Những năm gần đây, khi showbiz bắt đầu phát triển theo chiều rộng, nhiều trường hợp các ca sĩ có chất giọng tốt, tốt nghiệp loại ưu Học viện âm nhạc quốc gia phải nhường lại thị phần lớn trong âm nhạc đại chúng cho các giọng ca không hề chuyên nghiệp, nhưng đầu tư tốt phần nhìn.
NSND Trung Kiên nói: "Ca sĩ không thể chỉ thu âm, quan trọng hơn là phải biểu diễn thường xuyên, phải sống trên sân khấu". Dù xem là nơi đào tạo thanh nhạc uy tín bậc nhất, Học viện Âm nhạc quốc gia vẫn chưa thể giảng dạy đầy đủ các môn học về kỹ năng sân khấu, để các sinh viên có thể làm nghề thuận lợi trước thị hiếu thưởng thức quan trọng phần nhìn như hiện nay.
NSND Trung Kiên. |
Một ví dụ điển hình là ca sĩ Lê Anh Dũng (thủ khoa Thanh nhạc Học viện Âm nhạc Quốc gia năm 2008, giải nhất Sao Mai dòng Thính phòng năm 2007) hay Ngọc Ký (giải nhì Sao Mai dòng Dân gian năm 2009). Tốt nghiệp với điểm số cao, được đánh dấu "chất lượng" của Học viện Âm nhạc quốc gia, từng thành công ở những giải thưởng âm nhạc trong nước, nhưng trên thị trường và trong tâm trí số đông công chúng, những cái tên ấy vẫn còn xa lạ.
"Chúng tôi đã không được học về biểu diễn", đó là câu trả lời gây ngạc nhiên của thủ khoa Thanh nhạc Học viện Âm nhạc Quốc gia Việt Nam."Trong Học viện Âm nhạc quốc gia chúng tôi chỉ học về kỹ thuật thanh nhạc. Còn việc giải phóng hình thể, kỹ thuật biểu diễn thì không được học, không được đào tạo. Các vấn đề này phía Giám đốc Nhạc viện cũng đã nghĩ đến rồi, nhưng chưa triển khai, chưa làm được" - Lê Anh Dũng và Ngọc Ký trả lời.
Như vậy, để ghi dấu ấn trong lòng số đông công chúng hiện nay, một giọng hát hay có lẽ là chưa đủ. Người ta có thể không đồng tình với việc chỉ chú trọng ngoại hình trong biểu diễn, nhưng việc bỏ qua hay coi nhẹ yếu tố "nhìn" thì không ổn.
Nhiều người đi hát hiện nay không biết nốt nhạc. (Ảnh minh họa) |
Tôi đã sang Anh tìm hiểu về đào tạo ở đó. Đào tạo opera là 13.000 bảng Anh một năm học, nhạc nhẹ là 7.000 bảng. Một đến hai năm đầu tiên, sinh viên học cơ bản như nhau. Sau đó người ta mới xét người này theo opera, người kia theo nhạc nhẹ. Dù có đi theo nhạc nhẹ vẫn phải học luyện thanh và tập các chương trình có tính chất pop, rock, jazz... Ca sĩ nhạc nhẹ cũng phải học cơ bản, không phải kiểu nghiệp dư như mình. Dù sao các em đi ra từ Nhạc viện cũng có kỹ thuật cơ bản tốt hơn, giọng hát sẽ tốt hơn các ca sĩ thị trường không được đào tạo", ông nói.
Nhiều người đi hát lại không biết đọc nốt nhạc
Trong khi hệ thống đào tạo chưa đưa đến cho công chúng một tầng lớp nghệ sĩ đại chúng để chiếm lĩnh thị trường, nhiều người lại rất tự tin bước vào nghề hát dù chưa từng đọc được một nốt nhạc. NSND Trung Kiên cho biết: "Những người như thế nhiều lắm. Tôi không biết có bao nhiêu. Ca sĩ không biết nốt nhạc, nhạc sĩ phải dạy bài theo cách truyền khẩu.
Uyên Linh đăng quang Vietnam Idol xong được coi như thiên thần, nhưng tôi bảo: 'Không biết đọc nhạc xấu hổ lắm con ạ, phải học đi'. Truyền hình tung hô cũng làm hỏng ca sĩ. Họ có năng khiếu, nhưng năng khiếu rồi cũng phải học.
Ca sĩ Uyên Linh. |
Tôi không câu nệ là phải học trong trường, học ở ngoài cũng được, nhưng phải học. Người có học sẽ khác, về mặt nghệ thuật sẽ phát triển lên, ngay cả cách xử sự cũng sẽ khác, không mắc những sai lầm thiếu văn hóa".