9h45, sau hơn 2/3 thời gian làm bài môn Ngữ văn (120 phút), những thí sinh đầu tiên tại địa điểm thi trường chuyên Hà Nội - Amsterdam đã nộp bài. Phần lớn học sinh đều phấn khởi, sau khi kết thúc môn thi đầu tiên vào lớp 10.
Đề thi Ngữ văn vào lớp 10 tại Hà Nội năm nay có 2 phần. Phần I (7 điểm) thuộc bài thơ Đoàn thuyền đánh cá (nhà thơ Huy Cận) nằm trong chương trình sách giáo khoa. Phần II (3 điểm) trích đoạn Những ngôi sao xa xôi của nhà văn Lê Minh Khuê. Đây được coi là câu hỏi tạo cho học sinh nhiều cảm hứng.
 |
| Thí sinh cười tươi sau giờ thi môn Ngữ văn tại điểm thi THPT Chuyên Hà Nội - Amsterdam. Ảnh: Lê Hiếu. |
Đề bài nêu: “Từ đoạn trích trên và những hiểu biết xã hội, em hãy viết một đọa văn (khoảng nửa trang giấy thi) trình bày suy nghĩ về thái độ của mỗi người trong mối quan hệ giữa cá nhân và tập thể".
Thí sinh Nguyễn Ngọc Khánh Linh (THCS Thực Ngiệm, Hà Nội) cho biết: “Câu 1 của đề thi tương đối dễ, áp dụng kiến thức sách giáo khoa. Câu 2 tạo cảm hứng cho thí sinh. Trong phần viết đoạn văn, liên hệ thái độ của mỗi người trong mối quan hệ cá nhân và tập thể, em mang câu chuyện về dịch bệnh Ebola bùng phát năm 2014 vào bài làm. Nhiều người đã mắc căn bệnh, thậm chí sau khi khỏi vẫn bị người khác xa lánh. Theo em, cá nhân không thể xa lánh với tập thể. Tập thể nếu thành công cũng không thể thiếu cá nhân”.
Bạn Bùi Đức Hoàng (THCS Yên Hòa, Hà Nội) nhận định, đề thi dễ thở, phù hợp học sinh. Nam sinh này làm được 80% đề thi.
Hoàng cho biết, phần liên hệ với cá nhân và tập thể, em mang câu chuyện Trung Quốc đặt giàn khoan HD 981 trái phép vào vùng đặc quyền kinh tế của nước ta, có những hành động hung hăng, cản phá lực lượng thực thi pháp luật Việt Nam, vi phạm nghiêm trọng chủ quyền biển đảo Việt Nam.
 |
| Đề thi Ngữ văn vào lớp 10 ở Hà Nội. |
"Sự kiện này đòi hỏi người dân cả nước cùng đồng hành, chia sẻ, gắn kết với nhau, thể hiện tình yêu nước. Từ nhà trường đến nơi làm việc, học sinh đến người lớn đều có những cách thể hiện tình yêu quê hương đất nước khác nhau, làm nên mối quan hệ giữa cá nhân và tập thể”, Hoàng dẫn lại bài làm của mình.
Theo Nguyễn Thùy Dương (THCS Phan Chu Trinh, Hà Nội), đề nghị luận xã hội giúp thí sinh hiểu được thái độ đúng đắn khi sống trong môi trường tập thể. Dương đã nhắc đến một vài tật xấu của người Việt như tranh cãi, xô đẩy khi đổi mũ bảo hiểm từ cũ lấy mới trong bài thi của mình.
 |
| Đề thi Ngữ văn lớp 10 vào TP HCM. |
Thạc sĩ Đặng Ngọc Khương, giáo viên Trung tâm Hocmai.vn Online, nhận xét: Đề Ngữ văn vào lớp 10 ở TP HCM vừa sức, tạo được hứng thú đối với học sinh.
Cấu trúc đề thi phù hợp với 3 câu tương ứng với hai phần: Đọc - hiểu và Làm văn. Cấu trúc này gần giống đề thi minh họa THPT quốc gia (khác ở phần Đọc hiểu chỉ có một ngữ liệu và Nghị luận xã hội không yêu cầu viết dài để đảm báo phù hợp thời gian 120 phút).
Đề mang tính thời sự, vừa có ý nghĩa giáo dục, đảm bảo tính thẩm mỹ.
+ Câu 1: Ngữ liệu đọc hiểu rất hay, mang tính thời sự và giáo dục được lòng yêu nước cho học sinh.
+ Câu 2: Nghị luận xã hội. Vấn đề nghị luận không mới lạ - hiện tượng vô cảm - nhưng vẫn có tính thời sự. Việc đưa hình ảnh minh họa khiến đề Ngữ Văn có tính trực quan và taọ thêm sức hấp dẫn.
+ Câu 3: Nghị luận Văn học (4 điểm): Lượng kiến thức vừa phải; phần liên hệ giúp học sinh có hướng mở để phát huy tính sáng tạo trong bài viết.
Với cấu trúc và nội dung như thế này, đề thi sẽ không gây khó cho học sinh mà vẫn có khả năng phân loại học sinh khá - giỏi.
Thạc sĩ Lương Hằng Nga - giáo viên giỏi môn Ngữ văn nhiều năm, hiện công tác tại trường Phổ thông Quốc tế Wellspring nhận xét:
Đề thi tuyển sinh lớp 10 môn Ngữ văn THPT năm 2015 do Sở GD&ĐT thành phố Hà Nội ra vừa sức, có khả năng khơi gợi hứng thú, tư duy sáng tạo cho học sinh thông qua việc tăng cường các câu hỏi mở.
Cấu trúc đề thi đánh giá được 3 mức độ trong phần đọc hiểu: Nhận biết, thông hiểu và vận dụng (vận dụng thấp và vận dụng cao).
Cấu trúc này gần giống đề thi minh họa THPT quốc gia 2014-2015 (khác ở phần Đọc hiểu lấy ngữ liệu trong SGK và phần Nghị luận yêu cầu viết một đoạn văn ngắn phù hợp thời gian 120 phút).
- Phần 1: Ngữ liệu đọc hiểu là một đoạn thơ rất hay, hệ thống câu hỏi đọc hiểu kiểm tra toàn diện kiến thức và kỹ năng của học sinh một cách linh hoạt giữa ba phân môn: Tiếng Việt, Tập làm văn và Văn bản.
Câu hỏi Nghị luận văn học đòi hỏi năng lực cảm thụ, phân tích, bình giảng thơ.
- Phần 2: Câu hỏi không chỉ kiểm tra kiến thức ghi nhớ và thông hiểu văn bản mà còn kiểm tra năng lực giải quyết vấn đề của học sinh: Liên hệ giữa kiến thức trong chương trình với thực tế đời sống.
Vấn đề nghị luận tuy không mới lạ - mối quan hệ giữa cá nhân với tập thể - nhưng vẫn có tính thời sự, nhất là trong thời đại hiện nay một bộ phận không nhỏ giới trẻ sống ích kỉ, thực dụng, bàn quan với cộng đồng, xã hội.
Thông qua đó, đề thi đã giáo dục và bồi dưỡng ý thức, tinh thần trách nhiệm của mỗi cá nhân đối với tập thể.
Với cấu trúc và nội dung như vậy, đề thi có khả năng phân loại học sinh khá - giỏi.
