Sau 11 ngày trình chiếu hàng trăm bộ phim, LHP quốc tế Toronto, được đánh giá là LHP lớn nhất khu vực Bắc Mỹ và nằm trong top 4 LHP quốc tế hạng A của thế giới, đã công bố giải thưởng.
Khác với các LHP quốc tế hạng A khác như Cannes, Venice, Berlin... do một nhóm ban giám khảo gồm những tên tuổi lớn trong lĩnh vực điện ảnh chọn ra những bộ phim xuất sắc nhất, tác phẩm hay nhất tại LHP Toronto lại do khán giả lựa chọn.
Trong nhiều năm qua, giải thưởng này được xem là “hàn thử biểu” cho các giải thưởng quan trọng cuối năm của Mỹ như Quả cầu vàng và Oscar.
Hàn thử biểu cho giải Oscar
Tại LHP Toronto năm nay, Green Book, bộ phim hành trình bi - hài lấy cảm hứng từ một câu chuyện có thật của đạo diễn người Mỹ Peter Farrelly đã giành giải thưởng do khán giả bình chọn - giải thưởng quan trọng nhất tại LHP Toronto, vượt qua các ứng cử viên được đánh giá cao trước đó như Roma của đạo diễn Mexico Alfonso Cuaron, If Beale Street Could Talk của đạo diễn Mỹ Barry Jenkins hay A Star Is Born của Bradley Cooper...
Peter Farrelly là một đạo diễn rất thành công trong thập niên 90 với hai bộ phim hài ăn khách như Dumb and Dumber (1994 với Jim Carrey và Jeff Daniels đóng chính) hay There’s Something About Mary (1998, với Cameron Diaz và Ben Stiller).
Sự nghiệp của ông xuống dốc trong khoảng hơn 10 năm qua, nên chiến thắng bất ngờ của Green Book tại LHP Toronto được kỳ vọng sẽ vực lại sự nghiệp của ông, đặc biệt là tại mùa giải Oscar sắp tới.
 |
| Green Book đoạt giải Phim hay nhất do khán giả bình chọn tại LHP Toronto 2018. |
Bộ phim được dựa theo một câu chuyện có thật kể về tình bạn kỳ lạ giữa một nghệ sĩ da đen chơi piano cổ điển (do nam diễn viên đoạt Oscar Mahershala Ali đóng) và một tài xế da trắng (Viggo Mortensen) khi họ lái xe xuyên sâu vào vùng miền Nam nước Mỹ cho tour lưu diễn dài ngày. Những năm 1960, vùng đất này bị chia rẽ nặng nề bởi nạn phân biệt chủng tộc.
Tại buổi trình chiếu đầu tiên vào thứ 3 tuần trước, Green Book đã được khán giả tán thưởng bằng ba lần vỗ tay. Ngay sau đó, giới phê bình đã dự đoán Viggo Mortensen và Mahershala Ali sẽ tiếp tục nhận được đề cử Oscar cho vai diễn xuất sắc của họ.
Trong nhiều năm trở lại đây, giải thưởng Lựa chọn của khán giả (People’s Choice Award) tại LHP Toronto được xem là “hàn thử biểu” cho giải Oscar sau đó. Bộ phim gần đây nhất thắng giải tại Toronto và sau đó đoạt Oscar là 12 Years A Slave (2013). Các phim “chiến thắng kép” trước đó có thể kể như The King’s Speech, Slumdog Millionaire hay American Beauty. Xa hơn nữa là Chariots of Fire (1981).
Ở các mùa giải khác, dù hai giải thưởng này không trùng khớp, nhưng hầu hết phim thắng giải khán giả tại Toronto sau đó đều được đề cử Oscar cho phim hay nhất, có thể kể đến như Three Billboards of Outside Missouri, La La Land, Room, The Imitation Game, Silver Linings Playbook, Precious, Crouching Tiger Hidden Dragon, Life Is Beautiful, Shine, Places In The Heart và The Big Chill.
Tất nhiên, điều này không phải là tuyệt đối, ví dụ một số phim từng thắng giải tại Toronto sau đó không nhận được đề cử Oscar quan trọng nhất, như các phim Where Do We Go Now?, Bella, Eastern Promises, Zatoichi và The Hanging Garden.
Ngược lại, năm ngoái, The Shape of Water thậm chí không lọt vào top 3 phim được khán giả lựa chọn, cuối cùng lại thắng giải Oscar Phim hay nhất.
Tại LHP Toronto năm nay, giải nhì do khán giả bình chọn thuộc về If Beale Street Could Talk của đạo diễn Barry Jenkins, người từng đoạt giải Oscar phim hay nhất 2 năm trước Moonlight.
Bộ phim mới của đạo diễn da đen này cũng nhận được tán thưởng nồng nhiệt của giới phê bình và hứa hẹn lọt sâu vào mùa giải Oscar sắp tới khi hãng Annapurna đã có kế hoạch phát hành tại Mỹ vào ngày 30/11.
Giải ba thuộc về phim đen trắng Roma của đạo diễn người Mexico Alfonso Cuaron. Đây cũng là phim từng thắng giải Sư tử vàng tại LHP Venice vừa kết thúc tuần trước. Kênh phim trực tuyến Netflix đã có kế hoạch trình chiếu bộ phim này vào tháng 12 trước khi phát sóng trực tuyến để tranh giải Oscar.
Trong số những phim được giới phê bình và khán giả đánh giá cao tại Toronto còn có A Star Is Born của diễn viên lần đầu làm đạo diễn Bradley Cooper.
Trong bộ phim âm nhạc làm lại này, cả Bradley Cooper và Lady Gaga đều nhận được tán thưởng cho hai vai diễn của họ và đều được hi vọng nhận đề cử Oscar nam, nữ chính xuất sắc nhất, bên cạnh các giải quan trọng như phim và đạo diễn xuất sắc nhất.
 |
| Màn hợp diễn của Bradley Cooper và Lady Gaga trong A Star Is Born được đánh giá cao. |
First Man, ứng cử viên quan trọng của đạo diễn Damien Chazelle nhận được đánh giá cao nhưng gây nhiều tranh cãi vì một số chi tiết trong phim và có vẻ như đang lùi lại phía sau trong số các ứng cử viên mạnh nhất tại Oscar.
Một điều từng tạo ra không ít tranh cãi và nghi ngờ là liệu sự lựa chọn của khán giả có chính xác không, có đảm bảo tính công bằng không và có hiện tượng “lobby” không?
LHP Toronto đã chứng minh sự thuyết phục của những giải thưởng quan trọng nhất bằng cách kiểm tra tính hợp pháp của mỗi phiếu bầu bằng cách thu hồi những bình chọn của khán giả sau mỗi buổi chiếu phim.
Người soát vé sẽ thu hồi từ khán giả mỗi người một phiếu bầu chứ không để họ nhồi nhét chúng vào thùng phiếu để tránh trường hợp gian lận.
Phim Việt Nam giành giải NETPAC
Tại LHP Toronto năm nay, bộ phim The Third Wife (Người vợ ba) của nữ đạo diễn Việt Nam Nguyễn Phương Anh (tên tiếng Anh là Ash Mayfair - đã từng được giới thiệu trong bài “Chờ đợi một thế hệ đạo diễn mới” trên Zing.vn) đã giành được một giải thưởng phụ nhưng khá quan trọng: NETPAC Award For World or International Asian Premiere.
Được trình chiếu lần đầu tiên trong chương trình Discovery của LHP Toronto, The Third Wife đã nhận được nhiều phản hồi tích cực của giới phê bình.
Cây bút John Berra trên tờ Screen Daily nhận xét: “Bộ phim của Ash Mayfair mang đến một bầu không khí đặc biệt và khám phá những ham muốn bị kìm nén trong bối cảnh đầy ngột ngạt của nông thôn Việt Nam cuối thế kỷ 19 khi kể về cuộc hôn nhân sắp đặt giữa một cô bé 14 tuổi với một chủ đất giàu có”.
Chuyện phim lấy cảm hứng từ lịch sử của gia đình nữ đạo diễn chịu ảnh hưởng từ phong cách của đạo diễn Trần Anh Hùng, người được ghi trong credit là “cố vấn nghệ thuật” của phim.
Trần Nữ Yên Khê, vợ và diễn viên đóng vai chính trong các bộ phim về đề tài Việt Nam của Trần Anh Hùng, cũng đóng một vai quan trọng trong The Third Wife.
 |
| Bộ phim The Third Wife (Người vợ ba) của đạo diễn Nguyễn Phương Anh đoạt giải thưởng NETPAC tại LHP Toronto. |
Bài phê bình cũng đánh giá “The Third Wife như một tấm thảm được dệt cực kỳ chi tiết và lặng lẽ tàn phá”, và cho dù “có thể bộ phim sẽ không tránh khỏi những so sánh với các tác phẩm nghệ thuật của Trần Anh Hùng, nhưng nữ đạo diễn hoàn toàn tự hào về bộ phim đầy thanh lịch và cảm xúc của cô”.
NETPAC (The Network for the Promotion of Asian Film- Mạng lưới thúc đẩy điện ảnh châu Á) là một giải thưởng phụ nhưng khá quan trọng tại các LHP quốc tế để quảng bá cho các bộ phim có giá trị của điện ảnh châu Á khi được trình chiếu tại các LHP quốc tế.
Giải NETPAC thường trao cho bộ phim châu Á được đánh giá cao nhất tại LHP đó. Hiện nay, NETPAC đã trở thành một giải thưởng có tính chuyên môn có mặt tại khoảng 30 LHP quốc tế vừa phát hiện ra những tài năng mới cho điện ảnh châu Á vừa đề cao chất lượng nghệ thuật của mỗi bộ phim.
Một trong những bộ phim Việt Nam từng đoạt giải thưởng NETPAC trước đây là Thương nhớ đồng quê (1996) của đạo diễn Đặng Nhật Minh.
The Third Wife của Nguyễn Phương Anh có thêm một tin vui khác là đã được hãng Film Movement mua bản quyền để trình chiếu tại khu vực Bắc Mỹ trong năm 2019.
Bộ phim tiếp tục tham dự LHP quốc tế Busan (Hàn Quốc), San Sebastian (Tây Ban Nha)... trước khi được trình chiếu chính thức tại Việt Nam.
