Tác phẩm 'Đồng chí' vào đề thi Ngữ văn lớp 10 ở Hà Nội

Đề Ngữ văn có hai phần. Phần I câu hỏi xoay quanh tác phẩm Đồng chí của nhà thơ Chính Hữu:

Quê hương anh nước mặn, đồng chua

Làng tôi nghèo đất cày lên sỏi đá

Anh với tôi đôi người xa lạ

Tự phương trời chẳng hẹn quen nhau

Súng bên súng, đầu sát bên đầu

Đêm rét chung chăn thành đôi tri kỷ

Đồng chí

Câu 1 đề thi yêu cầu ghi năm sáng tác, tác phẩm thuộc tập thơ nào của Chính Hữu.

Câu 2 đề yêu cầu viết một đoạn văn 12 câu theo phép lập luận tổng hợp - phân tích - tổng hợp làm rõ cơ sở hình thành của tình đồng chí của những người làm cách mạng trong đoạn thơ trên. Đoạn văn có dùng phép lặp để liên kết và câu ghép.

Câu 3 nêu đoạn cuối bài thơ có hình ảnh giản dị mà giàu sức gợi: "Đứng cạnh bên nhau chờ giặc tới". Hình ảnh đó giúp em hiểu gì về vẻ đẹp của những anh bộ đội.

Phần II cho văn bản: "Người ta kể rằng , có một máy điện cỡ lớn của công ty Pho bị hỏng. Một hội đồng gồm nhiều kỹ sư họp ba tháng liền không tìm ra nguyên nhân. Người ta phải đến mời chuyên gia Xten-mét-xơ. Ông xem xét và làm cho máy hoạt động trở lại. Công ty phải trả cho ông 10.000 đô la. Nhiều người cho Xten-mét-xơ là tham, bắt bí để lấy tiền. Nhưng trong giấy biên nhận, Xten-mét-xơ ghi: “Tiền vạch một đường thẳng là 1 đô la. Tiền tìm ra chỗ vạch đúng đường ấy giá: 9 999 đô la”. Rõ ràng người có tri thức thâm hậu có thể làm được những điều người khác không làm nổi".

Đoạn trích trong Ngữ văn 9, tập hai, NXB Giáo dục Việt Nam 2020.

Đề đặt câu hỏi: "Theo em, vì sao Xten-mét-xơ cho rằng 'vạch một đường thẳng có giá 1 đôla nhưng 'tìm ra chỗ để vạch đường thẳng ấy' lại có giá 9 999 đô la"?

Đựa vào những đoạn trích kết hợp với những hiểu biết xã hội, hãy trình bày suy nghĩ của em (khoảng 2/3 trang giấy thi) về ý kiến: Phải chăng tri thức làm nên giá trị con người?