Theo CNN, phát hiện của các nhà khoa học Đại học Naples Federico II (Italy) nằm trong dự án nghiên cứu về hài cốt từ thành phố bị chôn vùi vì núi lửa Vesuvius phun trào năm 79 sau Công nguyên. Thông tin này được công bố trên tạp chí PLOS One của Mỹ.
Theo nhóm tác giả, tế bào não được tìm thấy còn nguyên vẹn. Nạn nhân là nam thanh niên, được tìm thấy nằm úp trên chiếc giường gỗ. Chiếc giường đặt trong nhà thờ được xem là dành cho Hoàng đế Augustus. Nhà thờ này được xây dựng vào thời điểm vị hoàng đế qua đời năm 25 tuổi.
Pier Paolo Petrone, nhà nhân chủng học pháp y tại Đại học Naples Federico II, người đứng đầu nghiên cứu, chia sẻ dự án bắt đầu vào năm 2018.
 |
| Một phần mô não bị thủy tinh hóa được tìm thấy trong nghiên cứu về vụ núi lửa Vesuvius phun trào cách đây 2.000 năm. Ảnh: CNN. |
Đầu năm nay, nhóm tác giả công bố bài báo trên tạp chí Y học New England và tiết lộ họ phát hiện các mảnh vỡ của một vật liệu đen, sáng bóng được tìm thấy bên trong hộp sọ của nạn nhân tại Herculaneum. Nhóm tác giả đưa giả thuyết đây có thể là phần còn lại của mô não người bị biến đổi bởi nhiệt.
Mô não hiếm khi được bảo tồn hoàn toàn do bị phân hủy. Bởi vậy, việc tìm thấy tế bào não còn nguyên vẹn sau 2.000 năm được đánh giá là phát hiện rất đáng chú ý.
“Bộ não tiếp xúc tro núi lửa nóng sẽ bị hóa lỏng và ngay lập tức biến thành vật liệu thủy tinh. Nguyên nhân là tro núi lửa nguội đi nhanh chóng”, nhà nghiên cứu Petrone cho biết.
Sau khi phân tích dưới kính hiển vi, nhóm còn phát hiện tế bào não 2.000 năm được bảo quản tốt với chất lượng chưa từng thấy ở bất kỳ đâu. Ông Petrone nói: “Điều này mở ra cơ hội cho những nghiên cứu về người cổ đại mà chúng ta chưa từng thực hiện”.
 |
| Mảnh não đông lạnh được tìm thấy trước đó. Ảnh: Bác sĩ Pier Paolo Petrone/Tạp chí Y học New England. |
Các nhà nghiên cứu cũng tìm thấy nhiều tế bào thần kinh nguyên vẹn trong tủy sống, tương tự não, đã được thủy tinh hóa. Guido Giordano, nhà núi lửa học tại Đại học Roma Tre, Roma, Italy, cho biết thêm gỗ cháy được tìm thấy bên cạnh bộ xương. Dữ kiện này cho phép các nhà nghiên cứu kết luận rằng địa điểm này đạt nhiệt độ khoảng hơn 500 độ C sau vụ phun trào núi lửa.
Các nhà khảo cổ học, sinh vật học, khoa học pháp y, di truyền thần kinh, toán học từ Naples, Milan và Rome (Italy) sẽ tiếp tục phát triển nghiên cứu của Đại học Naples Federico II. Họ muốn tìm hiểu nhiệt độ chính xác khi quá trình thủy tinh hóa xảy ra cũng như tốc độ nguội của tro núi lửa. Những dữ kiện này được cho là sẽ có câu trả lời khi phân tích protein từ hài cốt và các gene liên quan.
Nhiệm vụ này rất quan trọng bởi nó có thể đánh giá rủi ro xảy ra các vụ phun trào trong tương lai của núi lửa Vesuvius. Đây là ngọn núi lửa nguy hiểm nhất thế giới, có hơn 3 triệu cư dân Naples và vùng lân cận sinh sống tại đây.
