Theo Tạp chí Y học Thực hành thuộc Bộ Y tế, Việt Nam là một trong những nước có tỷ lệ mắc và tử vong do ung thư cổ tử cung (UTCTC) cao nhất thế giới. Hàng năm, có hơn 6.000 phụ nữ phát hiện mắc bệnh và mỗi ngày có 9 phụ nữ chết vì căn bệnh này. Nguyên nhân của UTCTC đến từ virus HPV.
Virus HPV - nguyên nhân gây UTCTC
Nguyên nhân chính gây UTCTC là virus human papilloma virus (viết tắt: HPV). Virus này thường lây nhiễm ở nam và nữ có hoạt động tình dục. Hơn 50% phụ nữ có quan hệ tình dục sẽ bị nhiễm HPV vào thời điểm nào đó của cuộc đời, nguy cơ nhiễm HPV trong suốt cuộc đời có thể lên tới 80%.
Theo các chuyên gia, rất khó nhận biết do không gây đau và không có những dấu hiệu khác lạ chính là đặc điểm nguy hiểm nhất của căn bệnh này. Ngoài lây truyền qua đường tình dục, virus HPV có thể lây nhiễm qua tiếp xúc trực tiếp trong những trường hợp dùng chung quần áo, dụng cụ thăm khám sản phụ khoa… khiến virus này dễ lây nhiễm hơn cả HIV.
UTCTC không xảy ra đột ngột mà âm thầm trải qua các giai đoạn từ lúc nhiễm HPV, gây nên những biến đổi bất thường ở tế bào cổ tử cung, các tổn thương tiền ung thư rồi đến ung thư, kéo dài khoảng 10-15 năm. Trong giai đoạn tiền ung thư, người phụ nữ hầu như không có triệu chứng gì đặc biệt, do đó không thể nhận biết đã mắc bệnh nếu không đi khám phụ khoa.
Tiêm vacxin ngừa HPV
 |
| Nữ giới 9-26 tuổi nên tiêm vacxin ngừa HPV để phòng chống UTCTC. |
Năm 2014, Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) đã ban hành hướng dẫn phòng chống UTCTC, bao gồm những điểm chính như: không quan hệ tình dục sớm; khám sàng lọc UTCTC bằng xét nghiệm HPV và tiêm phòng vacxin ngừa HPV.
Có thể nói sự ra đời của vắc xin ngừa HPV là một giải pháp đột phá giúp giảm nguy cơ ung thư và các tổn thương tiền ung thư đối với phụ nữ trẻ. Tiêm vacxin ngừa HPV là cách tối ưu để phòng nhiễm các chủng virus HPV gây ung thư phổ biết nhất. Cần tiêm đủ 3 mũi vacxin trong vòng 6 tháng cho nữ giới trong độ tuổi 9-26, kể cả đã có quan hệ tình dục.
Phụ nữ và trẻ em gái tại hơn 55 quốc gia đã được bảo vệ khỏi nguy cơ UTCTC với vacxin ngừa HPV.
Cục quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Mỹ (FDA) và Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa dịch bệnh Mỹ (CDC) cũng đã chứng minh vacxin ngừa HPV an toàn, hiệu quả và được khuyến khích tiêm chủng rộng rãi để phòng ngừa UTCTC tại Mỹ.
Không chỉ FDA, CDC, những nghiên cứu gần đây nhất của Tạp chí Hiệp hội Y khoa Canada (2016) cũng như một số nghiên cứu trước đó tại Australia, Đan Mạch, Iceland, Nauy, Thụy Điển… cho thấy tiêm vacxin ngừa HPV mang lại hiệu quả cao trong việc làm giảm tỷ lệ nhiễm virus HPV, giảm tỷ lệ mắc mụn móc sinh dục (mào gà sinh dục), giảm các tổn thương bất thường ở tế bào cổ tử cung, đặc biệt là chống lại các tổn thương có tiềm năng trở thành ung thư sau này.
