Số người không qua khỏi do Covid-19 vẫn chưa được thống kê

Đại dịch Covid-19 đã qua nhưng số liệu thực tế về số người thiệt mạng do căn bệnh này vẫn chưa được thống kê chính xác. Ảnh: Newsweek.

Vào những ngày đầu của đại dịch Covid-19, các nhà nghiên cứu đã phải vật lộn để nắm bắt tốc độ lây lan của virus và số ca thiệt mạng liên quan. Trong khi các bệnh viện theo dõi các ca bệnh và ca không qua khỏi trong phạm vi của họ, bức tranh chung về tỷ lệ này trên khắp các cộng đồng vẫn còn chưa đầy đủ.

Các nhà nghiên cứu cũng nhanh chóng phát hiện tình hình đáng lo ngại: Nhiều ca không qua khỏi liên quan đến Covid-19 chưa bao giờ được thống kê chính thức, theo The Conversation.

Những sơ hở

Một nghiên cứu phân tích dữ liệu từ hơn 3.000 quận tại Mỹ, giai đoạn 3/2020 - 8/2022, phát hiện gần 163.000 ca qua đời tự nhiên không có trong hồ sơ chính thức.

Đây là số ca vượt xa dự đoán dựa trên xu hướng lịch sử, trở thành dấu hiệu quan trọng cho thấy các trường hợp thiệt mạng bị bỏ sót trong đại dịch. Qua xem xét hồ sơ y tế, giấy chứng tử và mô hình thống kê, nhiều ca không được thống kê này sau đó được xác định liên quan đến Covid-19.

Trong giai đoạn đầu đại dịch, việc theo dõi thời gian thực các can thiệp y tế bị hạn chế, làm chậm quá trình phát triển vaccine. Điều này trì hoãn thông tin về phương pháp điều trị hiệu quả và phản ứng của con người với các biến thể mới.

Sau 5 năm từ khi Covid-19 bùng phát, khi dịch mới nổi như cúm gia cầm xuất hiện khắp toàn cầu, các nhà nghiên cứu vẫn khó tiếp cận dữ liệu cần thiết để đưa ra giải pháp cứu sống.

Cần gấp dữ liệu thời gian thực

Hồ sơ người thiệt mạng chứa thông tin quan trọng như nguyên nhân, yếu tố góp phần, nhân khẩu học, địa điểm và tiền sử y tế, giúp nhà nghiên cứu phân tích xu hướng, nhận diện khác biệt và thúc đẩy y học. Mỗi năm, Mỹ bổ sung khoảng 2,8 triệu hồ sơ vào hệ thống dữ liệu thiệt mạng.

Nhưng năm 2022 – số liệu chính thức gần nhất trong đại dịch Covid-19 – ghi nhận 3.279.857 ca không qua khỏi tại hệ thống liên bang, dù con số này bị cho là thấp hơn nhiều so với thực tế do Covid-19.

Trong khi các bệnh viện theo dõi ca bệnh và ca không qua khỏi trong phạm vi của họ, bức tranh chung về tỷ lệ này trên khắp các cộng đồng vẫn còn chưa đầy đủ. Ảnh: Pennmedicine.

Việc theo dõi dữ liệu thiệt mạng theo thời gian thực vẫn thiếu sót nghiêm trọng. Quy trình thu thập, phân tích và báo cáo từ bệnh viện, cơ quan y tế, cơ sở dữ liệu chính phủ qua hồ sơ sức khỏe điện tử, báo cáo xét nghiệm và giám sát cộng đồng bị chậm trễ, không cung cấp dữ liệu toàn diện trong đại dịch.

Thiếu thông tin chi tiết về ca nhiễm trước đó, phản ứng kháng thể và tác dụng phụ, các nhà nghiên cứu gặp khó khi thiết kế thử nghiệm lâm sàng, dự đoán thời gian miễn dịch hay tối ưu hóa lịch tiêm nhắc lại. Dữ liệu này rất quan trọng để phát triển vaccine, xác định nhóm nguy cơ cao, đánh giá biến thể, phương pháp điều trị ảnh hưởng tỷ lệ sống sót, cũng như cách thiết kế và phân phối vaccine.

Là một phần của hệ thống hồ sơ quan trọng tại Mỹ, dữ liệu thiệt mạng cần thiết để đánh giá chương trình y tế công cộng, phát hiện chênh lệch sức khỏe và theo dõi bệnh tật.