Variety đưa tin khi giới thiệu về Kỷ nguyên Anh hùng IV (Phase IV) của Vũ trụ Điện ảnh Marvel (MCU), kênh CCTV6 của Trung Quốc chỉ liệt kê 8/10 tựa phim đã được Marvel Studios công bố. Hai tác phẩm bị bỏ qua là Eternals và Shang-Chi and the Legend of the Ten Rings.
 |
| Shang-Chi là siêu anh hùng gốc Á đầu tiên được đôn lên kép chính trong MCU. Ảnh: Disney. |
Theo kế hoạch, hai bom tấn kể trên của MCU sẽ ra mắt sau Black Widow - bộ phim dự kiến khởi chiếu từ 9/7. Theo đó, Eternals và Shang-Chi and the Legend of the Ten Rings sẽ lần lượt được phát hành tại Bắc Mỹ từ 3/9 và 5/11.
Cây bút Rebbeca Davis của Variety nhận xét đài truyền hình CCTV là một trong các cơ quan ngôn luận của chính quyền Trung Quốc. Do đó, việc họ không nhắc đến Eternals và Shang-Chi and the Legend of the Ten Rings có thể là dấu hiệu cho thấy hai bom tấn đang gặp khó khăn trên con đường kiểm duyệt tại quốc gia tỷ dân.
Những bộ phim bị ghẻ lạnh tại Trung Quốc
Bản tin trên kênh truyền hình trung ương chưa phải bằng chứng quyết định việc hai tựa phim sẽ bị cấm cửa hoàn toàn tại thị trường Trung Quốc. Nhưng nó là dấu hiệu cho thấy Eternals và Shang-Chi and the Legend of the Ten Rings chứa đựng những yếu tố không an toàn.
Shang-Chi and the Legend of the Ten Rings là tác phẩm đánh dấu sự xuất hiện của siêu anh hùng gốc Á đầu tiên trong vai trò nam chính của MCU. Phim có sự góp mặt của Lưu Tư Mộ trong vai Shang-Chi, bên cạnh hai tên tuổi lớn là tài tử Hong Kong Lương Triều Vỹ cùng nữ diễn viên Dương Tử Quỳnh.
 |
| Eternals quy tụ dàn diễn viên đông đảo, thuộc nhiều sắc tộc. Ảnh: SDCC. |
Eternals, mặt khác, là bộ phim đầu tiên của MCU do một nữ đạo diễn gốc Á (Chlóe Zhao) thực hiện. Zhao là người Trung Quốc. Mới đây, cô nhận giải Oscar cho Đạo diễn xuất sắc và Phim truyện xuất sắc với tác phẩm Nomadland.
Nhưng trớ trêu thay, hai tác phẩm MCU có sự liên hệ mật thiết hơn cả với thị trường điện ảnh và khán giả Trung Quốc hiện là hai cái tên đang đối mặt với cơ chế kiểm duyệt ngặt nghèo tại quốc gia này.
Hồi tháng 2, báo chí Trung Quốc ca ngợi chiến thắng của Chloé Zhao tại lễ trao giải Quả cầu Vàng. Nhưng tới cuối tháng 4, thông tin cô giành ba tượng vàng tại lễ trao giải Oscar lần thứ 93 hoàn toàn bị truyền thông quê nhà ngó lơ.
Nomadland, tác phẩm đã mang về cho Zhao vinh quang, cũng nhanh chóng bị gỡ bỏ khỏi lịch phát hành phim tại Trung Quốc dù được đặt lịch ra rạp từ 21/4. Không những vậy, tên nữ đạo diễn đã "biến mất" khỏi nhiều trang thông tin tại quốc gia đông dân nhất thế giới.
Làn sóng tẩy chay ngầm Chlóe Zhao tại Trung Quốc đến từ việc cô bị đào xới lại một bài phỏng vấn trên báo nước ngoài sau chiến thắng tại Quả cầu Vàng. Trong đó, cô đã gián tiếp chỉ trích chính phủ nước này. Do đó, chuyện Eternals gặp khó khăn không gây quá nhiều ngạc nhiên.
Siêu anh hùng gốc Á bị người Trung Quốc ghẻ lạnh
Chuyện Shang-Chi and the Legend of the Ten Rings có nguy cơ "dính thẻ đỏ" tại Trung Quốc bắt nguồn từ nhiều yếu tố. Theo một số phân tích, vấn đề lớn nhất của bộ phim đến từ nhân vật Phúc Mãn Châu trong nguyên tác. Trên các trang truyện, Phúc Mãn Châu là phản diện chính, đồng thời là cha đẻ của siêu anh hùng Shang-Chi.
Suốt nhiều năm, nhân vật được xây dựng như hiện thân của “Hiểm họa da vàng” - một khái niệm xuất hiện từ thế kỷ XIX tại Mỹ dùng để gọi những người nhập cư gốc Hoa.
 |
| Nhân vật phản diện của Lương Triều Vỹ đã được viết lại để phù hợp với hoàn cảnh mới. Ảnh: Marvel Studios. |
Phúc Mãn Châu bị gạch bỏ trong bản chuyển thể điện ảnh của Shang-Chi nhằm tách biệt bộ phim với quá khứ nhuốm màu phân biệt chủng tộc. Nhân vật cha của Shang-Chi, đồng thời là phản diện chính, nay được đổi tên thành Wenwu và do tài tử Hong Kong Lương Triều Vỹ thủ vai.
Tuy nhiên, tại Trung Quốc, một bộ phận công chúng cho rằng như vậy là chưa đủ.
“Dù Mandarin trên phim không phải Phúc Mãn Châu trong nguyên tác đi nữa, gã vẫn sống dưới cái bóng của một nhân vật đại diện cho tư tưởng kỳ thị người da vàng”, một bài báo trên China Youth Daily, cơ quan ngôn luận của Đoàn Thanh niên Cộng sản Trung Quốc, cảnh báo vào năm 2019.
Tuần qua, trên Weibo, nhiều người dùng khơi lại chủ đề này trong các cuộc thảo luận. “Các người nghĩ chỉ cần đổi tên là xong ư? Gã Mandarin đó về bản chất đã là nhân vật bôi nhọ hình ảnh người Trung Quốc rồi”, một người dùng bình luận.
Một người dùng khác đưa ra chỉ trích gay gắt hơn: “Tôi hy vọng chính quyền không lóa mắt vì tiền. Một bộ phim kiểu này không đáng được xuất hiện tại Trung Quốc. Hollywood nghĩ họ có thể vừa moi tiền từ túi chúng ta, trong khi vừa chửi ta ngốc nghếch sao?”
Bên cạnh những chỉ trích liên quan tới Phúc Mãn Châu, dân mạng Trung Quốc còn chê bai Lưu Tư Mộ và bạn diễn Awkwafina bởi ngoại hình lệch với tiêu chuẩn sắc đẹp mặt trái xoan, cằm nhọn, sống mũi cao, mắt bồ câu, da trắng bóc.
Tiếp đó, hồi tháng 4, khi poster đầu tiên và trailer của Shang-Chi and the Legend of the Ten Rings được công bố rộng rãi, dân mạng Trung Quốc đại lục, Đài Loan, Hong Kong lập tức phàn nàn về việc tác phẩm đang cố đóng khung hình ảnh con người và văn hóa Trung Quốc vào các khái niệm như kung fu, đèn lồng, chùa chiền và sắc đỏ.
 |
| Một bộ phận khán giả Trung Quốc chê trách bộ phim vì chọn những nhân vật không hợp thị hiếu của họ. Ảnh: Marvel Studios. |
“Các nhân vật trên phim được tạo ra chỉ với mục đích lấy lòng khán giả Trung Quốc và chiếm miếng bánh thị phần tại thị trường béo bở này. Toàn bộ tác phẩm không phản ánh chút tinh thần Trung Quốc nào. Nhà làm phim thậm chí còn tránh né các đặc trưng truyền thống văn hóa bản địa”, một bình luận khác nhận xét.
Trên kênh chính thức của Marvel Studios tại Hong Kong và Đài Loan, khán giả bày tỏ sự thất vọng dành cho trailer bộ phim. “Tôi cảm thấy chất lượng Shang-Chi and the Legend of the Ten Rings có lẽ sẽ chỉ như Mulan”, một bình luận viết.
Lưu Tư Mộ - nam diễn viên sinh ra ở thành phố Cáp Nhĩ Tân, Trung Quốc - biết rõ những bình luận tiêu cực nhắm vào anh. Cuối tháng 4, tài tử đã đăng tải một video bằng tiếng Quan Thoại lên tài khoản Weibo cá nhân và đề cập đến vấn đề này.
Trong video, anh cảm ơn người hâm mộ đã ủng hộ. Tiếp đến, Lưu Tư Mộ nhấn mạnh: “Gửi tới những người đang tha thiết mong chúng tôi thất bại, tôi chẳng có gì để nói với quý vị cả. Hãy cùng chờ xem”.
