Tôi đang sử dụng chiếc Vespa Sprint chạy được 5 năm, tổng cộng 33.000 km. Tới hạn bảo dưỡng định kỳ, tôi mang xe tới xưởng dịch vụ của Piaggio Việt Nam, và thợ cửa hàng nói xe tôi cần thay bộ nồi mới. Tôi muốn hỏi, xe của tôi liệu có cần phải thay thế bộ phận này hay không, và bộ phận này dùng bao nhiêu lâu thì sẽ hỏng?
Phạm Minh, chuyên gia xe máy.
Chào bạn. Xe tay ga nói chung và Vespa nói riêng có hệ thống truyền động nồi, gồm có các bộ phận như: bi nồi, ắc nồi, dây curoa, lò xo ba càng, bố ba càng, chuông nồi và lò xo nồi sau. Đây là bộ phận thường được nhắc tới nhiều nhất bởi sau một thời gian sử dụng, xe có hiện tượng không mượt, không bốc và rung khi tăng tốc.
Trong đa số trường hợp, xe bị rung, giật do bố chuông không hoạt động đồng bộ. Bố không bắt dính dây cua roa, trượt lên chuông làm xe bị rung, công hao phí lớn, xe hao xăng. Có 2 nguyên nhân cơ bản làm cho bộ phận này mau hỏng hóc.
Thứ nhất là do bụi bẩn, bụi bẩn là kẻ thù "không đội trời chung" với bố nồi, nó làm cho các vòng bi nồi bị bào mòn nhanh chóng. Ngoài ra, bụi bẩn còn tạo thành một "lớp đệm" giữa dây cua roa, bố và chuông gây ra hiện tượng trượt khi tăng tốc. Với điều kiện giao thông ở Việt Nam, rất khó để tránh bụi bẩn lọt vào bên trong bộ nồi.
Nguyên nhân thứ hai là do cách sử dụng. Người đi xe với tay ga nhẹ nhàng, tăng tốc từ tốn sẽ làm cho hệ thống nồi xe lâu hỏng hơn người hay thốc ga đột ngột. Những cú vặn ga mạnh bất ngờ sẽ gây áp lực lớn lên vòng bi và bố nồi, dễ gây ra trượt trên chuông nồi, đặc biệt xe tay ga có trọng lượng càng nặng thì khả năng trượt càng cao. Bên cạnh đó là những xe thường sử dụng trong đô thị luôn kém bền hơn xe dùng ở ngoại ô bởi việc liên tục bị kẹt xe sẽ làm cho nhiệt phát sinh trong nồi lớn dẫn đến khả năng chai bố, cháy chuông.
Nên thường xuyên kiểm tra và vệ sinh bộ nồi nếu xe bạn sử dụng trong môi trường bụi bặm, mưa gió, ngập nước. Trong hệ thống thì bi nồi là bộ phận dễ hỏng nhất, cần được thay thế nếu bạn thấy xuất hiện vết mòn thành vệt. Thông thường bi nồi cần được thay thế sau khoảng 10.000 km. Dây cua roa nên thay sau 20.000 km hoặc trên thân dây xuất hiện các vệt rạn chân chim, dây bị chai có thể làm hỏng pu li nồi. Các bộ phận khác của nồi hiếm khi hỏng và không cần thiết phải thay thế cả bộ nồi.
Đối với xe Vespa, do cấu tạo đặc biệt và khác các xe ga thông thường nên trọng lượng khô thường nặng hơn khoảng 20%. Thế nên nếu không thể hoặc không muốn vặn ga từ tốn nhẹ nhàng mà muốn xe bốc, đáp ứng nhanh hơn thì bạn nên nghĩ tới việc độ lại bộ nồi thể thao với dây đai cứng hơn, vòng bi nhẹ hơn. Tất nhiên điều đó sẽ khiến máy xe rồ to hơn và hao xăng hơn khá nhiều.
