Tại điều 319 dự thảo Bộ luật Hình sự (sửa đổi) quy định rõ sẽ phạt cải tạo không giam giữ đến 3 năm hoặc bị phạt tù từ 1-3 năm nếu thực hiện việc phá thai trái phép gây thiệt hại đến tính mạng hoặc thiệt hại về sức khỏe cho người mang thai.
Mức án này còn áp dụng cho người đã bị xử lý kỷ luật, xử phạt hành chính về hành vi này hoặc đã bị kết án về tội này, chưa được xóa án tích mà còn vi phạm. Đáng chú ý, hành vi phá thai đối với nhiều người hoặc phá thai cho trẻ vị thành niên sẽ bị phạt tù từ 3-7 năm tù.
Mạnh tay với phá thai "chui"
Bác sĩ chuyên khoa II Dương Vương Mai, Phó Giám đốc Y khoa Bệnh viện Phụ sản quốc tế TP HCM, cho biết mỗi năm bệnh viện tiếp nhận khoảng 3.000 ca nạo phá thai, trong đó trẻ vị thành niên phá thai chiếm từ 5%-7%. Theo quy định, nếu thai nhi trên 22 tuần tuổi thì không được phép nạo, hút. Thế nhưng, một số trường hợp mang thai ngoài ý muốn vẫn quyết tâm phá và dĩ nhiên bệnh viện sẽ từ chối.
 |
| Tư vấn về sức khỏe sinh sản tại Hà Nội. |
Với những thai quá lớn, bệnh viện chỉ thực hiện khi có biên bản hội chẩn đối với thai dị tật nhiễm sắc thể, dị tật hình thái bên ngoài, hội chứng Down… Bệnh viện chỉ thực hiện nạo, hút thai cho những vị thành niên có thai ngoài ý muốn và có người giám hộ đi kèm. Dù vậy, nhiều trường hợp sợ gia đình la mắng đã tự đến bệnh viện nhờ bác sĩ tư vấn và yêu cầu phá thai. Cá biệt, có những trẻ chưa thành niên phá thai rất nhiều lần nên tỏ ra bình thản. Khi được hỏi, các em thường nói được phá ở bệnh viện, nhiều trường hợp phá ở phòng khám tư.
Cũng theo bác sĩ Mai, trẻ vị thành niên mang thai ngoài ý muốn cần được đưa đến những cơ sở nhà nước vì có đủ trang thiết bị y tế, trình độ chuyên môn, được đào tạo chuyên sâu. Tại Bệnh viện Phụ sản quốc tế TP HCM, một số trường hợp đi phá thai "chui" khi được đưa đến đã bị băng huyết, bị thủng ruột và thủng tử cung.
Cần áp dụng ngay để răn đe
Theo luật sư Nguyễn Thành Công (Đoàn Luật sư TP HCM), điều 239 Bộ luật Hình sự đã quy định khá rõ về tội danh và khung hình phạt nghiêm khắc nhưng thực tế xử lý hầu như chỉ là con số 0. Dự thảo này giới hạn và cụ thể hơn về mức khởi điểm phải xử lý hình sự đối với hành vi phá thai trái phép là gây ra thương tật từ 31% trở lên với sức khỏe của người phá thai.
Việc định lượng áp dụng chế tài hình sự khi phá thai trái phép sẽ giúp việc xử lý hình sự về hành vi này sẽ đơn giản, cụ thể, rõ ràng, tất nhiên tính thực thi sẽ cao và tác động giáo dục xã hội sẽ lớn. Điều này là rất cần thiết cho tình hình xã hội hiện nay với tình trạng phá thai trái phép tràn lan. Ở góc độ khác, quy định mới này sẽ dần định hướng hành vi trong xã hội để hạn chế các cơ sở y tế, cá nhân khi thực hiện hoạt động phá thai trái phép nhằm hạn chế thiệt hại cho xã hội.
"Việc phá thai cho nhiều người là từ 2 người trở lên đã bị xử lý hình sự mà không phụ thuộc vào có hay không hậu quả gây ra thương tích. Đây là quan điểm rất nghiêm khắc cho hành vi phá thai trái phép. Ở góc độ con người và nghề nghiệp, tôi hoàn toàn đồng ý với quan điểm quy định mới này" - luật sư Công nói.
Giàu tính nhân văn
PGS-TS Huỳnh Văn Sơn, chuyên gia tâm lý - giáo dục, đánh giá: “Đây là vấn đề sẽ có nhiều ý kiến trái chiều nhưng tôi nhìn dự thảo này dưới góc độ nhân văn cộng đồng - không phải dành cho một số cá nhân - và cho rằng việc nạo phá thai cho một nhóm người không bảo đảm những điều kiện y tế, không tham vấn - tư vấn, không thật sự cân bằng với điều kiện kinh tế của cá nhân bằng sự vụ lợi sẽ dẫn đến những hậu quả nghiêm trọng cho cộng đồng.
Hơn nữa, nếu không tiến hành cải tiến việc tư vấn tâm lý - sức khỏe sinh sản song song với việc nghiêm cấm nạo phá thai lậu tràn lan thì tỉ lệ nạo phá thai tuổi vị thành niên Việt Nam nằm ở nhóm những nước dẫn đầu châu Á hay thế giới là điều khó có thể thay đổi. Vấn đề còn lại là hãy xem dự thảo luật này như là một biện pháp nhân văn, có tác động tổng hợp và nhiều phía”.
