 |
Ngày 25/11 (giờ Việt Nam), Viện Hàn lâm Khoa học và Nghệ thuật Thu âm Mỹ công bố danh sách đề cử giải thưởng Grammy 2021. Nếu như Beyoncé dẫn đầu với 9 đề cử, việc The Weeknd hoàn toàn trắng tay khiến không ít người cảm thấy bị sốc bởi anh là chủ nhân của một trong những bản hit lớn nhất năm là Blinding Lights.
Danh sách đề cử Grammy năm nay hiện là đề tài gây tranh luận dữ dội trên mạng xã hội. Nhiều nghệ sĩ thậm chí còn công khai lên tiếng chỉ trích sự thiếu minh bạch của ban tổ chức.
Tuy nhiên, đây không phải lần duy nhất Grammy khiến người hâm mộ mệt mỏi về những lùm xùm xoay quanh danh sách giải thưởng. Tờ The New York Times miêu tả Grammy là sân chơi cổ hủ của đàn ông và người da trắng - những yếu tố khiến giải thưởng này ngày càng trở nên ít đáng tin cậy.
Sân chơi cổ hủ, không hợp thời
Trong lịch sử, uy tín của Grammy nhiều lần bị đặt lên bàn nghi vấn. Những bê bối xoay quanh giải thưởng gần đây như củng cố sự ngờ vực trước đó của khán giả.
Do ảnh hưởng từ sự thiên vị về chủng tộc và giới tính, sân chơi của Viện Hàn lâm Khoa học và Nghệ thuật Thu âm Mỹ bị nhận định là lỗi thời, không bắt kịp xu hướng phát triển âm nhạc.
 |
| The Weeknd trắng tay trong danh sách đề cửu Grammy 2021. Ảnh: Billboard. |
Năm 2010 mở ra kỷ nguyên của âm nhạc hip hop. Điển hình, năm 2018, những bản hit như Bodak Yellow (Cardi B), Black Beatles (Rae Sremmurd và Gucci Mane) và Bad and Boujee (Migos và Lil Uzi Vert) đều trụ vững vị trí đầu trên bảng xếp hạng Hot 100 nhiều tuần. Ngay cả khi đủ điều kiện ứng cử Grammy, các tác phẩm trên đều mất hút trên sân khấu giải thường của Viện Hàn lâm Khoa học và Nghệ thuật Thu âm Mỹ, thậm chí, không được mời biểu diễn.
Trong thập kỷ này, đối với hạng mục Album của năm, Bruno Mars là nghệ sĩ da màu duy nhất chiến thắng. Nam ca sĩ cũng là một trong số 10 nghệ sĩ da màu chiến thắng hạng mục trong suốt 63 năm lịch sử giải thưởng.
Tương tự, tạp chí Forbes từng đánh giá việc BTS vắng mặt trong danh sách đề cử năm ngoái cho thấy sự cổ hủ của Grammy. Năm 2019, BTS phát hành album Map of the Soul: Persona và dẫn đầu bảng xếp hạng Billboard 200. 7 chàng trai Hàn Quốc là nhóm nhạc đầu tiên sau The Beatles năm 1996 có 3 album liên tiếp giữ vị trí cao nhất bảng xếp hạng trong vòng một năm.
Theo Forbes, nhóm nhạc K-Pop xứng đáng được đề cử Grammy ở hạng mục Album hay Bản thu của năm, hoặc ít nhất cũng là Màn trình diễn Pop hay nhất, Ca khúc nhạc Pop hay nhất, Album nhạc thế giới hay nhất. Ở diễn biến mới nhất, BTS đã xuất hiện trong đề cử năm nay tại hạng mục Trình diễn Pop xuất sắc cho nhóm nhạc. Động thái phần nào xoa dịu cộng đồng hâm mộ ngày càng đông của nhóm nhạc xứ sở kim chi.
Chưa hết, trong khi phong trào #MeToo càn quét Hollywood và tạo ra những làn sóng mới trong giới giải trí. Grammy gần như đứng ngoài xu hướng đó và bảo thủ với cách vận hành bấy lâu của mình.
Năm 2018, Lorde là nghệ sĩ nữ duy nhất được đề cử Album của năm nhưng không được mời biểu diễn. Năm nay, tại Grammy lần thứ 62, Ariana Grande nhận 5 đề cử nhưng ra về trắng tay trong khi Lizzo dù được 8 đề cử cũng chỉ đem về được 3 tượng vàng.
Chính vì Grammy coi trọng những quan điểm lỗi thời, thậm chí phạm vào đạo đức, nhiều nghệ sĩ thành danh của thế hệ mới đã chủ động rút khỏi sân chơi này. Năm 2016, Frank Ocean từ chối gửi album Blonde dự thi Grammy. Anh chia sẻ với The New York Times rằng: "Grammy không phải tiếng nói dành cho những nghệ sĩ da màu như tôi”.
Năm 2019, Kendrick Lamar, Drake và Gambino cũng từ chối biểu diễn ở gala Grammy 2019 vì cảm thấy các nghệ sĩ da màu - hiphop không được công nhận đúng với khả năng cống hiến. Dù bản thân các nghệ sĩ này nhận lần lượt 8 đề cử, 5 đề cử và 7 đề cử, họ vẫn quyết không góp giọng trong chương trình.
 |
| BTS xuất hiện trên thảm đỏ Grammy 2020. Ảnh: Forbes. |
Nói rộng ra, các nghệ sĩ da màu, nghệ sĩ nữ và nghệ sĩ đến từ thế giới hip-hop và R&B liên tục bị gạt ra lề. Họ có thể được vinh danh trong các hạng mục thể loại nhưng thường xuyên bị phớt lờ loại ở bốn giải lớn (Album, Bài hát và Đĩa hát của năm và Nghệ sĩ mới xuất sắc).
Tại Grammy 2020, Billie Eilish làm nên kỷ lục khi là nghệ sĩ trẻ nhất lịch sử đạt cùng lúc bốn giải thưởng này. Song, đây cũng không phải kết quả thuyết phục người hâm mộ khi Ariana Grande ra về trắng tay dù sở hữu hai album ấn tượng - Thank U, Next và 7 rings. Đặc biệt, giọng ca Problem còn mang đến Grammy 2020 một màn biểu diễn đầy cảm xúc gồm 3 ca khúc là Imagine, 7 rings và Thank U, Next.
Lợi ích nhóm làm xói mòn quyền uy của Grammy
Ở vị thế giải thưởng có ý nghĩa và được tôn trọng bậc nhất ngành âm nhạc, Grammy còn đang thiếu đi tính cạnh tranh trong cách thức chấm điểm. Trong khi American Music Awards dựa trên bình chọn khán giả, Billboard Music Awards tính toán trên doanh số tiêu thụ, MTV Video Music Awards vinh danh những nghệ sĩ ủng hộ MTV là một phương tiện âm nhạc của thời đại, hội đồng thẩm định của Grammy gồm 20 chuyên gia hàng đầu lĩnh vực, làm việc trong âm thầm.
Danh sách đề cử Grammy được định hình bởi ủy ban hạng mục chính và ủy ban dành riêng cho từng thể loại. Song, danh tính của những người này hoàn toàn bí mật. Deborah Dugan - cựu CEO của Viện Hàn lâm Thu âm Mỹ - từng tố cáo hệ thống chấm giải của Grammy có nhiều bất cập, thiên vị và bị thao túng bởi nhiều yếu tố ngoại lai như kinh tế, chính trị.
 |
| Khán giả phẫn nộ khi Ariana Grande trắng tay tại Grammy 2020. Ảnh: Cosmopolitan. |
"Họ làm vậy để nâng đỡ những nghệ sĩ thân thiết", Deborah Dugan tiết lộ. Bà cho biết nhiều nghệ sĩ không có đủ số phiếu bầu tiến cử vẫn có mặt trong danh sách cuối cùng công bố với khán giả. Song, ban tổ chức Grammy luôn phủ nhận cáo buộc trên.
Truyền thông Mỹ nhận định cách vận hành hiện tại của Viện Hàn lâm Thu âm Mỹ đang đi ngược lại với sự phát triển của âm nhạc trong tương lai. Grammy có lẽ cần cải tổ định hướng hoặc họ đã chấp nhận bảo vệ lợi ích cá nhân thay vì thúc đẩy tài năng của thế hệ trẻ.
Tờ The New York Times cho rằng nếu Grammy không nhanh chóng tiếp thu để thay đổi, họ sẽ đánh mất nền tảng của giải thưởng âm nhạc tầm cỡ lớn nhất thế giới. Các nghệ sĩ tương lai cũng sẽ tìm kiếm những sân chơi có tính công bằng và hợp thời hơn. Theo đó, Grammy bị bỏ lại với sự mục ruỗng, suy đồi - yếu tố làm xói mòn uy quyền và sức hấp dẫn của chính giải thưởng.
