Christopher Havens (Mỹ) từng có quá khứ tệ hại, anh bỏ học vào năm cấp ba, không tìm được việc làm và rơi vào con đường nghiện ngập. Đến năm 2011, Havens bị kết án kết án 25 năm tù tại Washington vì tội giết người.
Nhưng cuộc đời của Havens đã dần thay đổi khi anh phát hiện ra niềm đam mê của mình với toán học.
Kể từ đó, người đàn ông 40 tuổi này đã dành ra 10 tiếng mỗi ngày để tự học toán cao cấp.
Thời gian đầu, việc học không dễ thực hiện vì quản giáo luôn tịch thu những cuốn sách anh đặt hàng. Havens chỉ được phép sở hữu sách giáo khoa sau khi đồng ý dạy toán cho các tù nhân khác.
 |
| Cuộc đời Christopher Havens từng là chuỗi ngày mất định hướng. Ảnh: Access Washiongton. |
Sau một thời gian mày mò với toán cao cấp, Havens cảm thấy không đủ tư liệu để tiếp tục nghiên cứu. Anh gửi một lá thư viết tay ngắn cho các nhà xuất bản toán học và đề nghị được cung cấp một số ấn phẩm của Annals of Mathematics - tạp chí nổi tiếng trong lĩnh vực này.
Trong thư, Havens viết rằng những con số đã trở thành "sứ mệnh" và anh quyết định sử dụng thời gian trong tù để tự cải thiện bản thân mình. Bên cạnh đó, Havens cũng nói thêm rằng mình không có ai có thể cùng thảo luận về các chủ đề toán học phức tạp.
Khi nhận được lá thư này, một biên tập viên tại NXB Mathematica Science đã gửi đến cho đối tác của mình - Marta Cerruti - phó giáo sư kỹ thuật vật liệu ở ĐH McGill, Canada. Sau đó, Marta tiếp tục chuyển tiếp đến cho cha mình là ông Umberto Cerruti - giáo sư toán học tại ĐH Torino, Italy.
Ban đầu, ông Cerruti khá hoài nghi về độ chính xác của bức thư và nghĩ đây chỉ là một trò đùa. Nhưng sau khi nghe con gái thuyết phục, ông đã viết một bức thư để trả lời Havens kèm một bài toán để kiểm tra khả năng của anh.
 |
| Lá thư viết tay Havens gửi đến các nhà xuất bản. Ảnh: Marta Cerruti. |
Sau một thời gian ngắn, ông Cerruti nhận được câu trả lời là một mảnh giấy dài 120 cm với những công thức phức tạp được viết trên đó. Khi nhập các công thức vào máy tính để kiểm tra, giáo sư ĐH Torino bất ngờ vì Havens đã giải quyết bài toán một cách chính xác, theo DW.
Sau đó, vị giáo sư đã mời Havens cùng tham gia giải một bài toán cổ xưa mà ông đã nghiên cứu trong một thời gian dài. Đây là một bài toán khá khó và liên quan đến liên phân số - một dạng biểu diễn các số thực dương, cả hữu tỷ và vô tỷ, dưới dạng một phân số nhiều tầng.
“Cha tôi hoàn toàn ngạc nhiên trước trình độ của Havens. Đó là lý do ông quyết định mời Havens cùng giải quyết một vấn đề liên quan đến các phân số mà ông đang theo đuổi", Martha Cerruti chia sẻ với Interesting Engineering.
Từ đó, Havens và ông Umberto Cerruti cùng nhau giải quyết bài toán này và mọi việc được diễn ra qua thư từ viết tay.
 |
| Havens cùng giáo sư Cerruti nghiên cứu một bài toán khó. Ảnh: Access Washiongton. |
Theo DW, vào tháng 1/2020, cả hai đã công bố công trình này trên tạp chí Research in Number Theory.
Không chỉ tự mày mò học hỏi, Havens còn truyền cảm hứng cho một nhóm tù nhân về thế giới của những con số thông qua niềm đam mê của mình. Quản giáo sau đó đã cho phép anh thành lập một câu lạc bộ toán học gồm 14 thành viên trong tù.
Trong 16 năm thụ án còn lại, Havens muốn tiếp tục nghiên cứu các chủ đề toán học khác. Anh cảm thấy việc giải toán là một cách để anh “trả nợ cho xã hội”, theo Marta Cerruti, người đã tổ chức nhiều cuộc trò chuyện với tù nhân, cho biết. Mong muốn của Havens sau khi mãn hạn tù là được học môn này một cách chính thức.
