Nhiều bệnh có thể nhầm sang cúm do có triệu chứng tương tự. Ảnh: Gadsbywicks. |
Nhiều bệnh và nhiễm trùng có chung triệu chứng, có thể dẫn đến chẩn đoán sai. Cúm là một trong số đó. Thực tế, việc chẩn đoán nhầm với bệnh cúm không hiếm, đặc biệt trong mùa đông.
Việc chẩn đoán sai có thể không gây hậu quả gì nhưng cũng có thể khiến tình hình bệnh trở nên nghiêm trọng, và trong một số trường hợp, thậm chí gây tử vong.
Các chuyên gia trên Gadsbywicks đưa ra những lý do bệnh cúm dễ bị chẩn đoán sai, nó thường bị nhầm với bệnh nào và rủi ro tiềm ẩn từ việc xác định sai loại bệnh
Những bệnh dễ nhầm lẫn với cúm
Cúm là một trong những bệnh nhiễm virus phổ biến, có thể lây nhiễm cho bất kỳ ai ở mọi lứa tuổi, đặc biệt trong mùa cúm. Mặc dù bệnh không có cách chữa trị hoàn toàn, mọi người có thể tiêm vaccine hàng năm để giảm nguy cơ mắc bệnh và truyền bệnh cho người khác.
Sốt cao, nhức mỏi cơ thể, ho, nhức đầu... là những triệu chứng thường thấy ở người bị cúm. Ảnh: Medlineplus. |
Người bị cúm có thể có các triệu chứng sau: Sốt đột ngột (38 độ C trở lên); nhức mỏi cơ thể; mệt mỏi hoặc kiệt sức; ho khan; viêm họng; nhức đầu; khó ngủ; ăn không ngon; đau dạ dày hoặc tiêu chảy; buồn nôn hoặc nôn mửa.
Tất nhiên, những triệu chứng cũng xuất hiện ở những bệnh nhân nhiễm virus, vi khuẩn khác cũng như mắc bệnh khác. Điều này rất quan trọng, bởi vì trong khi các triệu chứng cúm có thể được điều trị đơn giản bằng cách nghỉ ngơi tại giường, uống nhiều nước cùng paracetamol, nhiều bệnh với triệu chứng tương tự lại cần được điều trị sớm bởi nhân viên y tế. Đây là lý do việc chẩn đoán nhầm bệnh cúm có thể rất nghiêm trọng.
Một số tình trạng có triệu chứng giống cúm bao gồm:
Cảm lạnh
Giống cúm, cảm lạnh là bệnh nhiễm virus thường thấy trong mùa đông. Tuy nhiên, các triệu chứng của cảm lạnh thường diễn biến chậm và thường không gây đau ngực hay đau nhức cơ thể.
Viêm họng
Đây là bệnh nhiễm trùng do vi khuẩn. Người bệnh đau họng. Bác sĩ có thể xác định bệnh bằng cách lấy mẫu từ cổ họng và xét nghiệm. Nếu kết quả dương tính, bác sĩ sẽ kê đơn điều trị bằng kháng sinh.
Viêm phổi
Viêm phổi, một bệnh nhiễm trùng do vi khuẩn điển hình nhắm vào phổi, có thể bị chẩn đoán nhầm sang bệnh cúm. Ngoài ra, viêm phổi có thể xuất hiện sau khi người bệnh bị cúm. Bệnh này có khả năng gây tử vong nếu không được điều trị bằng kháng sinh.
Viêm màng não
Với các triệu chứng giống như cúm như nhức đầu, sốt và mệt mỏi, viêm màng não có thể bị chẩn đoán nhầm thành cúm. Sai sót này có thể gây hậu quả nghiêm trọng cho bệnh nhân, bao gồm điếc, cắt cụt chi, tổn thương não và trong trường hợp xấu nhất là tử vong.
Nhiễm trùng huyết
Các triệu chứng của nhiễm trùng huyết liên quan chặt chẽ với bệnh cúm và nhiễm trùng ngực. Nó có thể xảy ra với bất kỳ ai bị nhiễm trùng trước đó. Tuy nhiên, nó cũng có thể khiến da tái xanh, nhợt nhạt hoặc có đốm, nói lắp, phát ban (tương tự viêm màng não). Giống viêm màng não, chẩn đoán nhầm nhiễm trùng huyết có thể đe dọa đến tính mạng, có khả năng dẫn đến suy nội tạng, mất tay chân và tử vong.
Bạch cầu đơn nhân
Thường được gọi là mono hoặc “bệnh hôn”, loại virus này có các triệu chứng giống cúm nhưng lại có thể dẫn đến sưng gan hoặc lá lách. Điều này hiếm khi gây tử vong. Tuy nhiên, người bệnh thường chịu ảnh hưởng lên đến một tháng, thậm chí lâu hơn.
Viêm phế quản
Bệnh này có nguyên nhân từ cùng loại virus với cúm hoặc cảm lạnh. Bệnh không thể phát hiện thông qua xét nghiệm và dễ nhầm với cúm. Song viêm phế quản hiếm khi gây tử vong. Các triệu chứng thường biến mất theo thời gian.
Ngoài ra, một số bệnh ít phổ biến nhưng nghiêm trọng có thể bị nhầm sang cúm như nhiễm trùng máu, một số loại ung thư, bệnh lao, HIV, sốt rét.
Cách chẩn đoán cúm
Đương nhiên, bản thân cúm cũng có thể là bệnh nguy hiểm. Số liệu của Bộ Y tế Công cộng Anh từ giữa năm 2014/15 và 2018/19 cho thấy trung bình có 17.000 người chết mỗi năm do cúm (con số này thay đổi đáng kể theo từng năm). Cúm có thể đặc biệt nguy hiểm với người già, trẻ nhỏ và phụ nữ có thai.
Trong quá trình khám, bác sĩ sẽ xác định căn bệnh đang ảnh hưởng như thế nào đến bệnh nhân để chẩn đoán họ mắc bệnh gì. Ảnh: Duffyfirm. |
Do đó, các chuyên gia y tế cũng cần lưu ý khi kiểm tra, chẩn đoán bệnh nhân có triệu chứng cúm, nhất là khi họ thuộc nhóm nguy cơ cao.
Trong hầu hết trường hợp, bác sĩ đa khoa sẽ xác định bản chất của căn bệnh có khả năng ảnh hưởng đến bệnh nhân (họ trông và cảm thấy không khỏe như thế nào) dựa trên cảm giác và triệu chứng bệnh nhân kể. Bác sĩ thông qua kinh nghiệm, hiểu biết của mình để xác định người bệnh bị cúm hay bệnh khác.
Trong quá trình thăm khám, bác sĩ sẽ xem xét các dấu hiệu cho thấy bệnh nhân có thể mắc bệnh nghiêm trọng hơn. Dấu hiệu có thể dễ nhận thấy như vết loang lổ trên da (thường xuất hiện ở người bị viêm màng não hoặc nhiễm trùng huyết). Trong trường hợp nghi ngờ người bệnh mắc bệnh nghiêm trọng hơn cúm, bác sĩ sẽ thực hiện thêm các xét nghiệm hoặc chuyển bệnh nhân sang bác sĩ chuyên gia để kiểm tra thêm.
Trong trường hợp nhiễm trùng có vẻ nghiêm trọng, bác sĩ có thể thực hiện xét nghiệm chẩn đoán cúm nhanh (RIDT). Họ lấy mẫu bệnh phẩm từ cổ họng bệnh nhân. Kết quả xét nghiệm có trong vòng chưa đầy 20 phút. Tuy nhiên, không phải tất cả bác sĩ đa khoa đều có quyền truy cập vào loại công nghệ này, có nghĩa là họ thường sẽ xác định dựa trên biểu hiện bên ngoài và lời khai của bệnh nhân.
Hậu quả của việc chẩn đoán sai bệnh cúm
Như đã đề cập ở trên, hậu quả của việc chẩn đoán sai bệnh cúm rất đa dạng. Nếu chẩn đoán cảm lạnh, viêm phế quản hoặc căn bệnh tương tự có nguy cơ thấp thành cúm, các triệu chứng sẽ khỏi theo thời gian. Điều này thường không gây hại cho bệnh nhân.
Tuy nhiên, việc chẩn đoán nhầm các tình trạng như nhiễm trùng huyết, viêm phổi hoặc viêm màng não có thể gây hậu quả nghiêm trọng, thậm chí dẫn đến tử vong. Chẩn đoán sai bệnh nguy hiểm thành cúm có thể được coi là hành động sơ suất và có thể dẫn đến hậu quả lâu dài cho bệnh nhân và người thân của họ.
Bác sĩ thường chẩn đoán sai do không kiểm tra bệnh nhân đầy đủ, xem xét chưa hết triệu chứng, không chuyển bệnh nhân đi khám hay điều trị chuyên khoa, ghi chép nhầm, không đưa ra phương án điều trị dựa trên kết quả xét nghiệm hoặc đọc nhầm kết quả.
Độc giả có thể tìm thêm nhiều câu chuyện truyền cảm hứng về những con người vượt qua bệnh tật và những trang sách yêu mến cuộc sống ở tuyển tập sách của Zing.