 |
| Gần một tuần nay, Hà Nội liên tục chìm trong lớp mù đục do bụi mịn dày đặc. Ảnh: Đinh Hà. |
Chỉ trong một tuần, chị Minh Ngọc (42 tuổi) thu dọn toàn bộ đồ đạc và rời Hà Nội để chuyển đến sống tại Sơn Trà, Đà Nẵng. Quyết định nhanh đến mức khiến bạn bè và người thân chị bất ngờ, nhưng với chị, đó là lựa chọn duy nhất khi cơ thể không còn chịu đựng được tình trạng ô nhiễm không khí ở thủ đô.
Chị Ngọc mới chuyển tới thành phố biển được 9 ngày. Trước đó, vào tháng 7, chị từng dành một tháng sống thử tại đây và cảm nhận rõ nơi này hợp với mình. Chị dự định vào sớm hơn nhưng còn vướng công việc, sự trì hoãn cá nhân và cả nỗi lo mưa bão.
"Khi chỉ số không khí ở Hà Nội liên tục rơi xuống mức báo động, tôi nhận ra mình không thể chờ thêm nữa", chị Ngọc chia sẻ với Tri Thức - Znews.
Theo mô hình dự báo Hanoi Air của Đại học Công nghệ, Đại học Quốc gia Hà Nội, Hà Nội đang trải qua đợt ô nhiễm thứ 3 từ đầu mùa, kéo dài từ 28/11 đến 5/12. Ngày 1/12, chỉ số chất lượng không khí AQI trung bình toàn thành phố đạt 143 (mức kém), nồng độ bụi mịn PM2.5 ở mức 77 µg/m3 - gấp 5 lần khuyến nghị của Tổ chức Y tế Thế giới. Thậm chí, từ 21h đến 22h cùng ngày, AQI tại thủ đô lên tới 211 (mức cảnh báo đặc biệt nguy hại cho sức khỏe).
Dữ liệu trên IQAir sáng 3/12 cũng ghi nhận tại trạm Đại học Bách Khoa, AQI đạt 135. Trang này dự báo từ nay đến cuối tuần, Hà Nội tiếp tục duy trì mức ô nhiễm 150-170 (màu đỏ).
Không riêng chị Minh Ngọc, nhiều người quyết định rời Hà Nội trong những đợt ô nhiễm kéo dài để đổi lại sức khỏe, nhịp sống và sự bình yên mà họ cho rằng không còn tìm thấy ở thủ đô.
Kiệt quệ vì bụi mịn
Khi đọc thông tin về đợt ô nhiễm mới ở Hà Nội, chị Minh Ngọc không hề bất ngờ. Trước khi rời thủ đô, chị từng mắc viêm đường hô hấp mãn tính hơn 20 năm.
Tháng nào, chị Ngọc cũng ốm, phải đi khám, dùng kháng sinh, tiêm. Chị tốn hàng chục triệu đồng/tháng cho thực phẩm chức năng, nhưng vẫn không thể chống nổi bầu không khí đặc quánh bụi mịn.
 |
| Chị Minh Ngọc quyết định chuyển tới Đà Nẵng để được sống đúng nghĩa. Ảnh: NVCC. |
Chị Ngọc nhớ rõ buổi sáng mở cửa ban công, trước mắt chỉ là một màu xám dày. Chị biết đó không phải sương.
"Chỉ cần hít một hơi, đầu tôi nặng trĩu, cổ họng quánh đờm, lồng ngực bí lại. Cả ngày hôm đó trôi qua trong trạng thái khó thở, mệt mỏi, tụt năng lượng và gần như không thể làm việc", chị nhớ lại.
Tình trạng này quen thuộc đến mức chị Ngọc gọi nó là "hội chứng phổi đô thị" - thứ không chỉ làm cơ thể suy kiệt mà còn bào mòn cảm xúc, năng suất và cả thu nhập.
Chị đã thử máy lọc không khí, điều hòa lọc bụi, khẩu trang hai lớp, đóng kín cửa, tinh dầu, máy tạo ẩm, thực phẩm bổ gan, bổ phổi và hạn chế tối đa ra đường. Nhưng chỉ cần chạy xe vài phút, về nhà là tóc chị bám mùi, quần áo dính bụi, cổ họng rát, xoang đau nhức và toàn thân rã rời. Buổi tối soi gương, gương mặt chị tối sầm, da xỉn màu, đôi mắt trũng lại vì kiệt quệ tinh thần.
"Gắn bó với thủ đô 25 năm, nhưng đến khi cơ thể không còn đủ sức chịu đựng, tôi hiểu rằng nếu tiếp tục ở lại, mình có thể sẽ kiệt sức trước khi kịp sống một cuộc đời đúng nghĩa", chị Ngọc trải lòng, cho biết đã bán căn chung cư ở Hà Nội và dự định mua nhà tại Đà Nẵng trong thời gian tới.
Cũng rời bỏ Hà Nội vì ô nhiễm không khí, chị Nam Khanh (35 tuổi) chọn điểm đến là Hạ Long, Quảng Ninh cách đây 5 tháng. Quyết định này đến sau tình trạng hô hấp kéo dài của con trai chị.
Bé bị viêm mũi và ho, tháng nào cũng phải vào viện, dùng kháng sinh nhưng không đỡ. Không khí thủ đô ngày càng đặc quánh bụi mịn, nhà cửa chật chội, ẩm thấp khiến người mẹ lo lắng.
 |
| Từ ngày chuyển về Quảng Ninh, con trai chị Nam Khanh không còn ốm vặt. Ảnh: NVCC. |
Khi còn ở Hà Nội, chị Khanh hầu như chỉ làm việc online và hạn chế ra đường. Chỉ cần đưa đón con, chị đã thấy mệt vì vừa tắc đường vừa khói bụi. Dù là người thích thiên nhiên và hoạt động ngoài trời, chị đành phải sống sau cánh cửa đóng kín để tránh ô nhiễm.
"Trong nhà lúc nào cũng bật máy lọc không khí, nhưng chỉ vài hôm lơ là lau dọn, kệ tủ đã phủ một lớp bụi mỏng. Ra đường thì luôn phải khẩu trang kín mít", chị kể.
Có những ngày nắng đẹp, chị Khánh vẫn hiếm khi được đón ánh sáng vào nhà vì xung quanh là các tòa nhà cao tầng chắn hết. Công viên gần nhà chị tưởng thông thoáng nhưng lại nằm sát đường vành đai nên không hề trong lành.
Cùng tình cảnh, chị Kiều Trang (34 tuổi) bộc bạch về nguyên do: "Tôi bị xoang nặng, thường đau đầu, khó ngủ, sức khỏe giảm sút vào mùa đông và sau Tết. Con trai tôi lại bị viêm mũi dị ứng, bác sĩ từng chỉ định phải điều trị tiền hen suyễn nhưng tôi không làm và quyết định vào Đà Nẵng luôn".
Đánh đổi xứng đáng
Cuộc sống hiện tại ở Đà Nẵng với chị Minh Ngọc khác hơn rất nhiều. Buổi sáng mở cửa, ánh sáng tự nhiên tràn vào khắp nhà. Buổi chiều và tối, chị dành thời gian tập thể thao, ngồi quán cà phê làm việc, dạo biển rồi đọc sách, thiền và có giấc ngủ sâu.
"Cuộc sống của tôi bây giờ khỏe mạnh, hạnh phúc, giàu năng lượng và thật sự tự do", chị chia sẻ.
Với chị Nam Khanh, cách đây 5 tháng, khi đang lưỡng lự và lo lắng cho sức khoẻ con trai, công việc của chồng chị bị ảnh hưởng vì khủng hoảng kinh tế. Không còn ràng buộc, gia đình chị quyết định chuyển tới Hạ Long.
Từ ngày đó, bệnh hô hấp của con chị Khanh giảm hẳn, không còn phải dùng kháng sinh. Bé có nhiều không gian chạy nhảy, chơi ngoài trời và gần như chẳng phải đeo khẩu trang.
"Dĩ nhiên, thay đổi nào cũng phải đánh đổi. Ở Hạ Long, công việc không nhiều bằng Hà Nội, buôn bán khó hơn nên thu nhập gia đình giảm đi. Nhưng với tôi, điều đó không quan trọng bằng việc sức khỏe cả nhà được cải thiện", chị bày tỏ.
Còn gia đình chị Kiều Trang, sau khi chuyển tới Đà Nẵng, sức khỏe của con chị tốt lên nhiều, tình trạng viêm mũi cũng giảm hẳn. Chị chỉ thỉnh thoảng bị sổ mũi nhẹ khi thời tiết thay đổi, không cần dùng thuốc.
 |
| Chị Kiều Trang hoàn toàn hài lòng với cuộc sống ở Đà Nẵng sau 2 năm rời thủ đô. Ảnh: NVCC. |
Về công việc, mọi thứ thuận lợi khi Đà Nẵng có sân bay ngay trong thành phố, các chuyến bay kết nối liên tục với Hà Nội, TP.HCM và nhiều tỉnh thành khác. Đôi khi, chị chỉ cần một buổi chiều là có thể về thăm bố mẹ.
Khoản khiến chị Trang tốn kém nhất khi chuyển nơi ở là số tiền mua nhà khá lớn. Thế nhưng, chị xem đó như một khoản đầu tư bất động sản. Nếu sau này gia đình chị không còn sống ở đây, căn nhà vẫn cho thuê được giá cao, theo chị là gần gấp đôi so với ở Hà Nội.
"Các chi phí khác như học phí của con và sinh hoạt phí hàng ngày lại ngang bằng hoặc rẻ hơn. Nhưng quan trọng nhất, sức khỏe cả nhà cải thiện rõ rệt", chị nói.
Mặc dù có chung mong muốn rời khỏi Hà Nội để tránh ô nhiễm, bụi mịn, nhiều gia đình không may mắn khi chưa đủ điều kiện, ví dụ như nhà chị Hà Trang (33 tuổi).
Căn nhà chị Trang mua ở khu vực trung tâm Hà Nội giá 2,1 tỷ đồng năm 2018 nay đã tăng lên khoảng 8 tỷ. Nếu bán đi, vợ chồng chị hoàn toàn có thể đưa cả gia đình về quê. Tuy nhiên, nỗi lo về công việc và chuyện học hành của con khiến chị chần chừ.
"Dựa vào hoàn cảnh hiện tại, gia đình tôi vẫn phải gồng mình tìm cách chống lại ô nhiễm. Mỗi lần bước ra đường là bịt kín mít từ đầu tới chân", chị chia sẻ.
Trong nhà, chị Trang trồng rất nhiều cây xanh, cả trong phòng lẫn ngoài ban công. Máy lọc không khí được bật suốt 24 giờ, liên tục ở mức cảnh báo đỏ. Cửa sổ hầu như không dám mở vì bụi mịn dày đặc. Chị còn mua thêm thực phẩm chức năng cho các thành viên trong nhà, mong tăng sức đề kháng trong những ngày Hà Nội nặng nề khói bụi.
Dù đã cố gắng bảo vệ gia đình, sức khỏe các thành viên vẫn bị ảnh hưởng. Chồng chị bị viêm xoang kinh niên, cứ trở trời là đau nhức. Con trai thì bị hen phế quản, phải dùng thuốc dự phòng, cơ thể chậm lớn so với các bạn cùng trang lứa.
Chị Hà Trang cho biết vợ chồng chị đang cố thêm vài năm nữa. Khi tích lũy đủ khoản tiết kiệm, họ sẽ rời Hà Nội để tìm một nơi trong lành hơn cho con cái lớn lên.
"Chúng tôi không muốn sống như thế này mãi. Chỉ là chưa thể đi ngay", chị tâm sự.
