Tùy mức độ bệnh để điều trị
PGS Nguyễn Duy Hưng – Bệnh viện Da liễu Trung ương – Tổng thư ký hội Da liễu Việt Nam cho biết, bệnh trứng cá là tình trạng viêm của đơn vị nang lông tuyến bã ở vùng có nhiều tuyến bã như mặt, ngực và lưng.
 |
|
Tùy theo thể lâm sàng mà cách điều trị và hiệu quả điều trị khác nhau. Ảnh: Infonet |
Trứng cá là bệnh ngoài da thông thường, phổ biến, có tới 90% thanh thiếu niên bị bệnh trứng cá nhưng chỉ 10% số bệnh nhân bị trứng cá phải điều trị và trong số họ có một số trường hợp gặp khó khăn trong điều trị. Bệnh thường tự khỏi trong đa số các trường hợp sau khoảng 20 tuổi. Tuổi mắc bệnh thường vào khoảng 13-16 tuổi, nữ thường bị bệnh sớm hơn nam.
Bệnh trứng cá không nguy hiểm tới tính mạng nhưng lại để hậu quả như các vết đỏ hoặc thâm sau khi mụn xảy ra do các mụn viêm và có thể tồn tại lâu trong vài tháng.
Sẹo lõm hoặc sẹo lồi do các mụn trứng cá mủ hoặc các mụn bọc, các cục hay nang trứng cá. Sẹo trứng cá gây tổn hại đến thẩm mỹ của người bệnh và là nỗi lo âu mỗi khi mụn mọc lên. Cách tốt nhất để tránh sẹo đó là điều trị sớm các mụn trứng cá viêm, các trứng cá thể nặng. Khi đã để lại hậu quả sẹo rồi thì việc điều trị sẽ rất khó khăn và thường không đạt kết quả mỹ mãn.
Việc điều trị bệnh trứng cá, theo bác sĩ Hưng, khi điều trị người thầy thuốc cần phải đánh giá mức độ nặng nhẹ của bệnh, cho liệu trình điều trị tuỳ theo mức độ bệnh của bệnh nhân, giải thích cho người bệnh về điều trị, các loại thuốc sử dụng và tác dụng phụ của thuốc, thời gian điều trị cần phải lâu trong 3-6 tháng và theo dõi trong 2-3 năm sau khi khỏi, người bệnh cần phải tuân thủ điều trị.
Điều trị bệnh trứng cá phải tác động vào các nguyên nhân gây ra bệnh trứng cá, nghĩa là làm giảm bài tiết chất bã, chống lại vi khuẩn, chống lại sừng hóa cổ tuyến bã.
Có nhiều thuốc chữa bệnh trứng cá nhưng nên kết hợp dùng thuốc tại chỗ (thuốc dùng ngoài), thuốc toàn thân (thuốc dùng trong). Tùy theo thể lâm sàng mà cách điều trị và hiệu quả điều trị khác nhau
Thuốc gây dị tật thai nhi
Thuốc hiện nay được các bác sĩ Việt Nam và thế giới dùng để điều trị trứng cá là Isotretinoin (Retinoic acid, 13-cis) hàm lượng 10, 20 mg là đồng phân của Tretinoin. Thuốc có tác dụng giảm tiết bã nhờn và giảm kích thước tuyến bã. Isotretinoin không phải là thuốc nội tiết như các "chuyên gia thẩm mỹ" nói mà nó thuộc loại vitamin A acid.
Do vậy khi dùng không được dùng kèm với vitamin A vì gây quá liều gây độc, đồng thời không được dùng cùng lúc với các loại kháng sinh nhóm Cyclin (tetraxyclin, doxycyclin...) vì gây hội chứng tăng áp lực nội sọ lành tính. Thuốc không dùng cho phụ nữ có thai, cho con bú, suy gan thận, tăng lipid máu, mẫn cảm với thuốc... Thuốc không gây vô sinh nhưng gây dị tật sọ, mặt, tim và tuyến ức thai nhi nên với phụ nữ ở độ tuổi sinh đẻ thường được khuyến cáo không nên mang thai trong thời gian sử dụng thuốc.
Trong việc kê đơn điều trị với những người bị bệnh nặng, bác sĩ thường kê kháng sinh nhóm cyclin, tetracyclin uống 1g/ngày hoặc doxycyclin, minocin uống 200mg/ngày. Thời gian điều trị tuỳ thuộc vào đáp ứng của bệnh và dung nạp thuốc của cơ thể. Thời gian tối thiểu là 4-6 tuần, có thể kéo dài hơn. Nhóm thuốc này không dùng cho phụ nữ có thai và cho con bú, trẻ dưới 7 tuổi.
Hiện nay, với các bệnh nhân bị trứng cá nặng thì thuốc Isotretinoin dạng uống rất có hiệu quả với trứng cá thể này. Đợt điều trị khoảng 4-5 tháng. Thuốc này khi dùng phải có chỉ định của thầy thuốc do có một số tác dụng phụ, đặc biệt quan trọng là thuốc có thể gây quái thai ở thai phụ. Ngoài ra, Isotretinoin tương kỵ với nhóm cyclin, vì vậy không sử dụng đồng thời hai thuốc này.
Còn thuốc nội tiết tố được chỉ định cho phụ nữ bị trứng cá, đặc biệt ở những người bị trứng cá nặng lên khi có kinh. Thuốc là loại viên tránh thai có oestrogen tác dụng ức chế testosteron và làm giảm bài tiết chất bã nên làm cho bệnh giảm đi.
Điều trị bệnh trứng cá cần phải quan tâm đến tâm lý người bệnh, đặc biệt chú trọng việc tư vấn để người bệnh hiểu được về bệnh này và tuân thủ điều trị theo chỉ dẫn của thầy thuốc. Đối với người bệnh cần hiểu rằng bệnh trứng cá cần điều trị trong thời gian nhiều tháng và theo dõi sau khi khỏi bệnh vài năm.
