Cơn sốt phim BL tại châu Á

Nam diễn viên Hong Kong Godric Leung Man-yin bắt đầu xem phim truyền hình Thái Lan cách đây hai năm trong đợt dịch Covid-19 để giết thời gian và anh nhanh chóng bị cuốn hút bởi thể loại Boy's Love (BL).

“Các bộ phim BL không xây dựng nhân vật có tính cách truyền thống như trong các phim dị tính, (nơi mà) nhân vật nữ sẽ là người yếu thế hơn và nhân vật nam là người theo đuổi, bảo vệ cô ấy”, nam diễn viên 29 tuổi nói.

Khi phim BL vừa bùng nổ ở châu Á, phần lớn khán giả là nữ, vì thế ban đầu Leung khá dè dặt khi công khai việc mình thích những bộ phim nói về mối quan hệ tình cảm giữa nam giới với nhau.

“Tôi không biết còn ai khác ngoài mình thích thể loại này không”, Leung nói. Sau đó, anh quyết định sẽ đăng tải những video review các bộ phim BL mà anh đã xem lên YouTube. “Nhờ các video của mình, tôi đã tìm ra những người bạn hâm mộ BL, điều này làm tôi không còn cảm thấy xấu hổ nữa”.

Sự bùng nổ của Boy's Love

Boy's Love (BL) có nguồn gốc từ truyện tranh Nhật Bản vào những năm 1970. BL thời kỳ này hầu hết là của các nhà văn nữ, mô tả mối quan hệ lãng mạn giữa các nhân vật nam.

Người hâm mộ thể loại này sẽ tự gọi mình là fujoshi - những cô gái hư hỏng, tức là những người đi chệch khỏi các chuẩn mực xã hội, xem các nội dung đồng tính luyến ái để khám phá giới tính của mình.

Trong những năm gần đây, thể loại phim BL đã thành công ở nhiều nơi của châu Á như Thái Lan, Hong Kong, Đài Loan, Hàn Quốc, Trung Quốc đại lục.

Thái Lan trở thành tâm điểm mới của phim BL với hàng trăm bộ phim truyền hình dài tập được sản xuất trong ba năm qua. Năm ngoái, Thái Lan sản xuất 56 phim truyền hình BL, trung bình mỗi tuần có một phim truyền hình mới ra đời và năm nay con số là 29.

Theo dữ liệu chính thức, quyền phát trực tuyến loạt phim BL của Thái Lan được các nước châu Á khác mua bản quyền đạt 360 triệu baht (10,2 triệu USD) vào năm 2021. 2Gether: The Series do Thái Lan sản xuất vào năm 2020 đã thu hút hơn 100 triệu lượt xem trong vòng hai tháng trên nền tảng phát trực tuyến Line TV.

Thành công vang dội của những bộ phim này cũng giúp Thái Lan tạo ra nhiều ngôi sao hơn. Chỉ riêng trong năm nay, đã có hơn 20 buổi fan meeting dành cho người hâm mộ phim BL Thái cháy vé ở Hong Kong, tạo ra doanh thu bán vé ít nhất 21 triệu HKD (2,7 triệu USD Mỹ). Giá vé cao nhất có thể lên đến 1.880 HKD.

Godric Leung cho biết anh đã chi hơn 8.700 HKD trong năm nay cho những tấm vé hạng cao nhất để được ngồi gần hơn với thần tượng của mình tại các buổi fan meeting tại Hong Kong. Leung thậm chí đã tới Thái Lan vào tháng 6 để tham dự buổi biểu diễn với sự góp mặt của 16 ngôi sao BL và sẽ trở lại Bangkok trong tháng này để tham dự một sự kiện khác.

Thành công vang dội của 2gether: The Series đã tạo nên hai ngôi sao Win Metawin Opas-iamkajorn (trái) và Bright Vachirawit Chivaaree (phải).

Nhà nhân học người Australia Thomas Baudinette đã nghiên cứu chủ đề này và viết một cuốn sách. Trong sách, ông gọi hiện tượng này là “ngành công nghiệp BL Thái Lan”.

“Trước kia, thể loại BL chủ yếu được thể hiện dưới dạng văn bản, tức là viết sách. Người hâm mộ thường đọc những câu văn rồi nhận ra những khoảnh khắc thân mật, đây là nguồn cảm hứng cho trí tưởng tượng và tạo ra những ảo tưởng riêng của họ. Nhưng bây giờ, ngành công nghiệp BL Thái Lan đã đưa hai ngôi sao trẻ, đẹp trai và đóng họ trong một series truyền hình, họ phải đóng vai yêu nhau, thể hiện những hành động, cử chỉ thân mật, vì thế người xem không cần phải tự tưởng tượng như trước kia nữa”, Thomas viết.

Các buổi gặp gỡ fan và chương trình thực tế có sự tham gia của các diễn viên chính của các bộ phim BL được Thomas gọi là “nghệ thuật đồng tính giả tạo” vì mọi người đều nhận ra rằng sự thân mật trên màn ảnh giữa các diễn viên chỉ là giả tạo.

Ngoài một số ngôi sao đã công khai việc mình là người đồng tính, Thomas cho biết giới tính của nhiều diễn viên BL Thái Lan không được biết đến và việc công khai mình là người đồng tính có thể ảnh hưởng đến sự nghiệp nên họ chọn cách giấu đi.

Năm 2021, ViuTV - kênh truyền hình Hong Kong - đã phát hành bộ phim remake loạt phim hài đình đám của Nhật Bản Ossan's Love đây là bộ BL đầu tiên được phát tại đây.

Với sự tham gia của Anson Lo Hon-ting và Edan Lui Cheuk-on - thành viên của nhóm nhạc nam nổi tiếng Mirror, bộ phim đã nhận được những đánh giá tích cực và trở thành bộ phim truyền hình có tỷ suất người xem cao nhất kể từ khi ra mắt vào năm 2016.

Bản phát hành phiên bản làm lại của loạt phim BL Nhật Bản Ossan's Love đã trở thành bộ phim truyền hình có tỷ suất người xem cao nhất của ViuTV kể từ năm 2016. Ảnh: Handout.

Ella Li Mei-ting - học giả văn hóa đại chúng tại Đại học Trung văn Hong Kong - cho biết bản làm lại Ossan's Love ở Hong Kong đã khuyến khích người hâm mộ BL và các thành viên trong cộng đồng LGBTQ khám phá những cách thể hiện bản thân khác nhau và khuyến khích các cuộc trò chuyện về quan hệ đồng tính.

Ella nhận định: “Khi họ thấy đài truyền hình chính thống làm phim BL, họ sẽ nghĩ những nội dung BL khác có thể được sản xuất tại đất nước của họ”.

Vào tháng 11, Hong Kong đã tổ chức lễ hội tình yêu nam giới lần đầu tiên trong hai tuần. Sự kiện thu hút nhiều nhà làm phim, các học giả văn hóa và người hâm mộ đến để thảo luận về sự kiện này.

Stephanie Diane Chow (27 tuổi), một trong những người tổ chức sự kiện này cho biết so với những câu chuyện dị tính mà cô cần phải hóa thân vào nhân vật nữ thì khi đọc tiểu thuyết BL cô sẽ được khám phá mối quan hệ giữa hai người đàn ông mà không cần phải trải nghiệm.

“Trong các tác phẩm dị tính, nhân vật nam và nữ dễ rơi vào các khuôn mẫu giới tính. Trong BL người phụ nữ không nhất thiết phải là người yêu của nhân vật nam nào cả, đàn ông trong BL được phép yếu đuối”.

Chow - một trong những người sáng lập ra hiệu sách BL - The Fu Court (Mong Kok, Hong Kong) nói: “Khi còn trẻ, tôi cảm thấy xấu hổ khi người khác phát hiện ra tôi đọc BL. Tôi sợ mọi người sẽ nghĩ tôi là kẻ biến thái. Nhưng bây giờ tôi thấy mọi người đã cởi mở hơn rất nhiều”.

Các chuyên gia cho biết mức độ phổ biến của thể loại này dường như phản ánh mức độ nhận biết đối với cộng đồng LGBTQ nhiều hơn ở châu Á, nhưng điều này không đồng nghĩa với tiến bộ xã hội.

Phản đối dữ dội

Ngay khi xuất hiện, BL đã vấp phải sự phản đối dữ dội của các nhóm bảo thủ.

Đồng tính luyến ái từ lâu đã là một chủ đề cấm kỵ ở Hong Kong. Mặc dù đồng tính luyến ái đã được hợp pháp hóa ở Hong Kong vào năm 1991, nhưng hôn nhân đồng giới vẫn chưa được phép và luật chống phân biệt đối xử không mở rộng sang xu hướng tình dục.

Thomas Baudinette nói rằng mặc dù Thái Lan có vẻ giống như “một nơi không tưởng dành cho người đồng tính” ở châu Á, nhưng luật pháp của nước này không bảo vệ các cặp đồng giới. "Xứ sở chùa Vàng" dự kiến ​​tranh luận về việc thay đổi bộ luật dân sự để cho phép hôn nhân đồng giới trong tháng này.

Ella cho biết mặc dù BL có thể được mô tả như một phần của văn hóa đồng tính, nguồn gốc của nó lại bắt nguồn từ việc khám phá ham muốn tình dục của phụ nữ trong các xã hội áp bức.

Cô nói: “Ví dụ trong văn hóa Nhật Bản hay Trung Quốc rất khó để thảo luận một cách cởi mở về ham muốn tình dục của phụ nữ. BL đã cung cấp một nền tảng cho trí tưởng tượng của họ, nền tảng này có thể không đại diện cho các mối quan hệ đồng giới thực sự”.

Ella cho biết bất chấp sự phổ biến của BL, cộng đồng LGBTQ ở Hong Kong vẫn gặp nhiều trở ngại trong việc đạt được sự bình đẳng. “Cơ quan tư pháp ở Hong Kong đã khẳng định thông qua các phiên tòa rằng hôn nhân được định nghĩa là mối quan hệ giữa một người đàn ông và một người phụ nữ. Chính quyền cũng đã thể hiện thái độ phản đối bằng cách kháng cáo các phán quyết có lợi cho các cặp đồng giới”, Ella nhận định.

Trong số những người phản đối ngành công nghiệp BL có nhà lập pháp Junius Ho Kwan-yiu, người đã chỉ trích Ossan's Love vì kể về chuyện tình đồng giới, ông gọi nó là “cần sa bọc đường”.

Ông cũng tuyên bố rằng việc thúc đẩy đồng tính luyến ái là đi ngược lại chính sách ba con của Trung Quốc và luật an ninh quốc gia.

Năm 2016, Addicted - bộ phim truyền hình nổi tiếng dài 15 tập kể về tình yêu giữa hai chàng trai trẻ - đã bị rút khỏi tất cả các nền tảng video của Trung Quốc sau khi chiếu được 12 tập.

Ngay sau đó, các nhà sản xuất truyền hình bị cấm thực hiện các chương trình có “các mối quan hệ và hành vi tình dục bất thường, chẳng hạn như loạn luân, quan hệ đồng giới, trụy lạc tình dục, tấn công tình dục, lạm dụng tình dục và bạo lực tình dục”.

Fu Court - đơn vị đồng tổ chức Lễ hội tình yêu nam giới lần đầu tiên tại Hong Kong - cho biết họ đã nhận được những bình luận kỳ thị người đồng tính trên các video của mình, trong đó có một bình luận đặt câu hỏi: “Liệu việc xem video này có ảnh hưởng đến giới tính của con tôi không?”.

Cheng On-yin - Giám đốc Hiệp hội Văn hóa Tình dục Hong Kong, một nhóm Kito giáo bảo thủ chuyên giảng dạy giáo dục giới tính trong trường học - nói rằng sự phổ biến của BL có thể khiến thanh thiếu niên nhầm lẫn giữa tưởng tượng với đời thực. Ông nói: “Tôi đã chứng kiến ​​một tình huống ở trường học, khi hai nam sinh tiếp xúc thân thể khi chơi đuổi bắt và các bạn nữ cùng lớp chỉ vào họ và hét lên rằng họ là người đồng tính”.

“Tôi lo ngại những tưởng tượng này sẽ ảnh hưởng đến tình bạn, khiến các chàng trai nghi ngờ về giới tính của mình và cảm thấy không thoải mái khi ở bên những người bạn nam”, Cheng On-yin nói thêm.

Ông cho rằng BL không phải là tài liệu giảng dạy chính xác cho những người trẻ muốn tìm hiểu về cộng đồng LGBTQ và các sản phẩm của BL thường bao gồm những tương tác tình dục rõ ràng giữa nam giới.

Bất chấp thành công của Ossan's Love vào năm 2021, các đài truyền hình lớn của Hong Kong sẽ không sản xuất thêm bất kỳ một bộ phim truyền hình BL nào nữa.