Phân tích
 |
Diễn xuất đối kháng hay diễn xuất tương phản là một khái niệm mang tính chất chuyên ngành. Song, có thể hiểu đơn giản, đó là màn thể hiện đối lập về màu sắc, nét diễn giữa hai diễn viên trong một trường đoạn trên phim. Đại đa số phim hiện nay, từ truyền hình đến điện ảnh đều có nhiều màn diễn xuất đôi, dù vậy, không phải tác phẩm nào cũng có những cảnh đối kháng ấn tượng.
Một trong những màn diễn xuất đối kháng sau nhiều năm vẫn được nhắc thuộc về phim Amadeus (1984) với thể hiện của Tom Hulce và Murray Abrham. Cả hai có nhiều cảnh tương phản ấn tượng trong hóa thân. “Nếu Tom Hulce diễn xuất kỳ cục, buồn cười trong vai Mozart, Murray Abrham trong vai Salieri lại toát lên sự ngọt ngào, tinh tế”, hai học giả chuyên nghiên cứu phim Mỹ là David Bordwell và Kristin Thompson đánh giá trong giáo trình Film Art (Nghệ thuật Điện ảnh).
Tương tự Amadeus, nhiều phim Mỹ cũng tạo ra những cuộc đối kháng trên màn ảnh thông qua sự tương phản trong cách nhập vai của nghệ sĩ.
Đây cũng là hướng đi của nhiều phim Việt trong cách xây dựng những trường đoạn tương phản, làm điểm nhấn cao trào cho phim. Gái già lắm chiêu V cũng có vài phân đoạn diễn xuất để lại ấn tượng
Sự tương phản giữa Kaity Nguyễn và NSND Lê Khanh
Gái già lắm chiêu V tồn tại nhiều sạn, nhiều hạn chế về logic nội dung nhưng không thể phủ nhận phim có nhiều trường đoạn đối kháng ấn tượng giữa các nhân vật trong thể hiện của diễn viên.
Trong đó, cảnh giữa Kaity Nguyễn và NSND Lê Khanh, cuộc chạm trán giữa một diễn viên trẻ sinh năm 1999 với một gương mặt gạo cội, lẫy lừng của kịch nghệ là dấu ấn thú vị của màn ảnh trong năm nay.
Trong phim, NSND Lê Khanh vào vai Lý Lệ Hà - chị cả của Lý Gia, người sở hữu tấm phượng bào tam vĩ hết mực quý giá, còn Kaity Nguyễn trong vai Lý Linh - em út trong nhà. Cả hai cùng tham vọng, quyết đoán nhưng cách biểu đạt lại khác nhau, Lý Lệ Hà giữ phượng bào như báu vật đời mình, trong khi Kaity Nguyễn sẵn sàng bày mưu lấy cắp phượng bào hòng đổi lấy chiếc ghế phó tổng của một tập đoàn danh tiếng.
 |
| Lê Khanh trong trường đoạn đối kháng với Kaity Nguyễn. |
Hai nhân vật có trường đoạn ấn tượng khi Lý Lệ Hà vạch trần âm mưu của Lý Linh: “Chị đón em về Lý Gia từ khi còn đỏ hỏn, nếu em định tính toán thủ đoạn với ai thì ra ngoài kia, đừng về đây tính toán với chị”. Nhưng Lý Linh sau đó cũng phơi bày tiết hạnh giả dối của Lý Lệ Hà, người phụ nữ luôn gò chặt các em gái của mình trong Bạch Trà Viên nhưng bản thân lại là “tiểu tam” suốt 25 năm.
Màn thể hiện của Lê Khanh và Kaity Nguyễn trong trường đoạn này bùng nổ về cảm xúc. Một bên thể hiện sự thất vọng, chua chát, một bên toát ra vẻ bẽ bàng, đau đớn. Một bên bung tỏa năng lượng sức trẻ, một bên ém lại vì cố giấu một bí mật còn khủng khiếp hơn cả chuyện tư tình, tiểu tam.
Ngoài trường đoạn với Kaity Nguyễn, Lê Khanh còn có một số cảnh diễn xuất tương phản với NSND Hồng Vân trong vai Lý Lệ Hồng. Cả hai có đoạn đối thoại giữa đêm. Thấy chị gái Lý Lệ Hà đang đánh cờ một mình chờ nhân tình đã một tuần không ghé qua, Lý Lệ Hồng từ cầu thang bước xuống an ủi.
Trong cuộc hội thoại, sau mỗi câu nói, Lý Lệ Hồng từ một người phụ nữ giả khùng, giả điên, “không biết cái gì” bỗng trở thành một người hiểu chuyện, thương chị, nhẫn nhục, “mắt nhắm mắt mở” bao năm chỉ mong chị mình được hạnh phúc. Trong khi, Lý Lệ Hà từ vị trí một người luôn cứng rắn, làm chủ, kiêu hãnh, giỏi che giấu cảm xúc sau chia sẻ thật lòng thật dạ của em gái lại vỡ òa, yếu mềm trong tình chị em. Lý Lệ Hà sau đó còn ôm lấy em gái Lý Lệ Hồng, liên tục cất lời xin lỗi.
Phân tích diễn xuất tương phản trong Gái già lắm chiêu V, cảnh giữa Lê Khanh trong vai Lý Lệ Hà và Lê Khánh trong vai Thục Lan cũng là một trường đoạn thú vị khác.
Hai nhân vật gặp nhau ở Bạch Trà Viên trong buổi tối đẹp trời của xứ thần kinh để "đánh ghen" theo cách rất ít gặp. Thục Lan là chính thất của người đàn ông mà Lý Lệ Hà đã qua lại suốt 25 năm. Lần này, Thục Lan tìm gặp Lý Lệ Hà để thông báo: “Anh ấy đã về với em rồi chị ạ”.
Chính thất gọi “tiểu tam” bằng chị, xưng em, Lê Khánh nhập vai và thoại bằng giọng Huế. Giọng điệu đầy vẻ nhún nhường, khéo léo, dịu dàng nhưng cũng không ít chất mỉa mai, bóng gió. Lý Lệ Hà vốn sắc sảo, sâu cay, danh giá nhưng trong tình huống ấy cũng không có chọn lựa phản kháng nào ngoài việc chấp nhận.
Hai người phụ nữ không đứng cạnh nhau, gần như cũng không đối mặt nhưng cùng nghiệm ra: “Dù là vua hay hậu, chị em mình cũng chỉ là những quân cờ mà thôi”.
 |
| Lê Khánh tròn vai trong nhân vật Thục Lan. |
Được mất của hai phần “Gái già” từ những màn đối kháng
Thực ra, không phải đến Những cuộc đời vương giả, series Gái già lắm chiêu mới có những màn đối kháng về diễn xuất. Năm ngoái, trong phần 3 của Gái già lắm chiêu, Lê Khanh và Hồng Vân cũng từng diễn tương phản thú vị trong một số trường đoạn.
Cao trào nhất là cảnh mệ nội của Hồng Vân lấy búa đập nát tỷ ngọc sinh hương, còn Thái Tuyết Mai của Lê Khanh ê chề, choáng váng, miệng van xin mẹ chồng nhưng không biết cách nào mà ngăn được.
Nhưng khác với phần 5, trong phần 3, chỉ có màn đối kháng giữa Hồng Vân và Lê Khanh nhận được phản hồi tích cực, trong khi cuộc chạm trán giữa nữ NSND với Ninh Dương Lan Ngọc lại cho thấy những chênh lệch về diễn xuất và thể hiện, do đó, không đạt như kỳ vọng.
Theo đó, ở cảnh gần cuối phim, Ninh Dương Lan Ngọc trong vai Ms.Q và Lê Khanh trong hình tượng Thái Tuyết Mai có trong cuộc trò chuyện sòng phẳng. Cuộc nói chuyện này đánh dấu việc Thái Tuyết Mai đồng cảm với Ms.Q và chấp nhận cô làm dâu con của gia đình.
 |
| Ninh Dương Lan Ngọc từng lu mờ khi diễn đối kháng với Lê Khanh. |
Nhưng trong khi Lê Khanh khẳng định đẳng cấp diễn xuất và đặc biệt là đài từ với lối thoại nắn nót từng câu chữ, nhập vai vào nhân vật, Ninh Dương Lan Ngọc thoại mảnh và chói. Một bên có nhu có cương, có buông có nắm, có rắn, có mềm, một bên lại thoại khá một màu.
Cuộc hội thoại này có đất diễn nhưng thực sự đã không thể tạo ra màn đối kháng ấn tượng về diễn xuất giữa hai diễn viên, hai thế hệ như cách Kaity Nguyễn làm được ở phần 5 sau này.
Nhìn chung, thành công của một bộ phim không nằm ở việc tạo ra những trường đoạn với diễn xuất tương phản. Bằng chứng là có nhiều phim đại thắng về doanh thu, được nhiều khán giả yêu thích lại chẳng hề có bất cứ cảnh đối kháng ấn tượng nào về mặt thể hiện giữa các nhân vật.
Song, ở góc độ nghệ sĩ, những trường đoạn đối kháng, tương phản là một trong những cơ hội để họ chứng tỏ tài năng về diễn xuất.
