Cơm áo không đùa với khách thơ
Đối với những người diễn viên chân chính, sân khấu là thánh đường nghệ thuật và sân khấu chính là nơi họ bộc lộ khả năng diễn xuất nhiều nhất. Nếu phim ảnh, truyền hình, diễn viên có cơ hội làm lại thì sân khấu không có điều đó. Vì thế, có nhiều diễn viên điện ảnh nổi tiếng nhưng khi bước qua sân khấu thì lộ nhiều yếu điểm về đài từ, diễn xuất non kém.
Tuy nhiên, những đòi hỏi cao về kỹ năng, diễn xuất của sân khấu lại không nhận được mức thu nhập tương xứng. Suốt 2-3 giờ khóc cười trên sân khấu, diễn viên chỉ được nhận từ 300 -700.00 ngàn đồng. Với những tên tuổi lớn như Hoài Linh, Thành Lộc thì cát xê cũng không vượt quá con số 1 triệu đồng. Trong khi đó, một show diễn ở ngoài, nghệ sĩ nhận được cát xê lớn hơn gấp nhiều lần.
Đó là chưa kể tình hình phim điện ảnh, phim truyền hình, chương trình truyền hình nở rộ, diễn viên có nhiều cơ hội làm việc và gia tăng thu nhập. Ví dụ, chỉ cần làm khách mời một chương trình gameshow, nói vài câu vui đùa, nếm các món ăn, diễn viên đã nhận được cát-xê vài triệu đồng. Như thế, chưa cần hỏi người trong cuộc, chúng ta cũng đã có câu trả lời: chọn diễn ở sân khấu hay chạy show ở ngoài.
 |
| HÌnh ảnh trong vở kịch Đời như ý - một trong những vở kịch ấn tượng của sân khấu kịch Thế giới trẻ. |
Ai bước vào nghề cũng vì niềm đam mê nhưng thời buổi này 'Cơm áo không đùa với khách thơ'. Họ còn cuộc sống của gia đình, vợ con. Ông vua phòng vé Thái Hòa từng nổi tiếng từ kịch Người vợ ma, Quả tim máu nhưng từ khi tham gia phim Để mai tính, anh đã ngừng đóng kịch. Là diễn viên bảo chứng cho doanh thu phòng vé, những bộ phim anh tham gia, ngoài tiền cat-xê, anh còn được nhận thêm phần trăm doanh thu phim. Vì thế chỉ cần sau khi thực hiện bộ phim đạt doanh thu khủng như Tèo em, Quả tim máu, anh đã bỏ túi hơn 10 tỷ đồng.
Với những bộ phim Thái Hòa làm khách mời, xuất hiện vài phân đoạn nhưng xuất hiện trên poster thì cát-xê cũng không dưới 500 triệu đồng. Vì thế, anh từng nói lý do mình không còn đóng kịch ở sân khấu Hồng Vân – cái nôi đẩy tên tuổi anh: “Không thể ôm đồm nhiều công việc một lúc mà hi vọng làm tốt tất cả. Ngày trước, độc thân, tôi sống thế nào cũng được nhưng khi có con, tôi phải suy nghĩ. Nếu không có tiền thì con mình sẽ thiếu thốn, khổ. Mà trong nghề này, ai cũng có thời. Nếu mình không tận dụng thời cơ thì sau này có muốn cũng không được”.
Bạn thân của Thái Hòa là Đức Thịnh –người đầy nhiệt huyết với sân khấu cũng đành chuyển hướng sang phim ảnh. Với khả năng của ông xã Thanh Thúy thì sau mỗi bộ phim chiếu rạp, anh bỏ túi hơn tỷ đồng. So với sân khấu thì con số này quả là trong mơ.
Ngoài ra, các nghệ sĩ hàng đầu của sân khấu kịch như Việt Anh, Thanh Hoàng, Công Ninh, Cát Phượng, Quốc Thuận… cũng đều tất bật trên các đoàn phim.
Các ông bầu, bà bầu sân khấu hiểu rõ nguyên nhân nhưng cũng phải lực bất tòng tâm vì nguồn thu của sân khấu hiện nay rất eo hẹp. Tất cả các sân khấu ở TP.HCM đều hoạt động theo phương thức xã hội hóa, tự thu chi. Họ phải bỏ tiền túi của mình để duy trì sân khấu, chứ không nhận được tiền tài trợ hay sự hỗ trợ nào từ nhà nước. Trong khi đó, lượng khán giả đến xem kịch ngày càng thưa thớt. NSND Hồng Vân chia sẻ: “Những khách quen của sân khấu Phú nhuận trước đây đều là công nhân viên chức nhưng hiện tại lương bổng thấp, lạm phát nên chi phí cho giải trí ít đi’. Khán giả ít, đồng nghĩa với nguồn thu giảm thì cát-xê của diễn viên không thể cao.
 |
| Long Nhật và Hoàng Linh trong kịch Xóm trọ 3D |
Sân khấu không còn là kênh đẩy tên tuổi diễn viên
Nhìn lại 20 năm trước, thời kỳ sân khấu kịch và kịch truyền hình hưng thịnh thì được tham gia một vai diễn trong vở kịch là niềm mơ ước của bất cứ diễn viên trẻ nào. Khi ấy, chỉ cần có một vai trong kịch truyền hình, sân khấu, diễn viên liền trở nên nổi tiếng. Còn hiện tại, sức hút của sân khấu giảm, lượng khán giả ít khiến những vai diễn trên sân khấu ít tạo được tiếng vang. Thay vào đó, xuất hiện trên những chương trình truyền hình đình đám, tên tuổi diễn viên được phổ biến hơn nhiều.
Khương Ngọc, Thu Trang là hai cái tên ăn khách của sân khấu Thế giới trẻ nhưng chính độ phủ sóng của họ trong những chương trình truyền hình như Gương mặt thân quen, Tôi là diễn viên, Ơn giời cậu đây rồi… mới giúp họ có lượng fan lớn. Hay hai cô đào nổi tiếng của sân khấu Phú Nhuận như Ốc Thanh Vân và Lan Phương cũng nổi tiếng hơn khi tham gia các chương trình thực tế như Bước nhảy hoàn vũ, Cặp đôi hoàn hảo, Gương mặt thân quen nhí…
 |
| 'Hoa hậu hài' Thu Trang trong kịch Mỹ nam đại chiến. |
Hiểu được quy này, gần đây, trong các gameshow tần suất của diễn viên sân khấu khá liên tục. Chẳng hạn, trong gameshow Thiên đường ẩm thực, chúng ta bắt gặp rất nhiều gương mặt của sân khấu như Đào Vân Anh, La Thành, Anh Tú, Diệu Nhi… Chuyển qua chương trình Cùng nhau tỏa sáng, người xem lại bắt gặp những nhân vật gắn với sân khấu như Khả Như, Anh Tú, Lê Phương…
Tóm lại, chỉ hai lý do đơn giản trên cũng phần nào lý giải được thực trạng diễn viên không còn mặn mà với sân khấu kịch. Những người trong nghề đều đau lòng khi thấy cái nôi của nghề diễn bị lạnh nhạt, thờ ơ. Để kéo diễn viên tài năng về với sân khấu, không còn cách nào khác phải vực dậy sân khấu. Câu trả lời không thể chỉ có từ phía người làm nghề mà cần có sự kết hợp với nhà nước.
