Nếu tìm kiếm với hashtag #richboycheck hay #richkidcheck trên TikTok, hàng nghìn kết quả trả về trong vài giây. Những thanh thiếu niên dát đầy đồ hiệu lên người, sống xa hoa trong những biệt thự dát vàng, ngồi thưởng thức champagne trên du thuyền, chuyên cơ… là hình ảnh xuất hiện hàng đầu.
TikTok, một nền tảng truyền thông xã hội phổ biến với thanh thiếu niên, là nơi có rất nhiều người giàu “flex” - một tiếng lóng ám chỉ việc khoe khoang sự giàu có.
Nhưng dù bị dòm ngó, chế giễu hay được tung hô, ngưỡng mộ, rõ ràng lối sống “nouveau riche” (tạm dịch: giàu xổi) có một sức hút khó cưỡng đối với người dùng mạng xã hội. Điều này không chỉ đúng trên TikTok, nó chính xác với cả Instagram, YouTube…
 |
| Giới trẻ khoe khoang sự giàu có lên mạng xã hội. |
Dù vậy, sự giàu có chúng ta nhìn thấy phổ biến trên mạng xã hội ngày nay chắc chắn không phản ánh cuộc sống thực.
Một dự án có tên Inequaligram do Đại học Thành phố New York thực hiện đã xem xét 7,5 triệu bài đăng trên Instagram được chia sẻ ở Manhattan và kết luận rằng hầu hết bài đăng phô trương sự giàu có lại xuất phát từ những người sống ở khu vực nghèo khó của thành phố.
“Hãy giả mạo nó cho đến khi bạn có nó”
Vào thời điểm bất bình đẳng thu nhập tăng cao, ngày càng có nhiều của cải tập trung vào tay giới siêu giàu, những ngôi sao mạng xã hội dường như muốn khẳng định rằng sự sung túc, tuy khó nắm bắt, lại là mục tiêu sau cùng con người hướng đến.
“Họ cho rằng tốt nhất nên loại bỏ sự nghèo đói, ít nhất là trên trang cá nhân của mình. Những đôi giày rẻ tiền, thị trấn nhỏ nghe nhạc blues đã dễ dàng bị thay thế bởi quý ông, quý bà trẻ tuổi ưa thích lối sống hưởng thụ”, tạp chí Maclean's nhận định.
Ngoài ra, nhiều ngành công nghiệp trị giá hàng tỷ USD được xây dựng dựa trên mức độ ảnh hưởng, đang khiến mọi người phải cố gắng xây dựng “lớp vỏ” hào nhoáng trên mạng xã hội để có thêm người theo dõi.
Trong khi nhiều người không ngại bỏ ra vài trăm USD để trải nghiệm và ghi lại cuộc sống giàu có trong một giờ, số khác muốn đi tắt đón đầu.
 |
| TikToker bị bóc mẽ thuê studio giống chuyên cơ để sống ảo. |
Quan niệm “fake it ’til you make it” (tạm dịch: Hãy giả mạo nó cho đến khi bạn có nó) đã dẫn đến việc photoshop ảnh, mướn chuyên cơ giả mạo để sống ảo, thuê hàng hiệu, dịch vụ và địa điểm sang trọng để check-in hay thậm chí dùng những hành vi, thủ đoạn lừa đảo tinh vi hơn.
Tháng 10/2020, tài khoản The 7 Angels có 240.000 follower trên TikTok, influencer tên Kennedy Cymone và Azra Mian bị bóc mẽ sử dụng studio có thiết kế giống máy bay tư nhân để chụp hình và đăng tải lên mạng xã hội như những rich kid thực thụ.
Dân mạng nhanh chóng tìm ra địa điểm của studio ở Boyle Heights, Los Angeles, Mỹ. Căn phòng được bài trí giống hệt chuyên cơ cá nhân với nội thất xịn sò, sang chảnh. Nơi này thường cho nhóm tối đa 6 người thuê với giá 64 USD/giờ.
Đây không phải nơi duy nhất phục vụ nhu cầu sống ảo của giới influencer theo cách này. Một mô hình sắp đặt được dựng lên ở Fred Segal, Los Angeles vào năm 2017 từng thu hút nhiều ngôi sao mạng xã hội đến check-in.
Loạt ảnh y như đang ngồi trên máy bay thật của những người này sau đó đã gây ra không ít hiểu lầm trên Instagram và Twitter.
Khó tìm thấy lối ra
Tuy nhiên, nếu đào sâu tìm hiểu về văn hóa flex trên mạng xã hội, còn có nhiều điều khác đáng bàn hơn chỉ là một thế hệ trẻ thích khoe khoang.
Lớp vỏ giàu có mà họ cố gắng xây dựng trên mạng phần nào đó phản ánh những mong muốn sâu xa, sự thay đổi về quan niệm thành công khó đạt được trong thực tế của lớp trẻ.
  |
"Những đứa trẻ giàu có" trên mạng xã hội. |
Mạng xã hội là một đại sảnh của những tấm gương vui nhộn, một Midtown Manhattan lấp lánh vô tận. Con người tự làm căng, bóp méo và thổi phồng chính mình trong đó. Nhưng nếu không cẩn thận, họ có thể rất khó tìm được lối ra.
Đó là những gì YouTuber ChristianAdamG kết luận sau một thử nghiệm trên mạng xã hội vào mùa xuân năm ngoái.
Anh đã thử trở thành một rich kid trên Instagram bằng cách sử dụng Photoshop để đặt mình vào một chuyên cơ, lái một chiếc siêu xe, đứng cạnh những người nổi tiếng...
Một tuần trôi qua, anh đã có thêm vài nghìn follower. Video ghi lại trải nghiệm giả giàu của nam vlogger có hơn 5,6 triệu lượt xem.
Dù chỉ là một thử nghiệm, những thành công bước đầu đôi lúc khiến ChristianAdamG cảm thấy như mình đang sống giàu sang thực thụ với những người hâm mộ mới và cả sự ngưỡng vọng mà trước đây anh chưa từng có.
“Ở một mức độ nào đó, câu nói ‘Hãy giả mạo nó cho đến khi bạn có nó’ lại khá đúng. Nó như một câu thần chú có khả năng thôi miên bạn vậy”.
