Bạn có thể chuyển sang phiên bản mobile rút gọn của Tri thức trực tuyến nếu mạng chậm. Đóng

Sự thật giả dối đằng sau 'xu hướng đa nhiệm'

Cây viết Emma Beddington của The Guardian chia sẻ quan điểm về xu hướng đa nhiệm (làm nhiều việc cùng lúc) trong thời kỳ đại dịch và tại sao không nên lãng mạn hóa việc này.

Tôi đang mở 37 cửa sổ trên máy tính để tìm dẫn chứng cho những lời khẳng định khác nhau về làm việc đa nhiệm.

Liệu nó có tăng mức cortisol (hormone giảm stress) hay giảm mức IQ gấp đôi việc hút cần sa? Hoặc làm bạn kém năng suất và khó đồng cảm hơn?

Giả dối

Hành trình tìm ra sự thật của tôi thật gian truân. Tôi bắt đầu trả lời email, cập nhật thông tin trên trang tính và thanh toán vài hóa đơn.

Bẵng đi một lúc, tôi quên mất mình đang làm gì và cứ ngồi xem điện thoại cho tới khi phát cáu vì những thứ nhảm nhí trên mạng.

Nhờ vậy, tôi khởi động lại công việc và tập trung đọc nghiên cứu từ năm 2005 về việc công nghệ sẽ khiến con người dễ xao nhãng và giảm chỉ số IQ.

ngung lang man hoa da nhiem anh 1

Xu hướng làm nhiều việc cùng lúc gia tăng trong đại dịch. Ảnh: The Balance Career.

Nghiên cứu năm 2009 của Đại học Stanford (Mỹ) cho thấy những người làm nhiều việc cùng lúc sẽ hoạt động kém hiệu quả hơn.

Sau khi xử lý vụ việc khẩn liên quan đến thú cưng và 3 email công việc, tôi tìm được bài viết năm 2017 về chủ đề trên. Tác giả chỉ ra rằng có duy nhất một nghiên cứu cho thấy đa nhiệm giúp sản sinh cortisol, hormone giảm stress, nhưng có nhiều hơn 3 nghiên cứu chứng minh việc này làm tăng “sự căng thẳng, lo âu và mệt mỏi”.

Khẳng định về giảm sự đồng cảm có chút phóng đại. Dù vậy, nghiên cứu của Đại học Sussex (Vương quốc Anh) đã chỉ ra rằng những người cùng lúc sử dụng đa phương tiện truyền thông có mật độ chất xám ít hơn ở vùng vành cung vỏ não trước trán, nơi chịu trách nhiệm cho sự thấu cảm cùng nhiều chức năng khác.

Có lẽ, chúng ta không cần trích dẫn những bài báo khoa học để xác nhận rằng mình dễ căng thẳng và mất tập trung hơn khi làm nhiều việc cùng lúc. Internet đã khiến tình trạng này tệ hơn. Tâm trí con người bị vắt kiệt hơn bao giờ hết.

ngung lang man hoa da nhiem anh 2

Con người dễ căng thẳng và mất tập trung hơn khi làm nhiều việc cùng lúc. Ảnh: TC Television.

Không ai có thể cùng lúc đảm nhận nhiều trách nhiệm công việc. Thay vào đó, chúng ta bất đắc dĩ phải phục vụ cho những nhu cầu cạnh tranh trong cuộc sống, đặc biệt là khi làm việc tại nhà.

Sự trộn lẫn giữa đời tư và công việc trong 18 tháng qua đã có những lợi ích nhất định. Chúng ta nhận ra mình không chỉ là những cỗ máy năng suất mà còn biết chăm lo cho người khác. Ta có thể vừa gõ phím, họp trực tuyến trên Zoom, vừa chăm sóc thú cưng.

Hưng phấn ảo

Tuy nhiên, đại dịch chắc chắn đã làm vấn đề đa nhiệm trở nên nặng nề hơn. Nó đã bình thường hóa, thậm chí là tôn vinh việc làm này.

Những quảng cáo khiến đa nhiệm trở nên hào nhoáng.

"Bạn thật tuyệt vì đã dạy con học, chơi với em bé, làm bánh, giải thích cho bà ngoại về tin giả trên mạng, cùng lúc đó vẫn hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ trên công ty, làm cố vấn cho sinh viên thực tập và thúc đẩy tinh thần của nhóm. Giờ hãy tự thưởng bản thân một chiếc điện thoại để làm nhiều việc hơn nữa nào!".

ngung lang man hoa da nhiem anh 3

Xử lý nhiều việc cùng lúc cho bạn cảm giác thỏa mãn ảo. Ảnh: The Conversation.

Bạn có thể cảm thấy thỏa mãn khi làm nhiều việc cùng lúc. Có gì đó kích thích, hưng phấn và vinh quang khi ôm hàng tá việc và xử lý được chúng.

Tuy nhiên, khả năng dễ xảy ra hơn là có chuyện không ổn. Và ngay cả khi mọi thứ đều đang có vẻ hoàn hảo, vấn đề vẫn luôn tồn đọng: cuộc sống của bạn được thúc đẩy bởi sự hưng phấn ảo từ caffeine, kèm âm thanh náo loạn, gây xao nhãng ở phông nền.

Tôi không lãng mạn hóa và cũng không muốn trở về cuộc sống nông thôn đơn điệu, vất vả. Hơn nữa, tôi vẫn tìm thấy niềm vui trong sự đa dạng.

Thực tế là chúng ta không thể chối bỏ sự đa nhiệm. Cuộc sống vẫn đầy những nhu cầu trái ngược xảy ra đồng thời.

Tuy nhiên, chúng ta cần ngừng lãng mạn hóa và tôn vinh việc này. Có rất nhiều dẫn chứng cho tác hại của đa nhiệm, nhưng vì mất tập trung, tôi cũng không tìm ra hết được.

Sự đa nhiệm nên được đi kèm với lời cảnh báo sức khỏe chứ không phải hào quang chiến thắng.

Niềm tin vào sự tử tế giữa thời dịch

TP.HCM thời gian này yên ắng khác lạ, nhưng những bác tài áo xanh chở hành khách, giao hàng lại bận rộn hơn thường lệ.

Mai Hoàng

Bạn có thể quan tâm