|
|
Thiếu vitamin D là nguyên nhân gây ra 3 loại rụng tóc thường gặp. Ảnh: Freepik. |
Một nghiên cứu mang tính bước ngoặt gần đây, được công bố trên Tạp chí Y học Anh, đã kết luận rằng bổ sung vitamin D có thể giúp giảm nguy cơ đau tim nếu được thực hiện thường xuyên bởi những người trên 60 tuổi. Nghiên cứu trước đây đã đề xuất bổ sung vitamin D ở tuổi già có thể giúp ngăn ngừa chứng mất trí nhớ.
Tại sao loài người cần vitamin D?
Hơn 100 năm trước, loài người đã phát hiện ra trẻ thiếu hụt vitamin D có thể bị còi xương, yếu xương dẫn đến biến dạng như chân vòng kiềng.
"Vitamin D giúp cơ thể hấp thụ canxi và phốt pho từ ruột", tiến sĩ Milli Raizada, bác sĩ đa khoa kiêm giảng viên lâm sàng cấp cao về chăm sóc ban đầu tại Trường Y thuộc Đại học Lancaster (Anh), giải thích.
Theo giáo sư Martin Hewison, giám đốc Viện Nghiên cứu hệ thống trao đổi chất tại Đại học Birmingham, khoảng 25 năm trước, con người phát hiện ra rằng thụ thể vitamin D có trong nhiều mô hơn là chỉ trong ruột. Nó ở trong các tế bào ung thư, trong cơ bắp, trong hệ thống miễn dịch - những cơ quan không liên quan đến việc bệnh còi xương.
Từ đó, một số nghiên cứu đã cho thấy vitamin D có khả năng làm chậm sự phát triển của tế bào ung thư, điều chỉnh các tế bào của hệ thống miễn dịch.
Vitamin D có thể hoạt động như một chất chống viêm, giúp kháng khuẩn và kháng virus trong hệ miễn dịch.
"Một số nghiên cứu đã chỉ ra rằng những người mắc các bệnh tự miễn dịch như bệnh tiểu đường type 1, viêm khớp dạng thấp và bệnh đa xơ cứng có nhiều khả năng bị thiếu vitamin D. Điều này tương tự các bệnh nhân Parkinson hay Alzheimer", giáo sư Hewwison nói.
Thiếu vitamin D ở trẻ em có thể gây ra tình trạng chân vòng kiềng và còi xương. Ở người lớn, tình trạng này biểu hiện qua các triệu chứng mệt mỏi toàn thân, đau xương và đau cơ.
"Ở một số người già, thiếu vitamin D có thể khiến họ đi đứng không vững và dễ ngã hơn", tiến sĩ Raizada chỉ ra.
 |
| Trẻ thiếu vitamin D rất dễ bị còi xương, chân vòng kiềng. Ảnh: Freepik. |
Chuyên gia này cho biết những người dễ bị thiếu vitamin D gồm trẻ em, người trên 65 tuổi, phụ nữ đang mang thai hoặc đang cho con bú và một số đối tượng có vấn đề trong việc hấp thụ và chuyển hóa vitamin.
Ngoài ra, vì phần lớn vitamin D trong cơ thể được cơ thể tổng hợp thông qua việc để da tiếp xúc với ánh nắng mặt trời, những người da sẫm màu, có nhiều hắc tố trong da, cũng có thể bị thiếu chất này
Các nguồn vitamin D tốt
Con người có thể bổ sung vitamin D thông qua chế độ ăn uống giàu vi chất này như các loại cá nhiều dầu (cá trích, cá thu và cá hồi...). Tuy nhiên, đây không phải là nguồn cung cấp vitamin D hữu hiệu nhất.
Thay vào đó, phơi nắng là cách hữu hiệu hơn cả. Theo tiến sĩ Raizada, da của con người có chứa tiền chất của vitamin D một cách tự nhiên.
 |
| Thức ăn giúp bổ sung vitamin D nhưng chưa chắc đã là nguồn bổ sung vi chất này tốt nhất. Ảnh: Freepik. |
“Khi các tia UVB trong ánh sáng mặt trời chiếu vào da, các tiền chất bắt đầu chuyển hóa thành vitamin D", ông phân tích,
Theo Tiến sĩ Da liễu Anastasia Therianou, một người da trắng cần phơi nắng ở khung giờ 12-15h tại Anh trong 9 phút.
Những người có làn da sẫm màu hơn cần thời gian lâu hơn: 25 phút.
Khi phơi nắng trong khoảng thời gian này, con người cần lưu ý không thoa kem chống nắng và đảm bảo 35% diện tích cơ thể lộ ra.
Ngoài ra, phơi nắng một chút hàng ngày giúp cân bằng nhu cầu vitamin D trong cơ thể, hạn chế nguy cơ ung thư da do tia cực tím.
Tuy nhiên, theo báo cáo Vitamin D và Ung thư da được xuất bản trên tạp chí Nutrients hồi 2021, những người nhạy cảm với ánh nắng mặt trời, như mắc bệnh lupus hoặc ung thư da, tốt nhất nên bổ sung vitamin D từ thực phẩm bổ sung.
Thiếu vitamin D có thể gây rụng tóc?
Tiến sĩ Ben Esdaile, chuyên gia tư vấn da liễu tại Skin & Me cho biết vitamin D đóng vai trò quan trọng trong nang tóc và ảnh hưởng đến chu kỳ của tóc .
Tuy nhiên, điều này không có nghĩa rằng bổ sung nhiều vitamin D là tóc sẽ mọc trở lại.
Theo tiến sĩ Therianou, vitamin D thấp có thể gây ra 3 loại bệnh rụng tóc gồm chứng telogen effluvium mạn tính (rụng tóc do chu kỳ mọc tóc thay đổi - PV), chứng rụng tóc từng vùng và chứng hói đầu.
"Tuy nhiên, vẫn còn nhiều nghiên cứu cần thiết trước khi chúng ta có thể hiểu đầy đủ về mối liên hệ giữa vitamin D và rụng tóc", cô nói.
Theo tiến sĩ Therianou, vitamin D có đóng vai trò trong quá trình mọc lại tóc. Tuy nhiên, khắc phục tình trạng thiếu vitamin D không có nghĩa là vấn đề về tóc rụng sẽ được giải quyết.
Ăn uống lành mạnh có thể giúp cải thiện tâm trạng, đặc biệt là đối với những người có dấu hiệu căng thẳng, trầm cảm. Rất nhiều loại vitamin, khoáng chất như folate (B9), B12, vitamin B1 (thiamine) và B6 (pyridoxine)... đóng vai trò then chốt trong việc ngăn ngừa và xoa dịu trầm cảm.
Cuốn sách Ăn gì cho khỏi thần kinh của tác giả Uma Naidoo là cẩm nang về cách lựa chọn, sử dụng và chế biến thực phẩm để hỗ trợ sức khỏe tâm thần. Tác giả là một chuyên gia trong lĩnh vực dinh dưỡng tâm thần học, mang tới kiến thức dinh dưỡng để tăng cường hệ miễn dịch và đối phó với các bệnh trạng về tâm lý.
