 |
Công ty đồ trang trí Giáng sinh cao cấp Balsam Hill cuối cùng đã mở cửa trở lại ở thành phố Dallas (bang Texas, Mỹ) vào ngày 1/9 sau khoảng thời gian gặp khó khăn trong việc tìm kiếm nhân công.
Tuy nhiên, ngay ngày hôm sau, đại lý này phải đóng cửa do 4 trên tổng số 5 nhân viên của họ bỏ việc, theo AP. Trong đó, 3 người xin nghỉ với chung lý do không muốn làm việc cuối tuần. Họ tìm được việc làm mới ở nơi khác với thời gian tốt hơn.
Vài tuần sau, Balsam Hill mở cửa trở lại với 9 nhân viên, đồng thời tăng mức lương mỗi giờ từ 3-18 USD. Nhưng quan trọng hơn, công ty đã thay đổi cách tiếp cận của mình.
Thay vì chỉ tập trung vào nhu cầu kinh doanh của công ty, họ làm việc với từng nhân viên nhằm điều chỉnh lịch làm việc phù hợp với thời điểm người lao động muốn làm việc.
Tương tự nhân viên cổ cồn trắng đang điều chỉnh lại ngày làm của mình để phù hợp hơn với lối sống, các nhân công làm theo giờ cũng tìm kiếm sự linh hoạt trong phương thức và thời gian thực hiện công việc của họ. Điều đó đồng nghĩa giảm giờ làm cuối tuần, ca đêm muộn hoặc trực ngày lễ.
 |
| Cơ sở của Balsam Hill ở thành phố Dallas. Ảnh: LM Otero/AP. |
Người lao động kén chọn
Hiện cơ hội việc làm dồi dào nên người lao động có thể kén chọn hơn. Mỹ ghi nhận 10,4 triệu vị trí việc làm còn trống vào cuối tháng 8. Con số này tăng lên 11,1 triệu vào tháng 9 - mức cao nhất được ghi nhận kể từ tháng 12/2000.
Đồng thời, Bộ Lao động Mỹ cho biết số người bỏ việc đã tăng từ 4 triệu người trong tháng 7 lên 4,3 triệu người vào tháng 8.
Rickey Haynes (62 tuổi), mục sư của một nhà thờ địa phương, là một trong số những nhân viên mới Balsam Hill tuyển dụng. Ông đã nghỉ hưu vào tháng 7 nhưng vẫn tham gia thuyết giảng.
Trước đó, ông Haynes tìm kiếm công việc part-time trong ngành bán lẻ, nhưng muốn được nghỉ vào chủ nhật để đi nhà thờ. Balsam Hill sẵn sàng chiều theo nguyện vọng của ông.
“Họ đáp ứng được yêu cầu của tôi. Nếu có thể, tôi sẽ làm việc với họ tới khi qua đời”, ông nói với AP.
 |
| Ông Haynes trong buổi đào tạo tại cửa hàng hôm 20/9. Ảnh: LM Otero/AP. |
Theo nghiên cứu mới đây từ ManpowerGroup, gần 40% ứng viên trên toàn thế giới cho biết lịch làm việc linh hoạt là một trong 3 yếu tố hàng đầu để lựa chọn nghề nghiệp của họ.
Sự thay đổi tư duy cũng thể hiện rõ trong dữ liệu từ các trang web tuyển dụng.
SnagAJob.com, thị trường trực tuyến dành cho lao động làm theo giờ, cho biết từ “linh hoạt” hiện chiếm khoảng 11% trong số hơn 7 triệu tin tuyển dụng trên nền tảng, so với 8% hồi đầu năm. Cụm từ “ca làm qua đêm tại nhà hàng” cũng tăng đáng kể từ đầu tháng 1.
Instawork, thị trường nhân sự kết nối doanh nghiệp địa phương với nhân viên làm theo giờ có tay nghề cao, cho biết từ tháng 1 đến tháng 8, tỷ lệ doanh nghiệp làm việc theo ca vào cuối tuần đã giảm đáng kể so với ca làm việc trong tuần.
Những thách thức như vậy đang xảy ra cùng lúc các công ty gặp khó trong việc thuê nhân viên dịp lễ tết.
Tập đoàn Target cho biết họ sẽ trả thêm 2 USD/giờ cho những nhân viên làm việc trong ngày cao điểm của mùa lễ, bao gồm cả thứ 7 và chủ nhật, cũng như đêm Giáng sinh hoặc ngày sau lễ Giáng sinh.
Trước đó, một số công ty khác đã treo thưởng và nới lỏng yêu cầu tuyển dụng, bao gồm mức học vấn và xét nghiệm chất gây nghiện, nhằm thu hút thêm lao động.
Sumir Meghani, đồng sáng lập kiêm CEO Instawork, cho biết những quyền lợi đó chưa giải quyết được gốc rễ của vấn đề.
“Vấn đề là tính linh hoạt. Đó là khi nhân viên nói rằng ‘Tôi không muốn làm việc vào cuối tuần’, ‘Tôi không thể làm việc vào thứ 2, thứ 3, thứ 4 vì không tìm được dịch vụ trông trẻ và trường học chưa mở trở lại’ hoặc ‘Tôi lo lắng vì Covid-19’”, anh chia sẻ.
Meghani cho biết hiện nay, các nhân viên làm việc theo giờ tự hỏi làm thế nào để cân bằng được cuộc sống như những người đang làm việc từ xa.
“Thách thức ở đây là bạn phải làm tới 2h sáng nếu là một nhân viên pha chế”, anh nói.
Thực chất, do bản chất công việc, chủ doanh nghiệp của những ngành nghề này bị hạn chế khả năng của mình, nhất là khi khách hàng đã quen với việc muốn gì có nấy bất kể lúc nào.
 |
| Biển hiệu tuyển dụng được trưng bày bên ngoài một cửa hàng ở Buffalo Grove (bang Illinois) hồi tháng 6. Ảnh: Nam Y. Huh/AP. |
Bất ổn định
Mặt khác, những lao động nghèo từ lâu đã phải vật lộn với lịch làm việc thất thường, đặc biệt trong ngành dịch vụ ăn uống và bán lẻ, theo Daniel Schneider, Giáo sư về chính sách công tại Trường Chính phủ Harvard Kennedy, người có dự án Shift Project tập trung vào sự bất bình đẳng của người lao động có thu nhập thấp.
“Vấn đề này không hề mới, và chúng ta đã được chứng kiến hậu quả nghiêm trọng của nó đối với người lao động và gia đình họ”, ông cho biết.
Giáo sư Schneider lưu ý rằng sự bất ổn hàng ngày của lịch làm việc có mối liên hệ chặt chẽ với sự không ổn định của việc làm. Điều đó dẫn đến tỷ lệ nhảy việc tăng cao, gây ra thêm chi phí cho cá nhân và doanh nghiệp.
Trong thời điểm đại dịch, nhân công làm việc theo giờ bị ảnh hưởng đặc biệt nặng nề khi các doanh nghiệp không thiết yếu buộc phải đóng cửa trong vài tháng vào mùa xuân năm 2020.
Mặt khác, những người vẫn làm việc ở cơ sở kinh doanh mặt hàng thiết yếu như thực phẩm lại làm việc quá sức do nhu cầu mua sắm của người dân tăng cao.
Thế nhưng, khi nhu cầu ăn uống và mua sắm tăng trở lại nhờ tỷ lệ tiêm vaccine Covid-19 tăng, các doanh nghiệp không kịp thuê nhân công. Đồng thời, nhiều người đã tìm được công việc mới và xác định lại các ưu tiên của họ.
Điều này góp phần gây ra tình trạng thiếu lao động, buộc các nhà tuyển dụng tìm cách biến công việc trở nên hấp dẫn hơn, đồng thời cắt giảm giờ làm.
 |
| Nhu cầu ăn uống, mua sắm, sử dụng dịch vụ của người dân Mỹ tăng cao hậu Covid-19. Ảnh: Scott Olson. |
Donald Minerva là chủ của một nhà hàng ở quận Brooklyn (thành phố New York). Trước đại dịch, anh có 16 nhân viên làm việc theo nhiều ca khác nhau trong 6 ngày/tuần.
Hiện, anh có 14 nhân viên nhưng phần lớn trong số đó không muốn làm 2 ca liên tục. Do đó, nhà hàng hiện chỉ mở cửa 5 ngày/tuần với số giờ làm việc giảm đi.
Minerva cho biết 70% nhân viên gắn bó với nhà hàng từ trước đại dịch và muốn làm việc 40 giờ/tuần. Tuy nhiên, 30% còn lại muốn giờ làm linh hoạt hơn.
Đối với chủ nhà hàng, điều đó đồng nghĩa ông phải dành nhiều thời gian sắp xếp lịch trình cho nhân sự hơn và giảm thời gian cho những ưu tiên khác, chẳng hạn đưa ra chiến lược mới để thu hút khách hàng.
“Thật khó để tìm nhân viên mới và cũng thật khó để giữ chân họ”, ông chia sẻ.
