Công an TP Phan Thiết, tỉnh Bình Thuận, đã khởi tố vụ án Lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản liên quan Ninh Thị Vân Anh (còn gọi là Tina Duong, 27 tuổi, quê Bắc Giang). Vân Anh bị ông L.K.D. (ở Đồng Tháp) tố giác vì thuê ôtô tự lái nhưng không trả. Cô gái này sau đó mang xe từ TP.HCM ra Ninh Bình bán với giá 450 triệu đồng và đã nhận 390 triệu đồng.
Công an xác định Vân Anh không còn khả năng trả số tiền đã nhận. Do kết quả định giá chiếc xe có giá trị từ 500 triệu đồng trở lên, Công an TP Phan Thiết đã khởi tố vụ án, bàn giao vụ việc cho Cơ quan điều tra Công an tỉnh Bình Thuận.
Sau khi cơ quan điều tra đã khởi tố vụ án hình sự, số phận pháp lý của Tina Duong sẽ ra sao?
 |
| Chiếc xe Tina Duong đã thuê. Ảnh: T.T. |
Trích dẫn Điều 175 Bộ luật Hình sự 2015, luật sư Quách Thành Lực (Giám đốc Công ty Luật Pháp trị) cho biết những người có hành vi vay, mượn, thuê tài sản của người khác rồi dùng thủ đoạn gian dối chiếm đoạt tài sản đó hoặc đến thời hạn trả lại tài sản mặc dù có điều kiện, khả năng nhưng cố tình không trả, hoặc vay, mượn, thuê tài sản của người khác và đã sử dụng tài sản đó vào mục đích bất hợp pháp dẫn đến không có khả năng trả lại tài sản, với tổng giá trị tài sản từ 4 triệu đồng trở lên sẽ bị xử lý hình sự về tội Lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản.
Để hành vi cấu thành tội danh này, cần đáp ứng các yếu tố cấu thành tội phạm như sau: Về chủ thể, người thực hiện hành vi phải có đầy đủ năng lực chịu trách nhiệm hình sự. Còn về khách thể, hành vi xâm phạm tới quan hệ sở hữu tài sản của người khác.
Về chủ quan, hành vi được thực hiện do lỗi cố ý. Mục đích thực hiện là mong muốn chiếm đoạt tài sản người khác. Đây là dấu hiệu bắt buộc của cấu thành tội danh này.
Về khách quan, người phạm tội sử dụng thủ đoạn gian dối hoặc bỏ trốn để chiếm đoạt tài sản sau khi đã sở hữu tài sản hợp pháp thông qua các hợp đồng vay, mượn, thuê tài sản hoặc bằng hình thức khác. Giá trị tài sản chiếm đoạt có giá trị từ 4 triệu đồng trở lên hoặc dưới 4 triệu đồng nhưng thuộc một số tình tiết định khung theo luật định.
Với thông tin hiện có, luật sư Lực nhìn nhận sau khi được ông D. giao xe, Tina Duong đã cố tình không trả xe và bán lại để kiếm lời. Như vậy, việc cơ quan chức năng khởi tố vụ án Lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản là có cơ sở. Sau khi khởi tố vụ án, cơ quan công an sẽ tiếp tục lấy lời khai của Vân Anh và những người liên quan, từ đó củng cố hồ sơ để xác định có tống đạt quyết định khởi tố bị can hay không.
Nếu hành vi đủ các yếu tố cấu thành tội phạm đã nêu, cơ quan công an có thể ra quyết định khởi tố bị can Vân Anh về tội Lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản. Với việc giá trị tài sản từ 500 triệu đồng trở lên, khung hình phạt có thể áp dụng là 12-20 năm tù. Trường hợp không đủ căn cứ khởi tố bị can, cơ quan tiến hành tố tụng sẽ ra quyết định đình chỉ điều tra vụ án.
 |
| Vân Anh bị cáo buộc chiếm đoạt tài sản là chiếc xe có giá trị hơn 500 triệu đồng. |
Nói về thẩm quyền điều tra của cơ quan công an các cấp, luật sư Lực cho biết theo khoản 4, Điều 9 Bộ luật Hình sự 2015, tội phạm đặc biệt nghiêm trọng là tội phạm có tính chất và mức độ nguy hiểm cho xã hội đặc biệt lớn, mức cao nhất của khung hình phạt là từ trên 15 đến 20 năm tù, tù chung thân hoặc tử hình. Như vậy, nếu bị truy tố, Tina Duong sẽ thuộc trường hợp phạm tội đặc biệt nghiêm trọng do mức án tối đa trong khung hình phạt là 20 năm tù.
Bộ luật Tố tụng hình sự 2015 quy định công an cấp huyện có thẩm quyền điều tra các vụ án thuộc thẩm quyền xét xử sơ thẩm của TAND cấp huyện, cụ thể là các vụ án hình sự về tội phạm ít nghiêm trọng, nghiêm trọng và rất nghiêm trọng, trừ một số tội phạm theo quy định. Như vậy, cơ quan tiến hành tố tụng cấp huyện không có thẩm quyền giải quyết các vụ án về tội phạm đặc biệt nghiêm trọng.
"Vân Anh có thể thuộc trường hợp tội phạm đặc biệt nghiêm trọng nếu bị khởi tố. Do đó, thẩm quyền giải quyết không thuộc về Công an TP Phan Thiết. Việc chuyển hồ sơ lên Công an tỉnh Bình Thuận là đúng quy định", luật sư Lực nhận định.
Giá trị chiếc xe sẽ là yếu tố xác định tình tiết định khung với người phạm tội. Còn đối với số tiền 390 triệu đồng Vân Anh nhận về, đây là hành vi có dấu hiệu lừa đảo chiếm đoạt tài sản và có thể được tách thành một vụ án khác.
