Sáng 18/7, cựu Chủ tịch HĐQT BIDV Trần Bắc Hà (63 tuổi) tử vong trong thời gian bị tạm giam. Khi được cán bộ trại giam quân đội đưa vào Bệnh viện Quân y 105, ông Hà đã ngừng thở. Cơ quan chức năng chưa thông tin về nguyên nhân bị can tử vong.
Lúc này, vấn đề được nhiều người quan tâm là việc ông Trần Bắc Hà tử vong ảnh hưởng thế nào đến việc điều tra vụ án mà Cơ quan cảnh sát điều tra Bộ Công an đang thụ lý?
Khó điều tra mở rộng tội phạm khác
Luật sư Diệp Năng Bình (Đoàn luật sư TP.HCM) nói theo Bộ luật Tố tụng hình sự, nếu bị can (trong vụ án chỉ có một bị can) tử vong trong quá trình điều tra vụ án thì cơ quan điều tra sẽ ra quyết định đình chỉ điều tra đối với bị can.
Quyết định đình chỉ phải ghi rõ lý do và căn cứ đình chỉ điều tra, việc hủy bỏ biện pháp ngăn chặn, cưỡng chế và trả lại tài liệu, đồ vật đã tạm giữ.
Ông Trần Bắc Hà tử vong sau hơn nửa năm bị tạm giam. |
Trường hợp vụ án có nhiều bị can, cơ quan điều tra phải làm rõ sự liên quan giữa những bị can để có căn cứ xử lý tiếp theo. Nếu các bị can có vai trò đồng phạm mà một trong số đó đã chết thì cơ quan điều tra sẽ đình chỉ điều tra với bị can đó. Các bị can còn sống vẫn tiếp tục bị điều tra, truy tố, xét xử.
Đối với vụ án liên quan ông Trần Bắc Hà, cơ quan điều tra sẽ đình chỉ điều tra đối với cựu Chủ tịch HĐQT BIDV. Việc điều tra với các bị can còn lại vẫn diễn ra bình thường.
Đồng quan điểm, luật sư Nguyễn Anh Thơm (Đoàn luật sư Hà Nội) cho rằng nếu bị can đã chết, cơ quan điều tra sẽ ra quyết định đình chỉ điều tra. VKSND cùng cấp sẽ phê chuẩn quyết định này.
Đối với các vụ án điều tra về sai phạm kinh tế, trước khi khởi tố, cơ quan điều tra đã thu thập tài liệu, chứng cứ vật chất chứng minh hành vi phạm tội của mỗi bị can. Do đó, việc một bị can chết không làm ảnh hưởng đến quá trình điều tra, làm rõ hành vi phạm tội của các bị can còn lại.
Tuy nhiên, theo ông Thơm, bị can chết trước khi truy tố, xét xử sẽ khiến vụ án gặp những khó khăn nhất định. Đặc biệt là việc điều tra mở rộng tội phạm liên quan khác.
Những ai bị bắt cùng ông Trần Bắc Hà?
Ông Trần Bắc Hà bị Cơ quan cảnh sát điều tra Bộ Công an bắt tạm giam cuối năm 2018 để điều tra những sai phạm khi cho Công ty CP chăn nuôi Bình Hà vay vốn với các điều kiện ưu đãi sai quy định để đầu tư Dự án chăn nuôi bò giống và bò thịt ở Hà Tĩnh.
Dự án này được UBND tỉnh Hà Tĩnh chấp thuận chủ trương năm 2015, có quy mô 254.200 con/năm, tổng mức đầu tư hơn 4.500 tỷ đồng. Dự án được triển khai trên diện tích hơn 2.000 ha tại huyện Cẩm Xuyên và huyện Kỳ Anh. BIDV chấp thuận cho vay hơn 3.100 tỷ đồng để thực hiện dự án.
Năm 2016, dự án khởi công và hoạt động có sự góp mặt của ông Trần Bắc Hà. Chưa đầy hai năm sau, Công ty Bình Hà xây dựng được 65 chuồng trại, hai khu nhà điều hành, hệ thống 19 kho chứa và các công trình phụ trợ khác. Tuy nhiên, sau gần 3 năm triển khai, dự án chỉ mới đạt quy mô bình quân gần 15.000 con/năm, bằng 6% so mục tiêu đề ra.
Tháng 6/2017 đến nay, công ty không nhập thêm bò và số bò được chăn nuôi tại dự án chỉ còn chưa đến 500 con. Các hạng mục đang bị bỏ hoang, xuống cấp. Công ty Bình Hà không có khả năng trả nợ nên BIDV bị thiệt hại hơn 890 tỷ đồng.
Bị cáo Trần Lục Lang và Kiều Đình Hòa. Ảnh: Bộ Công an. |
Cùng liên quan sai phạm tại dự án này, cựu Tổng giám đốc Công ty CP chăn nuôi Bình Hà và ông Trần Duy Tùng (con trai ông Trần Bắc Hà) sau đó đã bị cơ quan điều tra bắt tạm giam về tội Lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản.
Sau đó, ông Trần Bắc Hà còn bị cơ quan điều tra Bộ Công an sau khởi tố bổ sung do những sai phạm liên quan đến việc phê duyệt cấp tín dụng cho Công ty TNHH Thương mại và du lịch Trung Dũng. Trong số những người bị bắt cùng ông Hà có Trần Lục Lang, Đoàn Ánh Sáng (nguyên Phó tổng giám đốc BIDV) và Kiều Đình Hòa (nguyên Giám đốc BIDV Chi nhánh Hà Tĩnh).
Ngoài ra, theo kết luận của Ủy ban Kiểm tra Trung ương, ông Trần Bắc Hà còn có những vi phạm rất nghiêm trọng đến mức phải kỷ luật, trong đó có việc vi phạm quy trình, thủ tục phê duyệt một số khoản cho vay 4.700 tỷ đồng đối với 12 công ty liên quan đến vụ án xảy ra tại Ngân hàng Xây dựng Việt Nam (VNCB).