|
|
Vết loét lớn dần khi bệnh giang mai tiến triển đến giai đoạn II. Ảnh: BVCC. |
Anh T., 32 tuổi, nhân viên văn phòng, đến khám tại Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới TP.HCM vì nổi nhiều ban đỏ ở lòng bàn tay kèm mệt mỏi kéo dài. Hơn một tháng trước, anh từng xuất hiện một vết loét nhỏ, không đau ở dương vật, tự lành sau vài ngày nên chủ quan.
Kết quả xét nghiệm tại Phòng khám Bệnh lý lây truyền qua đường tình dục cho thấy anh mắc giang mai giai đoạn II, thời điểm bệnh dễ lây lan và bắt đầu ảnh hưởng đến toàn thân. Bệnh nhân cho biết từng có nhiều bạn tình nam và không sử dụng bao cao su khi quan hệ.
Theo các bác sĩ, đây không phải trường hợp hiếm. Giang mai đang có xu hướng gia tăng trở lại, đặc biệt ở nhóm nam có quan hệ tình dục đồng giới (MSM).
Giang mai là bệnh nhiễm khuẩn mạn tính do xoắn khuẩn Treponema pallidum gây ra, lây chủ yếu qua quan hệ tình dục không an toàn bằng đường âm đạo, hậu môn hoặc miệng. Bệnh tiến triển qua nhiều giai đoạn, có thể âm thầm kéo dài nhiều năm và đôi khi không biểu hiện triệu chứng rõ rệt.
Những người có nguy cơ cao gồm nam quan hệ đồng giới, người có nhiều bạn tình, quan hệ tình dục không dùng bao cao su, từng mắc bệnh lây truyền qua đường tình dục khác hoặc sống chung với HIV.
Ở giai đoạn đầu, giang mai thường chỉ gây một vết loét nhỏ, không đau ở bộ phận sinh dục, hậu môn hoặc miệng, dễ bị bỏ qua. Sang giai đoạn hai, bệnh có thể xuất hiện ban đỏ, sưng hạch, mệt mỏi, rụng tóc, dễ nhầm với bệnh da liễu.
Nếu không điều trị, giang mai tiến triển thành dạng tiềm ẩn, ác tính, hoặc tấn công thần kinh và tim mạch, gây liệt, mù, sa sút trí tuệ, thậm chí không qua khỏi.
Phụ nữ mang thai mắc giang mai có thể truyền bệnh cho thai nhi, gây giang mai bẩm sinh, dị tật hoặc thai chết lưu.
Trước đó, Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới TP.HCM tiếp nhận trường hợp bệnh nhân nam, 26 tuổi, bị tổn thương nốt sẩn và loét toàn thân. Kết quả xét nghiệm xác định người này mắc giang mai ác tính và đồng nhiễm HIV.
Giang mai là bệnh lây truyền qua đường tình dục phổ biến do vi khuẩn Treponema pallidum gây ra. Bệnh lây chủ yếu qua tiếp xúc trực tiếp với vết loét khi quan hệ tình dục (âm đạo, miệng, hậu môn). Vết loét có thể ở bộ phận sinh dục, trực tràng hoặc miệng.
Bệnh cũng có thể lây từ mẹ sang thai nhi trong thai kỳ hoặc khi sinh (giang mai bẩm sinh), và hiếm hơn qua truyền máu hoặc dùng chung kim tiêm.
Việc duy trì quan hệ tình dục an toàn, xét nghiệm định kỳ và điều trị sớm sẽ giúp ngăn ngừa lây lan xoắn khuẩnTreponema pallidum.
Hiện nay, việc điều trị giang mai tương đối đơn giản, đặc biệt khi được phát hiện sớm. Một liều penicillin duy nhất là phương pháp điều trị được khuyến nghị cho bệnh giang mai tiềm ẩn nguyên phát, thứ phát hoặc giai đoạn đầu.
Những người bị dị ứng với penicillin có thể được cung cấp loại kháng sinh thay thế hoặc trải qua một quá trình dần dần để tạo ra khả năng dung nạp penicillin theo thời gian, được gọi là giải mẫn cảm với penicillin.
Với phụ nữ mang thai, việc điều trị gồm 3 liều, mỗi liều cách nhau một tuần.
Sau khi điều trị, người bệnh cần xét nghiệm máu và kiểm tra thường xuyên để theo dõi hiệu quả của penicillin. Điều quan trọng là phải kiêng quan hệ tình dục cho đến khi quá trình điều trị hoàn tất, được xác nhận bằng xét nghiệm máu và không còn vết loét.
Mục Sức khỏe giới thiệu cuốn sách Tầng giếng sâu – cuốn sach mang tới cho người đọc một cái nhìn đầy đủ và sâu sắc hơn về những ảnh hưởng của "nghịch cảnh thời thơ ấu" (ACE) với sức khỏe tinh thần của con người.
