Ở nước ta, trong chương trình giáo dục phổ thông, học sinh được tiếp cận vấn đề giáo dục giới tính khi học lớp 5 ở môn Khoa học. Sau đó, các em học về cơ thể người trong môn Sinh vật lớp 8 (khoảng 11-16 tuổi).
Tuy nhiên, với sự phát triển hiện nay, học sinh dậy thì sớm (từ 11-14 tuổi) khá phổ biến. Chương trình lớp 8 mới tiếp cận kiến thức về giới tính được đánh giá là quá muộn và mỏng so với thực tế.
 |
Muộn và mỏng
Đơn cử, ở môn Khoa học, học sinh lớp 5 có bài 2 tiết là “Nam và Nữ” dựa trên những đặc điểm để phân biệt về hai giới này. Theo nhiều ý kiến phụ huynh và học sinh, bài này không “xứng đáng” đến lớp 5 mới đưa vào giảng dạy.
“Lớp mẫu giáo 3 tuổi đã được các cô dạy và phân biệt được về nam - nữ dựa theo đặc điểm bề ngoài. Nếu lớp 5 mới dạy, kiến thức bị chậm và không cần thiết nữa”, chị Hòa An (Đống Đa, Hà Nội) chia sẻ.
Chị An mong kiến thức về giới tính sẽ được dạy sớm, cập nhật. “Giờ, các con dậy thì sớm hơn và có quá nhiều rủi ro, dễ bị xâm hại. Nếu để cháu phát triển qua hết các giai đoạn rồi vài năm sau mới dạy thì còn quan trọng gì nữa”, nữ phụ huynh nêu quan điểm.
Chị Thùy Linh, giáo viên dạy Sinh học lớp 8 của một trường của Hà Nội, cũng thừa nhận, nếu đến lớp 8 mới dạy cho các con về những kiến thức giới tính thì quá muộn vì không còn nhiều giá trị.
“Nhiều em dậy thì sớm từ lớp 5 và 6, nếu không trang bị kiến thức sẽ rất nguy hiểm. Lớp 8 mới dạy về cấu tạo sinh dục nam - nữ, vệ sinh cơ quan sinh sản, thụ thai... và chỉ lồng ghép vài tiết trong môn Sinh học là quá ít”, vị giáo viên nói.
Theo cô Linh, ngay từ cấp một, các em nên được học giáo dục giới tính như môn quan trọng, không kém Toán hay Ngữ văn.
“Các em được biết về cấu tạo, chức năng các cơ quan giới tính của nam và nữ, tiếp đến là những biến đổi của cơ thể khi lớn lên. Như vậy, học sinh đã hiểu rõ về cơ thể mình, về những biến đổi ngay cả khi nó chưa đến”, cô Linh nói.
Học sinh hỏi, cô giáo đỏ mặt và im lặng
Thời gian gần đây, nhiều vụ xâm hại tình dục hay việc những nữ sinh cấp hai sinh con một lần nữa khiến dư luận đặt ra câu hỏi nên và không nên dạy những gì cho học sinh?
Nhiều vị phụ huynh cảm thấy bất an và cho rằng, nếu các em đã được học sớm về cơ thể mình, hiểu biết về quá trình thụ thai, biết cách phòng tránh thì không có chuyện đáng tiếc như thế.
Nhiều giáo viên cùng chung nhận định việc dạy cho các em kiến thức là cần thiết và khó hơn trước. Vì giờ đây Internet phổ biến, dạy các em làm thế nào để an toàn nhất mới là điều quan trọng.
Cô Đỗ Ngọc, giáo viên dạy Sinh học của một trường THCS ở Huyện Hoài Đức, Hà Nội, cho rằng 5 năm trước, khi học về bộ phận sinh dục nam và nữ có thêm hình vẽ, nhiều học sinh và giáo viên đỏ mặt. Các em thường lờ đi hoặc né tránh, cho rằng đây là những phần kiến thức “nhạy cảm”.
Theo cô Ngọc, học sinh bây giờ đã bạo dạn và chủ động tìm hiểu về kiến thức giới tính nhiều hơn. Các em tự tìm kiếm trên mạng nên những kiến thức trong sách có thể còn quá ít ỏi so với nhu cầu thực tế.
“Nhiều em hỏi những câu hóc búa mà chính giáo viên phải hẹn trả lời sau. Các em không những biết hết kiến thức trong sách mà còn tìm hiểu thêm bên ngoài. Vì thế, cô giáo cũng phải tự tìm thêm thông tin để bổ sung cho học sinh”, cô Ngọc cho hay.
Có nên dạy từ thuở lên 3?
Chính cô Ngọc cũng cho rằng khoảng 5 tiết cho môn học này là quá ít. Nữ giáo viên mong muốn có chương trình, môn học về giới tính riêng chứ không chỉ lồng ghép vài tiết với Sinh học như bây giờ.
"Thà vẽ đường cho chúng chạy đúng, còn hơn để chúng tự chạy mà sai đường”, cô Ngọc nêu quan điểm.
Tiến sĩ Vũ Thu Hương, giảng viên ĐH Sư phạm Hà Nội, cho rằng, giáo dục giới tính không thể nói vài lần là hết, mà phải có sự đồng hành của cả xã hội từ lúc trẻ bắt đầu đến trường cho đến khi có đủ kiến thức để tự bảo vệ hoặc chịu trách nhiệm về việc mình làm.
TS Hương cũng cho rằng việc phòng tránh xâm hại, trẻ cần được học từ lúc 3 tuổi. Trẻ cần được mặc đồ lót và học nguyên tắc đồ lót. Từ 6 tuổi, trẻ cần học về quá trình hình thành thai nhi và một số vấn đề liên quan đến giới nam và giới nữ.
Giáo dục giới tính sẽ có 'chỗ đứng' trong sách giáo khoa mới
GS Nguyễn Minh Thuyết, Tổng chủ biên Chương trình giáo dục phổ thông khẳng định chương trình giáo dục phổ thông mới sẽ chú trọng hơn đến giáo dục giới tính.
Theo đó, các bài học giúp học sinh nhận thức được việc bảo vệ mình trước vấn đề xâm hại sẽ có trong các môn như Khoa học đời sống, Kiến thức pháp luật, Sinh học ở các cấp học.
Tuy nhiên, cũng theo GS Thuyết, việc bảo vệ, giáo dục trẻ em không chỉ nằm ở chương trình giáo dục tốt mà còn cần sự phối hợp từ gia đình, xã hội, pháp luật.
