Hôm nay (3/12), 3 cơ quan của tỉnh Bình Thuận tổ chức xin lỗi ông Huỳnh Văn Nén - người đã ở tù oan hơn 17 năm. Lúc 8h, hơn 1.000 người dân đến trụ sở UBND thị trấn Tân Minh (huyện Hàm Tân, Bình Thuận) nơi cư trú của ông Huỳnh Văn Nén, chờ theo dõi buổi xin lỗi.
Việc tổ chức xin lỗi sẽ có đại diện lãnh đạo của 3 cơ quan gồm TAND, Viện KSND và Cơ quan CSĐT Công an tỉnh Bình Thuận.
Bà Trần Thị Kim Hương - thẩm phán, đại diện cho TAND tỉnh Bình Thuận, chủ trì buổi xin lỗi. Đại diện các cơ quan tố tụng có: đại tá Phạm Thật - Phó giám đốc, thủ trưởng cơ quan CSĐT công an tỉnh Bình Thuận; ông Trương Xuân Sơn - Phó viện trưởng Viện KSND tỉnh Bình Thuận; ông Biện Văn Hoang - Phó chánh án TAND tỉnh Bình Thuận.
 |
| Gia đình trong Huỳnh Văn Nén có mặt từ rất sớm. Ảnh: K.T |
Tại hội trường, trước khi được 3 cơ quan xin lỗi, ông Nén đứng lên tâm sự: "Tôi là Huỳnh Văn Nén, còn được gọi là 'người tù thế kỷ' vì bị 2 bản án oan cùng về tội giết người. Tôi đã đi tù hơn 17 năm vì sai sót có chủ đích của những người làm trong cơ quan tố tụng.
Hơn 17 năm qua, gia đình tôi tan nát, các con lớn lên không được cha dạy dỗ, miếng ăn cũng không đủ no. 17 năm sau tôi trở về, làng xóm thay đổi, chỉ có nhà tôi còn xơ xác. 17 năm cha tôi không được một giấc ngủ ngon, tuổi của ông đáng lẽ được an nhàn bên con cháu thì phải vất vả ngược xuôi lo cho tôi. Có ai trên đời khổ như tôi không".
Ngừng một lát lau dòng nước mắt, ông nói tiếp: "Khi tôi ở tù, mẹ tôi đã mất nhưng vẫn mang nỗi lo đau đáu. Lời trăn trối sau cùng, bà nói với cha hãy cố gắng lo cho tôi. Tôi đã trải qua hơn 17 năm đắng cay, tủi nhục trong tù tội. Có người hỏi tôi có khi nào nghĩ đến cái chết. Tôi trả lời không và nói rằng, người ta làm oan cho tôi thì ắt có chỗ minh oan. Tôi kiên trì với niềm tin vào công lý và không nhận một mức ân xá, đặc xá nào.
 |
Và cuối cùng, dù muộn, nhưng niềm tin của tôi đã trở thành hiện thực. Tôi đã được đình chỉ điều tra, được tự do, trở về với cuộc sống đời thường. Tôi mong rằng bằng những đòn roi, oan ức mà tôi phải chịu, các điều tra viên, thẩm phán khi đặt bút phán quyết một điều gì hãy cân nhắc thật kĩ, không chỉ bằng lý trí mà còn bằng pháp lý để không làm oan cho một người nào nữa.
Mong các cơ quan tố tụng hãy đặt vào hoàn cảnh của tôi, nếu người nhà các vị bị oan thì các vị nghĩ gì. Cuối cùng, cho tôi gửi lời cảm ơn cha, thầy Thận, các luật sư, nhà báo và những người đồng hành, kêu oan cho tôi trong nhiều năm qua".
Đại diện TAND Bình Thuận: "Lời xin lỗi vô cùng nhỏ bé"
Trong lời xin lỗi, đại diện TAND tỉnh Bình Thuận, VKSND, Cơ quan CSĐT, Công an tỉnh đã "xin lỗi công khai ông Huỳnh Văn Nén vì đã điều tra, kết án oan trong 2 vụ án bà Dương Thị Mỹ và Lê Thị Bông bị giết".
 |
| Ông Nén khóc khi nói về người mẹ đã qua đời. Ảnh: K.T |
Đại diện các cơ quan nói: "Chúng tôi vô cùng xin lỗi gia đình ông Nén, nhân dân Bình Thuận nói riêng và cả nước nói chung về những sai sót vô cùng nghiêm trọng này.
Chúng tôi hiểu rằng, suốt thời gian dài ông Nén phải sống thiếu tự do, nhọc nhằn trong trại giam; tinh thần và tâm lý bị ảnh hưởng; gia đình ly tán, kẻ mất người còn, kinh tế gia đình giảm sút - thật là oan trái. Những lời xin lỗi hôm nay của chúng tôi vô cùng nhỏ bé so với những gì ông Nén và người thân phải gánh chịu".
Đại diện cơ quan công quyền cũng thừa nhận khuyết điểm và sai sót dẫn đến hậu quả nghiêm trọng, mong ông Nén cùng gia đình hãy rộng lượng tha thứ và chấp nhận lời xin lỗi của TAND, VKSND, Cơ quan CSĐT - Công an tỉnh Bình Thuận và những người tiến hành tố tụng 2 vụ án oan trong quá khứ.
"Chúng tôi đã rút ra được bài học kinh nghiệm và hứa không ngừng học tập, nâng cao trình độ nghiệp vụ để thời gian tới không một người, gia đình nào lâm vào cảnh oan trái. Chúng tôi hứa sẽ đăng lời xin lỗi công khai trên báo chí, sớm bồi thường thiệt hại cho ông Nén. Đồng thời xem xét, kiểm điểm trách nhiệm của những cá nhân, tập thể đã để xảy ra vụ án oan này.
Cuối cùng, mong chính quyền, các đoàn thể địa phương tạo điều kiện, sớm khôi phục các quyền lợi hợp pháp và tạo công an việc làm ổn định cuộc sống cho ông Nén; mong bà con thị trấn Tân Minh đón nhận sự trở về hòa nhập cộng đồng của ông Nén", đại diện TAND Bình Thuận nói.
Đến 9h15, buổi xin lỗi "người tù thế kỷ" kết thúc. "Mọi việc cũng đã qua, dù tôi bị hàm oan gần 20 năm, cuộc sống gia đình rơi vào ngõ cụt. Tôi hài lòng với lời xin lỗi của cơ quan chức năng", ông Huỳnh Văn Nén tâm sự.
Theo hồ sơ vụ việc, ngày 17/5/1998, ông Huỳnh Văn Nén (35 tuổi) bị bắt, khởi tố điều tra về 2 tội danh Giết người và Cướp tài sản trong vụ án bà Lê Thị Bông bị sát hại xảy ra ở huyện Hàm Tân (Bình Thuận), vào một ngày cuối tháng 4/1998. Ông Nén bị cáo buộc đã dùng đoạn dây thừng làm hung khí giết bà Bông cướp nhẫn.
Khi đang bị công an bắt giữ, ông Nén khai ra vụ án giết bà Dương Thị Mỹ (xảy ra ngày 18/3/1993, cũng tại huyện Hàm Tân).
Ngày 31/8/2000, TAND tỉnh Bình Thuận xử sơ thẩm, tuyên phạt ông Nén tù chung thân về tội Giết người, 3 năm tội Cướp tài sản, 2 năm về tội Cố ý hủy hoại tài sản, tổng hợp hình phạt là chung thân. Do ông Nén nộp đơn kháng cáo kêu oan quá thời hạn, Tòa Phúc thẩm TAND Tối cao tại TP HCM không chấp nhận kháng cáo, đình chỉ xét xử phúc thẩm.
Năm 2005, sau 12 năm điều tra, vụ án giết bà Dương Thị Mỹ được xác định là oan sai, 9 người trong gia đình ông Nén được bồi thường. Riêng ông Huỳnh Văn Nén vẫn phải thụ án chung thân do bị kết tội giết bà Lê Thị Bông.
Trong thời gian này, phạm nhân Nguyễn Phúc Thành đang cải tạo tại trại giam Sông Cái (Ninh Thuận) đã làm đơn tố giác hai người bạn của mình (ngụ cùng địa phương, nghiện ma túy và thường xuyên trộm cắp tài sản) chính là hung thủ giết bà Bông. Từ đó, người cha già của ông Nén ròng rã kêu oan cho con.
Tháng 10/2014, VKSND Tối cao kháng nghị hủy án vụ ông Huỳnh Văn Nén giết bà Lê Thị Bông. Nguyên nhân là có người tố giác kẻ giết bà Bông không phải ông Nén. Kháng nghị cho rằng, tòa kết án ông Huỳnh Văn Nén chưa đủ căn cứ vững chắc, vi phạm nghiêm trọng thủ tục tố tụng. Sau đó, Hội đồng giám đốc thẩm TAND Tối cao chấp nhận kháng nghị, tuyên hủy án, giao Công an tỉnh Bình Thuận thụ lý điều tra lại từ đầu.
Ngày 22/10, VKSND tỉnh Bình Thuận đã ký quyết định hủy bỏ biện pháp tạm giam đối với ông Huỳnh Văn Nén. Lý do được đưa ra là bị can này đang bị bệnh, không cần thiết tiếp tục giam giữ nên cơ quan điều tra có văn bản đề nghị cho gia đình bảo lãnh. Ông Huỳnh Văn Nén năm nay 53 tuổi, ở tù đến năm thứ 18.
Sáng 28/11, đại tá Phạm Thật - Phó giám đốc Công an tỉnh BìnhThuận đã công bố quyết định đình chỉ điều tra bị can đối với ông Huỳnh Văn Nén. Theo vị đại tá, sau khi tiến hành điều tra lại, cơ quan chức năng thấy hành vi của bị can Huỳnh Văn Nén không cấu thành tội phạm Giết người và Cướp tài sản.
Cùng ngày, cán bộ của TAND tỉnh Bình Thuận đã đưa mẫu đơn yêu cầu bồi thường thiệt hại và hướng dẫn ông Huỳnh Văn Nén về làm đơn. TAND tỉnh Bình Thuận được cho là sẽ chịu trách nhiệm bồi thường thiệt hại cho ông Nén.
Tình tiết đáng chú ý nhất trong bản kết luận điều tra là việc ông Nén khai bị điều tra viên Cao Văn Hùng mớm cung, dùng nhục hình nên mới khai việc giết bà Lê Thị Bông. Sự thật, ông Nén không giết bà Bông và không biết gì về vụ án.
Cũng trong ngày 28/11, Phó giám đốc Công an tỉnh Bình Thuận cho biết, quá trình trình điều tra lại vụ án, cơ quan công an đã truy tìm được thủ phạm giết bà Lê Thị Bông cướp nhẫn vàng cách đây gần 18 năm. Lời khai nghi phạm này đang được công an làm rõ.
Ông Nén là người duy nhất tại Việt Nam 2 lần bị kết án oan trong hai vụ giết người. Ngày 3/12, TAND tỉnh Bình Thuận tổ chức xin lỗi công khai ông Nén tại nơi cư ngụ.
