TAND TP.HCM vừa chấp nhận kháng cáo lẫn kháng nghị sửa bản án tranh chấp ba cái quần trị giá hơn 1,1 triệu đồng giữa hai người đàn ông.
Vì cái quần, hai ông kéo nhau ra tòa
Tháng 2/2017, ông Nam nộp đơn kiện ông Tú đến TAND quận Gò Vấp nơi ông Tú ở để đòi lại tiền và bồi thường do vi phạm hợp đồng.
Ông Nam trình bày ông biết ông Tú là thợ may gần chỗ làm của mình. Ngày 1/12/2015, ông có thỏa thuận bằng miệng với ông Tú tại nhà với nội dung là may cho ông hai quần tây và một quần kaki. Điều kiện là vải mới, giá vải và tiền công may tổng cộng là 1,15 triệu đồng.
Ông Tú hẹn 10 ngày sẽ giao hàng và có đo kích thước, ghi trong sổ. Còn mẫu vải ông Tú có đưa cho ông giữ. Ông đưa trước 300.000 đồng.
Đến ngày hẹn, ông Tú nói qua điện thoại là bận bịu nên khất lại, khi nào xong sẽ gọi điện thoại. Lúc này, ông đã yêu cầu nếu may không kịp thì trả lại tiền vì sắp đến Tết. Đến ngày 30/1/2016, ông Tú mới gọi điện thoại nói đã may xong và hẹn giao quần tại Bến xe Miền Tây.
Khi nhận quần, trong ba chiếc quần giao có một chiếc không đúng vải ông đặt. Nhưng vì ông Tú thuyết phục chất lượng vải là như nhau nên ông vẫn nhận. Ngay khi nhận quần ông không thử nhưng sau đó ghé nhà người thân thử quần thì thấy không vừa nên gọi điện thoại báo ngay và yêu cầu xem lại có giao nhầm hay không.
Hôm sau, ông mang ba chiếc quần đến nhà ông Tú để kiểm tra lại. Ông nói phải sau Tết nguyên đán mới kiểm tra được. Tuy nhiên, sau đó ông Tú không thực hiện. Khoảng tháng 4/2016, ông Tú có nhắn tin nói sẽ trả tiền lại cho ông nhưng không thực hiện. Vì vậy, ông khởi kiện yêu cầu bị đơn trả lại 1,15 triệu đồng đã nhận và tiền lãi theo lãi suất từ ngày 1/12/2015 đến nay. Đồng thời yêu cầu ông Tú bồi thường số tiền 1,15 triệu đồng do vi phạm hợp đồng.
Nghe ông Nam trình bày, ông Tú có chỉnh lại vài chi tiết. Cụ thể, khi giao hàng ông có kêu ông Nam thử quần nhưng nguyên đơn không thử. Trong ngày hôm đó, ông Nam có gọi điện thoại nói đồ không vừa và có yêu cầu sửa. Ngày hôm sau ông Nam đem ba chiếc quần đến nhà ông thì đưa đồ cũ và yêu cầu sửa rộng ra hai phân nên mới nhận để sửa.
Ông Tú cũng phân trần nếu ông Nam không kêu sửa thì ông đã không nhận, vì nếu đưa quần còn mới như lúc giao thì ông đã đồng ý nhận và trả lại tiền.
Ông Tú cũng khẳng định khi đó có nói phải sau Tết nguyên đán mới làm được. Ông có nhắn tin nói sẽ trả tiền lại cho ông Nam nhưng không thực hiện vì ông Nam không cho địa chỉ mà yêu cầu phải chuyển khoản, còn ông thì không biết chuyển khoản thế nào.
Ông Tú không đồng ý trả tiền như ông Nam yêu cầu. Ông chỉ đồng ý trả lại cho ông Nam số tiền đã nhận nếu nguyên đơn trả lại đồ còn mới.
Tòa sơ thẩm tuyên hàng hai
Xử sơ thẩm, TAND quận Gò Vấp tuyên chấp nhận một phần yêu cầu khởi kiện của nguyên đơn và chia thành hai trường hợp. Một là nguyên đơn đồng ý nhận hai quần tây và một quần kaki theo biên bản giao nhận chứng cứ ngày 21/8/2017 của tòa thì bị đơn có nghĩa vụ thanh toán cho nguyên đơn 345.000 đồng tiền giảm giá.
Hai là nguyên đơn không đồng ý nhận hai quần tây và một quần kaki thì bị đơn có nghĩa vụ thanh toán cho nguyên đơn số tiền 908.500 đồng, gồm 345.000 đồng tiền giảm giá và 563.500 đồng tiền bồi thường thiệt hại. Bị đơn được quyền nhận hai quần tây và một quần kaki ngay sau khi thực hiện xong nghĩa vụ thanh toán.
Sau khi tòa tuyên án, ông Nam kháng cáo toàn bộ bản án, còn VKSND TP.HCM kháng nghị một phần bản án này.
Tại phiên phúc thẩm, ông Nam khẳng định là yêu cầu bị đơn trả lại 1,15 triệu đồng đã nhận cùng lãi. Đồng thời yêu cầu bị đơn bồi thường số tiền 1,15 triệu đồng do vi phạm hợp đồng.
Còn VKS cho rằng đây là vụ án “tranh chấp hợp đồng gia công”. Bởi lẽ ông Nam mua vải của ông Tú và có giữ mẫu vải để đối chiếu, so sánh. Ông Nam đặt ông Tú may ba quần theo số đo và kiểu cách mà ông chọn. Nhưng do phía bị đơn giao hàng không đảm bảo chất lượng, ông Nam mặc không vừa và có yêu cầu nhưng phía bị đơn không thể sửa chữa được trong thời hạn đã thỏa thuận. Căn cứ khoản 3 Điều 550 Bộ luật dân sự năm 2005, phía nguyên đơn có quyền hủy bỏ hợp đồng và yêu cầu bồi thường thiệt hại. Bản án sơ thẩm xác định đây là quan hệ “tranh chấp hợp đồng mua bán tài sản” để giải quyết là chưa chính xác.
Đồng thời, việc tuyên án chia trường hợp như án sơ thẩm là không giải quyết trong phạm vi yêu cầu khởi kiện của đương sự, vi phạm khoản 1 Điều 5 Bộ luật tố tụng dân sự và gây khó khăn trong quá trình thi hành án.
Ông thợ may thua kiện
Nhận định, TAND TP.HCM xử phúc thẩm xác định tranh chấp giữa hai bên là tranh chấp về hợp đồng gia công, trong đó bên nhận gia công là người cung cấp nguyên vật liệu theo Điều 542 Bộ luật dân sự như VKS phân tích.
Các chứng cứ trên thể hiện lỗi hoàn toàn thuộc về phía bị đơn trong việc thực hiện hợp đồng gia công ba cái quần tây. Cấp sơ thẩm xác định nguyên đơn có một phần lỗi là thiếu cơ sở, các bên thỏa thuận chấm dứt hợp đồng này và bị đơn phải hoàn trả cho nguyên đơn số tiền 1,15 triệu đồng đã nhận. Do bị đơn không trả lại tiền theo thỏa thuận nên yêu cầu của nguyên đơn buộc bị đơn phải hoàn trả số tiền đã nhận là có cơ sở.
Đối với yêu cầu bị đơn phải chịu phạt một khoản tiền bằng số tiền đã nhận và phải chịu lãi, xét thấy hai bên không thỏa thuận về vấn đề phạt và lãi, do đó kháng cáo của nguyên đơn về vấn đề này là không có cơ sở chấp nhận. Từ đó, cấp phúc thẩm đã sửa án như đã phân tích, buộc bị đơn là ông Tú hoàn trả cho ông Nam số tiền đã nhận.
* Tên nhân vật đã được thay đổi.
Bên đặt gia công có các quyền sau đây:
1. Nhận sản phẩm gia công theo đúng số lượng, chất lượng, phương thức, thời hạn và địa điểm đã thỏa thuận;
2. Đơn phương chấm dứt thực hiện hợp đồng và yêu cầu bồi thường thiệt hại khi bên nhận gia công vi phạm nghiêm trọng hợp đồng;
3. Trong trường hợp sản phẩm không bảo đảm chất lượng mà bên đặt gia công đồng ý nhận sản phẩm và yêu cầu sửa chữa nhưng bên nhận gia công không thể sửa chữa được trong thời hạn đã thỏa thuận thì bên đặt gia công có quyền hủy bỏ hợp đồng và yêu cầu bồi thường thiệt hại.
(Điều 550 BLDS 2005)
