Hy vọng làm giàu từ thị trường chứng khoán của Fang Tao tắt ngấm khi khoản đầu tư của anh mất một nửa giá trị trong năm ngoái. Giờ đây anh chỉ mong hòa vốn, Bloomberg đưa tin.
Chàng trai 28 tuổi, đang làm việc cho một nhà máy sản xuất quần áo tại Thượng Hải, đã giảm 15% tỷ trọng chứng khoán trong danh mục đầu tư so với khi giá cổ phiếu đạt đỉnh hồi tháng 6 năm ngoái. Anh không thấy dấu hiệu nào cho thấy Chỉ số Composite Thượng Hải sẽ trở lại mức cao trong tương lai gần, bất chấp những nỗ lực nhằm hỗ trợ thị trường của chính quyền Trung Quốc.
Thực tế khắc nghiệt
Cú lao dốc khiến 5.000 tỷ USD “bốc hơi” khỏi thị trường chứng khoán đại lục năm 2015 cũng gây nên tác động tai hại đối với 106 triệu nhà đầu tư cá nhân ở Trung Quốc. Nhiều người trong số họ vung tiền gom cổ phiếu khi giá đạt đỉnh một năm trước.
Cái nhìn thực tế của nhà đầu tư sẽ làm tăng sự lành mạnh của thị trường chứng khoán Trung Quốc – vốn mang tiếng xấu với nạn đầu cơ. Song nó cũng dẫn tới một thực trạng đáng lo ngại: Việc huy động vốn trở nên khó khăn hơn đối với các công ty trong bối cảnh họ cần tiền để trang trải những khoản nợ lớn.
 |
| Hàng triệu bà nội trợ, người nghỉ hưu, sinh viên, công nhân ở Trung Quốc từng đua nhau mở tài khoản giao dịch chứng khoán với hy vọng kiếm tiền nhanh chóng. Ảnh: China Daily. |
“Mọi người nhận ra rằng giá cổ phiếu không thể tăng mãi sau phong trào bán tháo. Tạo ra thị trường mạnh để huy động vốn là thách thức lớn đối với chính phủ. Các hoạt động phát hành cổ phiếu lần đầu (IPO) và đầu tư trực tiếp qua thị trường chứng khoán đã giảm”, Steve Wang, trưởng nhóm chuyên gia kinh tế của công ty Reorient Financial Markets tại Hong Kong, nhận xét.
Ảnh hưởng của những nhà đầu tư nhỏ tại Trung Quốc lớn hơn gần như mọi thị trường chứng khoán lớn khác. Họ thực hiện tới 80% giao dịch tại Thượng Hải và Thâm Quyến, so với tỷ lệ 15% ở Mỹ.
Bong bóng chứng khoán Trung Quốc bắt đầu phồng trong giai đoạn cuối năm 2014 trong bối cảnh các nhà hoạch định chính sách đề cao tầm quan trọng của chứng khoán, còn giới truyền thông nhà nước đăng hàng loạt bài báo nhằm thúc đẩy thị trường.
Khi cơn cuồng chứng khoán đạt mức cao trào, các nhà đầu tư đua nhau mở tài khoản giao dịch mới với tốc độ kỷ lục và mua lượng chứng khoán kỷ lục.
Khi thị trường đảo chiều, tình hình diễn biến rất nhanh. Chỉ số Shanghai Composite giảm hơn 30% trong tháng đầu tiên trước khi mất tới 49%. Để làn sóng bán tháo cổ phiếu không ảnh hưởng tới nền kinh tế - vốn đang đạt mức tăng trưởng thấp nhất trong 25 năm - cho phép vài trăm công ty ngừng giao dịch, cấm người giữ nhiều cổ phiếu bán và yêu cầu các doanh nghiệp nhà nước mua vào.
Cuộc khủng hoảng thị trường chứng khoán tại Trung Quốc gây nên cơn địa chấn đối với cổ phiếu toàn cầu. Bà Janet Yellen, Chủ tịch Cục Dự trữ Liên bang Mỹ, thừa nhận rằng thị trường chứng khoán hỗn loạn tại Trung Quốc là nguyên nhân khiến bà giữ nguyên mức lãi suất cơ bản hồi tháng 9 năm ngoái.
Giới đầu tư mất niềm tin
Sự can thiệp của chính phủ khi thị trường khủng hoảng là một lý do khiến Zhang Kai, một nhà phân tích tài chính 28 tuổi đang làm việc cho một công ty tư vấn ở Bắc Kinh, mất niềm tin vào cổ phiếu. Anh đã bán phần lớn số cổ phiếu trị giá 229.000 USD mà anh và cha mẹ đầu tư trước khi thị trường đạt đỉnh năm ngoái.
“Tôi chẳng còn tin vào thị trường chứng khoán. Trước đây tôi từng nghĩ tôi đang tham gia thị trường cùng những nhà đầu tư không có kinh nghiệm và tôi có thể kiếm tiền vì tôi hiểu biết hơn họ. Giờ đây, việc chính quyền can thiệp vào thị trường là điều khiến tôi thất vọng nhất”, Zhang thổ lộ.
Wu Yuetian, một người sống ở Hàng Châu và kiếm tiền bằng công việc đầu tư qua mạng, chưa thể bán số cổ phiếu có trị giá khoảng 40.000 tệ. Hiện nay anh góp tiền mặt vào những quỹ quản lý tài sản để hưởng khoản lãi từ 8 tới 10% mỗi năm.
“Bây giờ tôi sẽ thận trọng và chỉ quan sát thị trường từ bên ngoài”, Wu khẳng định.
Không phải tất cả nhà đầu tư Trung Quốc đều từ bỏ hoạt động đầu cơ, song họ chuyển tiền sang thị trường bất động sản và thị trường hàng hóa. Giá trị của những ngôi nhà mới ở Thâm Quyến tăng 62% trong một năm qua nhờ làn sóng tăng giá bất động sản ở những thành phố lớn nhất tại Trung Quốc. Trong khi đó, giá của mọi thứ - từ thép, quặng sắt tới trứng – đều tăng trong các giao dịch tương lai hồi đầu năm, trước khi giảm vào cuối tháng 4.
Wang cho rằng sự không ổn định của giá hàng hóa cho thấy các nhà đầu tư cá nhân ở Trung Quốc vẫn phải học nhiều thứ, song ông hy vọng tư tưởng làm giàu nhanh của họ sẽ giảm dần theo thời gian.
“Cây cối không thể vươn tới tận trời và thị trường chứng khoán không thể tăng điểm mãi”, ông bình luận.
