Thấy gì sau vụ cô gái rơi ốc tai điện tử hơn 300 triệu đồng?

Nhờ ốc tai điện tử, Hà Anh có thể kết nối với thế giới âm thanh. Ảnh: NVCC.

Cô gái tên Hà Anh (20 tuổi) vô tình đánh rơi một bộ phận của chiếc ốc tai điện tử, đã thu hút sự chú ý của dư luận. Sự việc xảy ra vào sáng ngày 2/9, khi Hà Anh theo dõi lễ diễu binh tại khu vực Vườn hoa Nhà hát Lớn, Hà Nội. Giữa dòng người đông đúc, bộ phận xử lý âm thanh bên ngoài của ốc tai điện tử chỉ vài cm đã rơi mất.

Theo chia sẻ của gia đình, Hà Anh bị khiếm thính bẩm sinh và đã phẫu thuật cấy ghép thiết bị này từ nhiều năm trước. Phần thiết bị bị thất lạc, có tên gọi Kanso 1 (hãng Cochlear), có giá trị lên tới 13.500 USD (hơn 350 triệu đồng). Mặc dù đã liên hệ với hãng để đặt mua chiếc mới, gia đình vẫn hy vọng có một phép màu xảy ra bởi thiết bị này được định danh riêng cho Hà Anh và không thể sử dụng cho người khác, cũng như không có giá trị khi bán lại.

Ốc tai điện tử là thiết bị cấy ghép phức tạp, được thiết kế để giúp những người bị khiếm thính nặng có thể cảm nhận và xử lý âm thanh. Thiết bị này hoạt động như một cầu nối kỳ diệu, chuyển đổi sóng âm từ môi trường thành tín hiệu điện và truyền trực tiếp đến dây thần kinh thính giác.

Chi phí thay thế hàng trăm triệu đồng

Năm 2010, khi mới 5 tuổi, Hà Anh đã được TS.BS Lê Trần Quang Minh, Giám đốc Bệnh viện Tai Mũi Họng TP.HCM, thực hiện ca phẫu thuật cấy ốc tai điện tử. Từ đó, em dần làm quen với âm thanh, tập nghe, tập nói và giờ đây đã có thể trò chuyện, giao tiếp tự tin như bình thường.

Trao đổi với Tri Thức - Znews, TS.BS Lê Trần Quang Minh cho biết thiết bị ốc tai điện tử gồm hai phần. Một là điện cực cấy cố định vào trong xương, dưới da. Hai là bộ phận ngoài gắn với phần tiếp nhận bên trong nhờ hệ thống nam châm.

Bộ phận ngoài có vai trò thu nhận âm thanh từ môi trường, truyền tín hiệu tới bộ phận trong để tạo ra trường sóng âm thanh. Cả hai phần đều quan trọng như nhau. Nếu mất một thì phần còn lại cũng không thể hoạt động.

Bác sĩ Lê Trần Quang Minh cho hay khi bệnh nhân làm rơi hoặc mất bộ phận ngoài, không cần đi cấp cứu nhưng phải liên hệ với hãng cung cấp thiết bị để mua lại. Hiện trên thế giới có ba hãng chính sản xuất ốc tai điện tử là Cochlear (CCIA), MED-EL (MDEL) và Advanced Bionics (AB).

Chi phí thay mới bộ phận ngoài thường dao động 200-300 triệu đồng, tùy hãng. Một số trường hợp có chương trình giảm giá, mức chi phí có thể thấp hơn, khoảng 100 triệu đồng.

Ngoài thiệt hại tài chính, việc mất thiết bị còn ảnh hưởng trực tiếp đến tinh thần của bệnh nhân.

Người bệnh sẽ không thể nghe, gây sang chấn tâm lý. Lúc này, gia đình cần trấn an và liên hệ với hãng sản xuất để được hỗ trợ mức giá phù hợp hơn. Quan trọng là bệnh nhân không nên quá lo lắng, bởi thiết bị có thể mua lại, TS.BS Lê Trần Quang Minh, Giám đốc Bệnh viện Tai Mũi Họng TP.HCM, chia sẻ.

Theo bác sĩ Minh, nguy cơ rơi rớt bộ phận ngoài thường ít xảy ra trong sinh hoạt thường ngày. Tuy nhiên, tại các sự kiện đông người, lễ hội, đám đông chen lấn, khả năng này cao hơn. Người thân có thể áp dụng biện pháp bảo hộ đơn giản như dùng nón, khăn hoặc dây cố định để tránh mất thiết bị.

Cấu tạo của ốc tai điện tử. Ảnh: Hội hình học Việt Nam.

Giám đốc Bệnh viện Tai Mũi Họng TP.HCM cũng khẳng định khi thay bộ phận ngoài, phần thiết bị đã cấy trong tai không bị ảnh hưởng. Các hãng sẽ tiến hành cài đặt lại để đảm bảo sự tương thích giữa hai bộ phận.

Bộ phận ngoài của thiết bị này chỉ khoảng 2-3 cm², hình tròn. Người bệnh cần tháo ra khi ngủ ban đêm, tương tự máy trợ thính. Việc bảo trì, vệ sinh được thực hiện theo hướng dẫn riêng của hãng hoặc tại các bệnh viện chuyên khoa.

Ca phẫu thuật mở lối âm thanh

Về chỉ định điều trị, máy trợ thính và ốc tai điện tử đều giúp bệnh nhân nghe được, nhưng ứng dụng cho các mức độ khác nhau. Máy trợ thính thường dành cho bệnh nhân khiếm thính nhẹ đến trung bình (dưới 70 dB). Trong khi đó, ốc tai điện tử chủ yếu áp dụng cho người điếc sâu hoặc nặng (trên 90 dB).

"Có những bệnh nhân ban đầu đáp ứng với máy trợ thính, nhưng khi tình trạng tiến triển nặng dần, bác sĩ sẽ xem xét cấy ốc tai", bác sĩ Minh phân tích.

Trong phẫu thuật, kỹ thuật then chốt là phải đặt dây điện cực đúng vị trí trong ốc tai. Nếu phẫu thuật chuẩn xác, bệnh nhân sẽ nghe rõ. Nếu đặt nhầm vào tiền đình, hiệu quả nghe giảm, thậm chí ca mổ có thể thất bại. Do đó, bác sĩ Minh khuyến cáo nên thực hiện tại các trung tâm, bệnh viện lớn có kinh nghiệm để giảm thiểu rủi ro như liệt mặt, rò dịch não tủy hay tổn thương màng não.

Cấy ốc tai là một kỹ thuật ít xâm lấn với đường rạch da rất ngắn và nhỏ. Ảnh: Bệnh viện Tai Mũi Họng TP.HCM.

Sau mổ khoảng 4 tuần, bệnh nhân mới bắt đầu “lập bản đồ nghe”, quá trình xác định tần số âm thanh phù hợp. Trẻ em được chẩn đoán bẩm sinh sẽ cần nhiều thời gian hơn để tập nghe, tập nói, trung bình khoảng 3 năm. Người lớn điếc sau ngôn ngữ phục hồi nhanh hơn, thường chỉ mất khoảng 2 năm.

Tại Việt Nam, thiết bị ốc tai điện tử hiện vẫn nhập khẩu hoàn toàn, chưa có nhà sản xuất trong nước. Dù vậy, các bác sĩ đã làm chủ kỹ thuật phẫu thuật, với hàng nghìn ca thành công. Bệnh viện Tai Mũi Họng TP.HCM là nơi đầu tiên thực hiện, đến nay đã ghi nhận khoảng 800 ca.

Theo bác sĩ Minh, chi phí phẫu thuật cấy ốc tai điện tử vẫn ở mức cao. Nếu bệnh nhân có bảo hiểm y tế sẽ được chi trả một phần chi phí thuốc men và tiền nằm viện. Tuy nhiên, bảo hiểm hiện chưa hỗ trợ cho chi phí phẫu thuật cũng như thiết bị, khoản tiền lớn nhất trong quá trình điều trị.

"Chúng tôi mong rằng trong tương lai, bảo hiểm y tế sẽ chi trả thêm cho phẫu thuật và thậm chí cả thiết bị, giống như nhiều quốc gia phát triển", bác sĩ Minh chia sẻ.

Theo Giám đốc Bệnh viện Tai Mũi Họng TP.HCM, cấy ốc tai điện tử có thể thay đổi số phận một con người. Trẻ điếc bẩm sinh nếu không được can thiệp sẽ khó hòa nhập xã hội, học tập và lao động. Nhưng khi được cấy ốc tai, trẻ có thể nghe, nói, học hành và làm việc như người bình thường.

"Ốc tai điện tử không chỉ đơn thuần là một thiết bị y tế mà còn là công cụ giúp bệnh nhân khiếm thính hòa nhập cộng đồng. Điều quan trọng là gia đình và xã hội cần có ý thức bảo vệ, đồng hành cùng họ trong quá trình sử dụng", bác sĩ Minh nhấn mạnh.