Hoàng suốt 15 năm từ năm 12 tuổi do mẹ cô không hiểu rõ các điều khoản lợi hại trong hợp đồng. Tạ Đình Phong cũng bị “trói” ở Công ty Anh Hoàng suốt 10 năm từ khi 16 tuổi để lấy tiền trả nợ cho bố là nghệ sĩ Tạ Hiền. Tất nhiên sau khi “bút sa gà chết”, các nghệ sĩ không thể từ chối các vai diễn mà mình không thích, không thể không tham gia các hoạt động mà công ty sắp xếp. Thậm chí họ còn không được tự quyết định vấn đề ăn mặc, kiểu tóc, hoặc tự do yêu đương để giữ hình ảnh thần tượng mà công ty mong muốn.

Lương Lạc Thi bị “bán thân” vào công ty quản lý từ nhỏ

Một nhà quản lý giàu kinh nghiệm ở nước này cho biết “nhà quản lý nắm tiền đồ sự nghiệp của nghệ sĩ, còn nghệ sĩ nắm con đường tiền bạc của công ty quản lý”, vì vậy việc công ty quản lý thắt chặt các điều khoản để giữ công cụ kiếm tiền của mình là chuyện tất yếu. Thời gian xuân sắc đóng góp vào sự nghiệp tốt nhất của một nghệ sĩ kéo dài nhất khoảng 8 năm. Bởi vậy tất cả các công ty quản lý đều “không hẹn mà gặp”, cùng thống nhất thời gian dùng người khi ký với nghệ sĩ.

Cấm... yêu

Ký hợp đồng đồng nghĩa với việc nghệ sĩ mất tự do. Theo quy định trong hợp đồng, nghệ sĩ luôn phải báo cáo mọi tình hình yêu đương, quan hệ xã hội... với công ty quản lý. Thậm chí có công ty còn nghiêm cấm không cho nghệ sĩ yêu đương trong mấy năm tới mức ca sĩ đại lục Kim Sa phải uất ức viết lên blog rằng “thèm được yêu”. Việc nữ ca sĩ Đài Loan Thái Y Lâm được công ty quản lý cho phép yêu khiến nhiều đồng nghiệp của cô ở đại lục phải ghen tị. Không được phép tắt điện thoại, phải có mặt ngay khi công ty triệu tập... là những quy định bắt buộc mà nghệ sĩ phải tuân theo nếu không muốn bỏ tiền phạt vì vi phạm hợp đồng.

Đền tiền để thoát thân

Dẫu phải làm nhiều việc mình không thích do đã trót ký hợp đồng, các nghệ sĩ Trung Quốc vẫn khó có thể thoát khỏi tay các nhà quản lý bởi điều kiện tiền bồi thường “chuộc thân” cao khủng khiếp. Thời gian càng ở lâu, tiền càng cao, trung bình là 1 triệu tệ/năm, cứ thế nhân lên số năm còn lại trong hợp đồng. Ba người đứng đầu trong cuộc thi Siêu nam nữ của nước này đã phải đền cho công ty quản lý 5 triệu tệ/người để “thoát thân”.

Ca sĩ Huỳnh Thánh Y muốn “phá bỏ” ràng buộc hợp đồng với Công ty Tinh Huy của Châu Tinh Trì cũng bị yêu cầu đền 10 triệu tệ. Nhiều công ty quản lý đã bị trách cứ là “hút máu” nghệ sĩ, là mất nhân tính do yêu cầu số tiền bồi thường cao khủng khiếp. Tuy nhiên họ thanh minh rằng: “Chúng tôi đã mất rất nhiều công sức để rèn luyện và đánh bóng họ, thế nhưng vừa nổi tiếng họ lại muốn bay đi mất. Muốn đi cũng được, nhưng phải đưa tiền”.

Chọn mặt gửi thân

Tạ Đình Phong

Qua kinh nghiệm xương máu của nhiều bậc đàn anh và những vụ scandal lùm xùm giữa các nghệ sĩ và công ty quản lý, nghệ sĩ Trung Quốc giờ đây đã rất dè dặt trong việc ký hợp đồng. Họ thường cất công điều tra kỹ và toàn diện về mọi hoạt động của công ty quản lý mà mình dự định “gửi thân”. Ngoài ra, họ cũng hỏi thăm thông tin và xin ý kiến của những người đi trước đã từng ký hợp đồng cho công ty đó.

Đặc biệt họ nghiên cứu kỹ mọi điều khoản trong hợp đồng trước khi ký, cương quyết đòi thay đổi lại mức chia lợi nhuận hợp lý cho cả hai phía. Trước kia công ty quản lý thường giữ 70%, nghệ sĩ chỉ được chia 30% lợi nhuận mỗi công việc, chưa kể những năm đầu, nghệ sĩ còn phải tham gia miễn phí ít nhất 5 hoạt động nghệ thuật do công ty tổ chức.

Nhiều nghệ sĩ quen thuộc như Phạm Băng Băng, Lâm Tâm Như, Châu Kiệt Luân, Y Năng Tịnh, Hồ Quân... đều lần lượt giã từ các công ty quản lý, tự mở văn phòng riêng, tự quyết định con đường sự nghiệp của mình. Thiết nghĩ đây cũng là vấn đề đáng để các nghệ sĩ Việt Nam tham khảo và suy ngẫm.

Theo Thanh Niên