Theo hãng nghiên cứu thị trường và dữ liệu tiêu dùng Statista, Việt Nam hiện nằm trong top 15 quốc gia tiêu thụ thuốc lá hàng đầu trên thế giới, với 15,6 triệu người trưởng thành hút thuốc, chiếm 22,5% dân số thuộc độ tuổi này. Nhu cầu tiêu thụ cao khiến Việt Nam trở thành một trong những điểm nóng buôn lậu thuốc lá trong khu vực.
Sự chênh lệch giá thuốc lá lậu ở biên giới với thuốc lá hợp pháp nội địa từ 7.000 đến 10.000 đồng/gói, thậm chí cao hơn nhiều trong giai đoạn giãn cách xã hội. Trước lợi nhuận mời gọi này, thị trường chợ đen thuốc lá càng lộng hành. Trong thời đại số, lực lượng chức năng gặp khó trong việc tìm hiểu, thu thập thông tin, kiểm tra, xử lý vi phạm.
 |
| Cục Quản lý thị trường triển khai hoạt động tuyên truyền kêu gọi người dân không tiếp tay cho thuốc lá nhập lậu. |
Theo thống kê của Hiệp hội Thuốc lá Việt Nam, mỗi năm Việt Nam có khoảng 1 tỷ gói thuốc lá lậu được tiêu thụ trong nước. Thuốc lá lậu làm thất thu ngân sách nhà nước mỗi năm khoảng 8.500 tỷ đồng. Bên cạnh đó, thuốc lá trôi nổi không kiểm soát được nguồn gốc, chất lượng, độ an toàn, dẫn đến nhiều nguy cơ cho sức khỏe người dùng.
Để tăng cường sự quyết liệt trong đấu tranh chống thuốc lá điếu nhập lậu, Chính phủ đã ban hành Nghị định 98/2020/NĐ-CP quy định: Hành vi buôn bán, vận chuyển, tàng trữ và giao nhận dù chỉ một bao thuốc lá nhập lậu có thể bị phạt tiền tới 3 triệu đồng. Không chỉ đối tượng buôn bán, cả người mua tàng trữ thuốc lá lậu cũng có thể bị phạt tiền đến 3 triệu đồng.
Trong năm 2021, các cơ quan quản lý thị trường cả nước đã kiểm tra 2.500 vụ việc về buôn bán, vận chuyển, tàng trữ trái phép thuốc lá. Số lượng bao thuốc và tương đương xử lý trên 332.600 bao. Nhưng đây chỉ mới là phần nổi của tảng băng trôi.
 |
| Người dân cần nâng cao ý thức trách nhiệm trong tiêu dùng. |
Công cuộc phòng chống buôn lậu thuốc lá không chỉ là trách nhiệm đơn lẻ của cơ quan hay bộ ngành chức năng. Nghị định 98 áp dụng hình thức phạt tiền, với mức phạt tăng cao đối với hành vi mua, tàng trữ dù chỉ một bao thuốc lá điếu nhập lậu, cho thấy quyết tâm của Chính phủ trong việc nâng cao ý thức người dân, cũng như tạo tác dụng răn đe đối với những người tiêu thụ, sử dụng thuốc lá nhập lậu.
Người tiêu dùng cần nâng cao ý thức trách nhiệm nhằm bảo vệ sức khoẻ bản thân, giảm thiểu hệ luỵ đối với cộng đồng và xã hội, tránh tình trạng bị xử phạt theo nghị định của Chính phủ.
Nghị định số 98/2020/NĐ-CP, có hiệu lực từ ngày 15/10/2020, được ban hành nhằm tăng cường kiểm soát và nâng cao hiệu quả thực thi pháp luật về xử phạt hành chính trong hoạt động thương mại, sản xuất, buôn bán hàng giả.
Điều 8 của Nghị định quy định rõ các mức xử phạt thấp nhất là phạt tiền từ 1 đến 3 đồng đối với việc buôn bán, vận chuyển, tàng trữ và giao nhận thuốc lá điếu nhập lậu có số lượng dưới 50 bao. Mức phạt cao nhất là phạt tiền từ 90 đến 100 triệu đồng (trong trường hợp không bị truy cứu trách nhiệm hình sự) đối với các hành vi buôn bán, vận chuyển, tàng trữ và giao nhận thuốc lá điếu nhập lậu có số lượng từ 1.500 bao trở lên.
Bình luận